Ένα από τα μεγαλύτερα δώρα που μπορούμε να κάνουμε στον εαυτό μας είναι η καθημερινή περιποίηση. Εάν κάνετε scroll στο Instagram και στο TikTok θα δείτε καινούρια προϊόντα και θεραπείες απολέπισης, που υπόσχονται λαμπερή και νεανική επιδερμίδα. Η αλήθεια είναι ότι όλοι θέλουμε να έχουμε ένα δέρμα χωρίς σμήγμα, μαύρα στίγματα και νεκρά κύτταρα, που να λάμπει από φρεσκάδα και υγεία. Όμως χρησιμοποιούμε πράγματι τα κατάλληλα προϊόντα απολέπισης ή μήπως το παρακάνουμε;

Τι είναι ο επιδερμικός φραγμός;

Ο επιδερμικός φραγμός (skin barrier) είναι το εξωτερικό στρώμα του δέρματος, η τελευταία στιβάδα της επιδερμίδας ή αλλιώς κεράτινη. Μας προστατεύει από στρεσογόνους παράγοντες όπως η ρύπανση, η υπεριώδης ακτινοβολία και οι ελεύθερες ρίζες, ενώ «κλειδώνει» την υγρασία στην επιδερμίδα. Με λίγα λόγια, είναι το φράγμα υγρασίας της επιδερμίδας και αυτό που συγκρατεί τα λιπίδια (ceramides, χοληστερόλη, λιπαρά οξέα) που βρίσκονται στο εξωτερικό στρώμα του δέρματος και βοηθούν στη διατήρηση της υγρασίας και στην προστασία από εξωτερικούς ερεθισμούς.

Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τον επιδερμικό φραγμό;

Πώς θα καταλάβουμε αν ο φραγμός του δέρματος είναι εξασθενημένος και ποιοι παράγοντες του κάνουν κακό:

  • Η ηλικία: Όσο μεγαλώνουμε, ο επιδερμικός φραγμός γίνεται όλο και πιο αδύνατος.
  • Ακατάλληλα προϊόντα: Η χρήση ακατάλληλων προϊόντων περιποίησης, όπως φόρμουλες που περιέχουν αλκοόλ ή επιθετικά συστατικά, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν ζημιά στον επιδερμικό φραγμό.
  • Υπερβολική χρήση scrub και καθαριστικών προσώπου: Το καθαριστικό προσώπου καλό είναι να το χρησιμοποιούμε δύο φορές την ημέρα, πρωί και βράδυ, ενώ δύο φορές την εβδομάδα είναι υπεραρκετές για απολέπιση. Αν κάνουμε υπερβολική χρήση των προϊόντων απολέπισης, μπορεί να προκαλέσουμε ξηρότητα, αφυδάτωση και να ταλαιπωρήσουμε τον επιδερμικό φραγμό. Ως αποτέλεσμα θα έχουμε ένα δέρμα ξηρό, θαμπό και αφυδατωμένο.
  • Τρόπος ζωής: Η κατανάλωση αλκοόλ ή η αφυδάτωση, η αϋπνία και η κακή διατροφή μπορούν να αφήσουν τα αποτυπώματά τους στο δέρμα μας.
  • Η έκθεση στις υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου χωρίς τη χρήση αντηλιακού με υψηλό δείκτη προστασίας.
  • Ορισμένα ενεργά συστατικά περιποίησης του δέρματος, όπως τα ΑΗΑ και τα ρετινοειδή, μπορούν να προκαλέσουν ερεθισμούς και κοκκινίλες στο δέρμα. Γίνεται, επομένως, κατανοητό ότι ο επιδερμικός φραγμός βάλλεται από παντού.

Ποια σημάδια δείχνουν ότι έχει εξασθενήσει ο επιδερμικός φραγμός;

Όταν ο επιδερμικός φραγμός εξασθενεί ή έχει υποστεί βλάβη, το δέρμα αρχίζει να εμφανίζει συγκεκριμένα σημάδια.

