Μετά τις πλούσιες και αισθησιακές υφές από κρέμες παντός είδους, μια νέα κατηγορία προϊόντων χαράσσει αργά και σταθερά την πορεία της στο χώρο των καλλυντικών. Μιλάμε για τα καλλυντικά που έχουν περάσει από λυοφιλοποίηση, δηλαδή διαδικασία κατάψυξης, αν θέλουμε να το πούμε με μια λέξη. Τα “κατεψυγμένα” προϊόντα βρίσκονται ήδη σε καλό δρόμο να κατακτήσουν την αγορά της ομορφιάς, έχοντας ήδη κερδίσει, με τις συμπαγείς τους φόρμουλες, μια θέση στα ινστιτούτα αισθητικής.

Τι είναι η λυοφιλοποίηση;

Η ξήρανση μέσω κατάψυξης (freeze drying), γνωστή και ως κρυοξήρανση ή λυοφιλοποίηση, είναι μια διαδικασία συντήρησης που κερδίζει δημοτικότητα στη βιομηχανία της ομορφιάς. Ο λόγος είναι πως ενισχύει την ισχύ του προϊόντος και τη διάρκεια ζωής του. Η διαδικασία, με δύο λόγια, είναι η κατάψυξη ενός προϊόντος και στη συνέχεια η αφαίρεση του νερού μέσω εξάχνωσης υπό κενό. Με τον τρόπο αυτό διατηρεί τις φυσικές ιδιότητες και τα ενεργά συστατικά, συχνά χωρίς την ανάγκη συντηρητικών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία προϊόντων περιποίησης δέρματος χωρίς νερό που μπορούν να είναι πιο ισχυρά και να έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.

Μπορείτε να διαβάσετε επίσης: Φαινόμενο της Πεταλούδας: Πώς μια μικρή αλλαγή στο skincare κάνει τεράστια διαφορά

Η διαδικασία της λυοφιλοποίησης

Η πρώτη κίνηση είναι η κατάψυξη. Το προϊόν καταψύχεται σε χαμηλή θερμοκρασία, συνήθως μεταξύ -30°C και -50°C. Το δεύτερο στάδιο είναι η εξάχνωση. Εδώ, το κατεψυγμένο νερό απομακρύνεται μέσω εξάχνωσης, όπου μετατρέπεται απευθείας από στερεό (πάγος) σε αέριο (ατμό) υπό χαμηλή πίεση. Τέλος, μπορεί να υπάρξει και δευτερογενής ξήρανση, όπου το υπόλοιπο δεσμευμένο νερό απομακρύνεται σε ελαφρώς υψηλότερη θερμοκρασία.

Δεν πρέπει να μπερδεύουμε την αφυδάτωση με το freeze drying. Και στις δύο περιπτώσεις αφαιρούμε το νερό από το προϊόν, όμως με εντελώς διαφορετικό τρόπο. Η πρώτη μέθοδος λειτουργεί με θέρμανση, ενώ η δεύτερη με εξάχνωση, μέσω πίεσης και χωρίς αύξηση της θερμοκρασίας. Αυτό είναι απαραίτητο για να μείνουν άθικτες οι ιδιότητες των δραστικών συστατικών. Στη συνέχεια, το προϊόν παγώνει (με υγρό άζωτο, για παράδειγμα). Μετά εξαχνώνεται και τέλος ξηραίνεται σε χαμηλές θερμοκρασίες. Η μέθοδος είναι φυσική, χωρίς προσθήκη χημικών, χωρίς επέμβαση στην αρχική σύνθεση.

Τα πλεονεκτήματα της διαδικασίας

  • Προστασία και αυξημένη ισχύς των δραστικών συστατικών. Η έρευνα δείχνει πως η μέθοδος είναι πολύτιμη για κάποια δραστικά συστατικά υψηλής ευαισθησίας, όπως τα ένζυμα, ή η βιταμίνη C, επειδή διαφυλάσσει τη δραστικότητα και τη συνολική ακεραιότητά τους. Την χρησιμοποιούν, για παράδειγμα, στη διατήρηση των φυκιών και των θαλάσσιων συστατικών, τα οποία οι εταιρίες ενσωματώνουν στη συνέχεια σε κρέμες, λοσιόν κλπ. Επιπλέον, τα skincare συστατικά που έχουν περάσει τη διαδικασία λυοφιλοποίησης διατηρούν περισσότερες από τις αρχικές τους ιδιότητες, ενισχύοντας το προϊόν στο οποίο μπαίνουν. Αυτή η διαδικασία βοηθά στη διατήρηση των ιδιοτήτων των αρχικών συστατικών που χρησιμοποιούνται στη φυσική τους μορφή.
  • Μακροχρόνια διατήρηση. Απαλλαγμένα από το νερό, τα συστατικά αυτά δεν κινδυνεύουν από ενδεχόμενες επιθέσεις μικροβίων. Επιπλέον, η προσθήκη συντηρητικών δεν είναι πλέον απαραίτητη.
  • Μηδενικό βάρος. Αντί για μπουκάλια με άφθονα ml προϊόντων, μια πούδρα, ή λεπτά φύλλα που μοιάζουν με χαρτί. Δισκία ή παστίλιες, που παίρνουν χρηστική μορφή όταν εσείς θέλετε (συνήθως με προσθήκη νερού) και στην απαραίτητη κάθε φορά ποσότητα.
  • Τα συστατικά διεισδύουν βαθύτερα στο δέρμα. Τα ενεργά συστατικά που έχουν περάσει τη διαδικασία της αφυδάτωσης και λυοφιλοποίησης έχουν χαμηλότερο μοριακό βάρος από εκείνα που δεν έχουν. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι αυτά τα μόρια μπορούν να μπουν πιο βαθιά στο δέρμα.
  • Καλύτερα για τον πλανήτη. Πέραν της μη χρήσης νερού per se μέσα στα προϊόντα, υπάρχει και το κομμάτι της μεταφοράς. Το μικρότερο βάρος των λυοφιλιωμένων συστατικών – καθώς δεν χρειάζεται να διατηρούνται σε κάποια μορφή συντηρητικού – βοηθά επίσης στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα από τη μεταφορά τους.

Περιορισμοί στη λυοφιλοποίηση

Στην παρούσα φάση, δεν μπορούν όλα τα συστατικά περιποίησης δέρματος να αντέξουν τη διαδικασία της λυοφιλοποίησης. Για παράδειγμα, συστατικά όπως τα πεπτίδια είναι συχνά υπερβολικά εύθραυστα ώστε να βγουν αλώβητα μια τέτοιου είδους επεξεργασία.

Επιπλέον, πολλά skincare προϊόντα περιέχουν ένα μείγμα συστατικών. Ως εκ τούτου, είναι δύσκολο να γίνει λυοφιλοποίηση σε πολλά συστατικά ταυτόχρονα λόγω διαφορών στη σύνθεση. Η λυοφιλίωση πολλών συστατικών σε διαφορετικές χρονικές στιγμές για ένα προϊόν μπορεί να είναι δαπανηρή και χρονοβόρα, ως εκ τούτου οι εταιρείες δεν την προτιμούν.

Photo credit: Pexels