Η Shein, ο κινεζικής προέλευσης όμιλος fast fashion, ανακοίνωσε το άνοιγμα των πρώτων μόνιμων φυσικών καταστημάτων της στη Γαλλία, σηματοδοτώντας την είσοδό της στο παραδοσιακό λιανεμπόριο.

Διαβάστε ακόμη: Στην Ελλάδα 1 στους 5 αγοράζει από το Temu: Είναι αξιόπιστο και τι αξίζει να αγοράσετε;

Η αρχή θα γίνει στο Παρίσι, με χώρο εντός πολυκαταστήματος, ενώ στη συνέχεια θα ακολουθήσουν τα καταστήματα σε Ντιζόν, Ρενς, Γκρενόμπλ, Ανζέ και Λιμόζ. Τα νέα σημεία πώλησης θα λειτουργούν με το μοντέλο «shop-in-shop» μέσα σε αλυσίδες όπως τα BHV Marais και Galeries Lafayette, σε συνεργασία με τον όμιλο Société des Grands Magasins (SGM). Η εταιρεία εκτιμά ότι η επέκταση αυτή θα δημιουργήσει περίπου 200 νέες θέσεις εργασίας στη Γαλλία, ενώ τονίζει ότι στόχος της είναι να συμβάλει στην «αναζωογόνηση των εμπορικών κέντρων και πολυκαταστημάτων» της χώρας.

Διαβάστε ακόμη: Μπορούν τα luxury brands να αντέξουν τις απομιμήσεις του fast fashion;

Γιατί επιλέχθηκε η Γαλλία;

Σε δηλώσεις της στο BBC, η Shein εξήγησε πως η «παγκόσμια επιρροή της γαλλικής μόδας» καθιστά τη χώρα ιδανικό πεδίο για να δοκιμάσει τη μετάβαση από τον αποκλειστικά ψηφιακό κόσμο σε μια πιο υβριδική παρουσία που περιλαμβάνει και φυσικά καταστήματα.

Μέχρι σήμερα η Shein περιοριζόταν σε προσωρινά pop-up stores σε πόλεις όπως η Μαδρίτη και το Παρίσι, χωρίς να έχει μόνιμη φυσική παρουσία. Η κίνηση αυτή αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς έρχεται λίγους μήνες μετά την ψήφιση νομοσχεδίου στη Γαλλία (Ιούνιος 2025) που στοχεύει στη ρύθμιση της fast-fashion βιομηχανίας, θέτοντας περιορισμούς και απαγορεύοντας τη διαφήμιση εταιρειών όπως η Shein και η Temu.

Παρά τη δυναμική ανάπτυξή της, η Shein συνεχίζει να βρίσκεται στο επίκεντρο σφοδρής κριτικής. Περιβαλλοντικές οργανώσεις και φορείς εργασιακών δικαιωμάτων επισημαίνουν τον αρνητικό οικολογικό αποτύπωμα του fast fashion, καθώς και τις αμφισβητούμενες συνθήκες εργασίας στην αλυσίδα παραγωγής της.

Μάλιστα, έρευνα της ελβετικής ΜΚΟ Public Eye το 2024 είχε καταγράψει ότι εργαζόμενοι σε ορισμένους προμηθευτές της Shein εργάζονταν έως και 75 ώρες την εβδομάδα, παρά τις υποσχέσεις της εταιρείας για βελτίωση των συνθηκών.

Από start-up σε παγκόσμιο γίγαντα

Η Shein ιδρύθηκε το 2008 από τον Chris Xu, έναν επιχειρηματία χωρίς καμία εμπειρία στον χώρο της μόδας, με έδρα στη Νότια Κίνα και πλέον στη Σιγκαπούρη, και μέσα σε λίγα χρόνια εξελίχθηκε σε έναν από τους μεγαλύτερους «παίκτες» του fast fashion διεθνώς. Σήμερα, εξυπηρετεί πελάτες σε περισσότερες από 150 χώρες, βασιζόμενη σε ένα επιχειρηματικό μοντέλο που στηρίζεται στην ταχύτατη και χαμηλού κόστους παραγωγή ρούχων, πάντα προσανατολισμένων στις τελευταίες τάσεις.
Η στρατηγική της βασίζεται στη διάθεση τεράστιου όγκου ρούχων και αξεσουάρ σε εξευτελιστικές τιμές, ακολουθώντας κατά γράμμα τις τελευταίες τάσεις. Η παραγωγή γίνεται από εκατοντάδες σχεδιαστές και χιλιάδες εργοστάσια, που δουλεύουν με εξαντλητικούς ρυθμούς για να καλύψουν την ασταμάτητη ζήτηση. Ποια είναι τα αρνητικά;