  • Ξηρότητα και αφυδάτωση: Το δέρμα μοιάζει τραχύ, θαμπό, και “τραβάει”.
  • Ερυθρότητα και ευαισθησία: Αντιδρά σε προϊόντα ή περιβαλλοντικούς παράγοντες (π.χ. καιρικές συνθήκες, ρύπανση).
  • Αίσθημα καύσου ή τσούξιμο: Ιδιαίτερα μετά την εφαρμογή καλλυντικών ή καθαριστικών προϊόντων.
  • Ξεφλούδισμα ή απολέπιση: Συχνά συνοδεύεται από φαγούρα.
  • Εμφάνιση εξανθημάτων ή μικρών ερεθισμών: Μπορεί να μοιάζει με ήπια μορφή εκζέματος.
  • Επιδείνωση ακμής ή άλλων δερματικών παθήσεων: Η φλεγμονή αυξάνεται επειδή το δέρμα δεν μπορεί να προστατευτεί σωστά.
  • Αίσθηση “λεπτού” ή “ευάλωτου” δέρματος: Μπορεί να φαίνεται πιο διαφανές ή ευάλωτο.

Πώς θα τον ενισχύσετε

Αρχικά, απλοποιείτε τη ρουτίνα περιποίησης της επιδερμίδας. Αφήνετε το δέρμα σας να πάρει μια ανάσα ενισχύοντάς το με συστατικά που θα του χαρίσουν θρέψη και ενυδάτωση, όπως:

  • Αντιοξειδωτικά: Καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες και μειώνουν τα σημάδια γήρανσης. Δεν πρέπει να λείπουν ούτε από τη διατροφή μας ούτε από τη ρουτίνα περιποίησής μας. Συστατικά όπως η βιταμίνη C ενισχύουν την παραγωγή λιπιδίων όπως τα ceramides και άλλα, που βοηθούν στην αποκατάσταση του επιδερμικού φραγμού.
  • Υαλουρονικό οξύ: Συγκρατεί το νερό στα κύτταρα του δέρματος, μειώνει τις ρυτίδες, επιβραδύνει τα σημάδια του χρόνου, προσφέρει βαθιά ενυδάτωση και ενδυναμώνει τον επιδερμικό φραγμό.
  • Σκουαλένιο: Είναι ένα συστατικό που παράγεται από τον οργανισμό μας, το οποίο μαλακώνει την επιδερμίδα και την προστατεύει από τους εξωτερικούς παράγοντες. Τα προϊόντα που το περιέχουν ισορροπούν τον επιδερμικό φραγμό και επαναφέρουν τα επίπεδα υγρασίας.
  • Νιασιναμίδη: Πρόκειται για τη βιταμίνη Β3. Είναι υδατοδιαλυτή και τη συναντάμε συνήθως σε σέρουμ προσώπου. Απαλύνει τα σημάδια, ενισχύει την παραγωγή κολλαγόνου και υαλουρονικού οξέος, ενώ δρα κατά των ελεύθερων ριζών.
    Επίσης, θα σας πρότεινα να εμπλουτίσετε τη διατροφή σας με ω-3 λιπαρά οξέα και να χρησιμοποιείτε οπωσδήποτε αντηλιακό σε καθημερινή βάση.

Σας προτείνουμε

Ακολουθώντας τις παραπάνω οδηγίες, θα ενισχύσετε τον επιδερμικό σας φραγμό, θα συγκρατήσετε την υγρασία στο δέρμα σας και θα έχετε ένα δέρμα λαμπερό και απίστευτα φωτεινό.

Tolérance Control, €17, Avène

Restoraderm Hydrating Body Lotion, αναπλαστική λοσιόν σώματος για την πολύ ξηρή, κνησμώδη & ευαίσθητη επιδερμίδα 295ml, €17,25, Cetaphil Pro

Moisturising Cream, Ενυδατική κρέμα προσώπου & σώματος – 50ml, €4.89, CERAVE

Photo credit: Istock, Creative: Ανδρέας Κωστόπουλος