1. Χρήση βλαβερών υλικών
Τα περισσότερα ρούχα της Shein παράγονται από συνθετικά υφάσματα όπως πολυεστέρας και νάιλον. Πρόκειται για υλικά που μπορεί να χρειαστούν 20 έως 200 χρόνια για να αποσυντεθούν, ενώ η παραγωγή τους ευθύνεται για εκατοντάδες εκατομμύρια τόνους εκπομπών CO2 ετησίως. Ακόμα και το βαμβάκι, που θεωρείται πιο «φυσικό» υλικό, απαιτεί τεράστιες ποσότητες νερού, σχεδόν 10.000 λίτρα για 1 κιλό ινών.

2. Ακραία χαμηλές τιμές εις βάρος των εργαζομένων
Ένα φόρεμα μπορεί να πωλείται 5 ευρώ, όμως αυτό σημαίνει ότι κάποιος άλλος πληρώνει το πραγματικό του κόστος: οι εργάτες στις γραμμές παραγωγής. Οι τιμές της Shein ενισχύουν την αντίληψη ότι τα ρούχα είναι αναλώσιμα, ενθαρρύνοντας τους καταναλωτές να αγοράζουν πολύ περισσότερα από όσα χρειάζονται.

3. Εξωφρενική ταχύτητα παραγωγής
Η Shein μπορεί να λανσάρει νέο σχέδιο μέσα σε μόλις μία εβδομάδα, όταν άλλες εταιρείες χρειάζονται τρεις. Υπολογίζεται ότι προσθέτει 700 έως 2.000 νέα κομμάτια την ημέρα. Αυτό σημαίνει δεκάδες χιλιάδες νέα ρούχα καθημερινά, κατασκευασμένα σε τεράστιες ποσότητες, που γρήγορα καταλήγουν στα σκουπίδια.

4. Εκμετάλλευση εργαζομένων
Έρευνες ΜΚΟ όπως η Public Eye έχουν αποκαλύψει ότι εργαζόμενοι σε προμηθευτές της Shein δουλεύουν έως 75 ώρες την εβδομάδα, χωρίς υπερωριακή αμοιβή και χωρίς συμβόλαια. Οι μισθοί είναι εξευτελιστικοί για ένα φόρεμα που πωλείται περίπου 10 δολάρια, η μοδίστρα λαμβάνει λιγότερο από μισό δολάριο!

5. Λογοκλοπή και πολιτιστική αναλγησία
Η εταιρεία έχει κατηγορηθεί επανειλημμένα για αντιγραφή σχεδίων από μικρούς ανεξάρτητους δημιουργούς και καλλιτέχνες, χωρίς καμία άδεια ή αποζημίωση. Παράλληλα, έχει δεχθεί αντιδράσεις για την κυκλοφορία προϊόντων με θρησκευτικά και πολιτισμικά σύμβολα, τα οποία παρουσίαζε με εντελώς λανθασμένο ή προσβλητικό τρόπο.

6. Έλλειψη διαφάνειας στην εφοδιαστική αλυσίδα
Η Shein αποφεύγει να αποκαλύψει λεπτομέρειες για το πού ακριβώς παράγονται τα ρούχα της και από ποιους. Συχνά αναθέτει την παραγωγή σε υπεργολάβους, αποφεύγοντας την ευθύνη για τις συνθήκες εργασίας. Αν και διαθέτει «Κώδικα Δεοντολογίας» στην ιστοσελίδα της, δεν παρέχει αποδείξεις ότι οι πρακτικές αυτές τηρούνται.

Ένας εθισμός με βαρύ κόστος

Η Shein θέλει να μας κάνει να πιστέψουμε ότι ένα φόρεμα αξίζει όσο ένας καφές. Στην πραγματικότητα, όμως, πίσω από κάθε κομμάτι κρύβονται ώρες εργασίας, τεράστια κατανάλωση πόρων και υλικά που θα παραμείνουν στον πλανήτη για αιώνες. Το fast fashion είναι ένας μηχανισμός που επιβαρύνει την κλιματική κρίση και την κοινωνική αδικία.

Υπάρχει εναλλακτική;

Η απάντηση είναι «ναι». Υπάρχουν εκατοντάδες βιώσιμα brands που επενδύουν σε δίκαιες πρακτικές και οικολογικά υλικά. Εξίσου σημαντική επιλογή είναι το second hand, το vintage ή η ανακύκλωση ρούχων. Το σημαντικότερο είναι να υιοθετήσουμε μια πιο συνειδητή στάση απέναντι στη μόδα: λιγότερα, αλλά καλύτερα.