Δένετε τα αθλητικά σας παπούτσια, βγαίνετε έξω και ξεκινάτε έναν ζωηρό περίπατο. Και τότε, με τα πρώτα σας βήματα, ακούγεται ένας ελαφρύς κριγμός, σαν χαλίκι που τρίζει κάτω από το πέλμα σας. Μόνο που ο ήχος έρχεται… από εσάς! Ναι, τρίζουν τα γονάτά σας!

Διαβάστε ακόμη: 6 συνήθειες που φθείρουν τους μυς και τις αρθρώσεις σας

Θυμάστε ότι κάτι παρόμοιο είχατε ακούσει και την περασμένη εβδομάδα ανεβαίνοντας τις σκάλες. Σταματάτε, κάνετε μερικές διατάσεις και συνεχίζετε το περπάτημα. Ο θόρυβος όμως επιστρέφει. Και τότε αρχίζετε να ανησυχείτε: «Μήπως κάτι δεν πάει καλά με το γόνατό μου; Μήπως ξεκινάει η αρθρίτιδα;». Πριν όμως πανικοβληθείτε, ας δούμε τι σημαίνει όταν τα γόνατά σας κάνουν κλικ;

Διαβάστε ακόμη: Άψογα πόδια: Πείτε “αντίο” σε ευρυαγγείες και κιρσούς

Πόσο συχνός είναι ο κριγμός γόνατος;

Με τον κριγμό γόνατος περιγράφονται οι ήχοι «κλικ» ή «τρίξιμο» που ακούγονται όταν λυγίζετε ή τεντώνετε τα γόνατά σας. Μπορεί να τους παρατηρήσετε ανεβαίνοντας σκάλες, σηκώνοντας το σώμα από μια καρέκλα ή ακόμη και στο περπάτημα. Οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν με βεβαιότητα την αιτία. Οι θεωρίες μιλούν για φθαρμένο χόνδρο, για τένοντες που κινούνται πάνω στο οστό ή για μικρές φυσαλίδες αερίου που «σκάνε» στο αρθρικό υγρό γύρω από το γόνατο.

Σε ανασκόπηση 103 μελετών (με 36.439 συμμετέχοντες), διαπιστώθηκε ότι το 41% του γενικού πληθυσμού είχε κριγμό. Εντυπωσιακό είναι ότι το 36% όσων δεν είχαν ποτέ πόνο ή τραυματισμό στο γόνατο παρουσίαζαν επίσης το φαινόμενο. Συμπέρασμα; Είναι εξαιρετικά συχνός ακόμη και σε άτομα χωρίς κανένα πρόβλημα.

Είναι σημάδι πρώιμης αρθρίτιδας;

Ο κριγμός στα γόνατα συχνά προκαλεί φόβο: «Μήπως χειροτερεύω την κατάσταση; Μήπως με περιμένει αρθρίτιδα;» Πράγματι, οι ήχοι αυτοί είναι πιο συχνοί σε ηλικιωμένους με οστεοαρθρίτιδα αφού 8 στους 10 ασθενείς το παρουσιάζουν. Όμως, αυτό δεν σημαίνει ότι το κάθε «κλικ» προμηνύει προβλήματα.

Σε μελέτη 3.495 ενηλίκων (μέσος όρος ηλικίας 61 ετών), τα δύο τρίτα όσων ανέφεραν ότι πάντα άκουγαν τέτοιους ήχους δεν ανέπτυξαν συμπτωματική οστεοαρθρίτιδα μέσα στα επόμενα τέσσερα χρόνια.

Ακόμη και στους νεότερους με ιστορικό τραυματισμού, το φαινόμενο είναι συχνό αλλά όχι πάντα ανησυχητικό. Σε δείγμα 112 νέων (μέση ηλικία 28 ετών) που είχαν χειρουργηθεί στο γόνατο, όσοι είχαν κριγμό εμφάνιζαν διπλάσιες πιθανότητες για βλάβες στον χόνδρο, κυρίως στην επιγονατίδα, τον πρώτο χρόνο μετά την επέμβαση. Ωστόσο, αυτό δεν σήμαινε χειρότερη αποκατάσταση ή αυξημένο κίνδυνο αρθρίτιδας μελλοντικά.

Τι να κάνετε αν τα γόνατά σας «κλικ»;

Αν δεν έχετε πόνο, τραυματισμό ή διάγνωση αρθρίτιδας, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Μπορεί να σας ακούγονται υπερβολικά δυνατά σε ένα ήσυχο γυμναστήριο ή την ώρα που απομακρύνεστε από την κούνια του μωρού σας, όμως στην πλειονότητα των περιπτώσεων είναι αθώο σύμπτωμα.

Δεν υπάρχουν θεραπείες που να το «σταματούν». Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να φροντίζετε τη συνολική υγεία των γονάτων σας:

  • να ασκείστε τακτικά, με αερόβια και ασκήσεις ενδυνάμωσης,
  • να διατηρείτε υγιές σωματικό βάρος.

Προσοχή μόνο στις πληροφορίες που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο: πάνω από τις μισές δεν στηρίζονται σε επιστημονικά δεδομένα.

Πότε να συμβουλευθείτε γιατρό

Αν και συνήθως είναι ακίνδυνο, καλό είναι να ζητήσετε ιατρική εκτίμηση εάν ο κριγμός συνοδεύεται από:

  • πόνο, πρήξιμο, αστάθεια ή «μπλοκάρισμα» του γονάτου,
  • συμπτώματα αρθρίτιδας όπως δυσκαμψία, ερυθρότητα ή περιορισμένη κινητικότητα.

Ο γιατρός μπορεί να προτείνει:

  • φυσικοθεραπεία και ασκήσεις ενδυνάμωσης,
  • διατροφικές συμβουλές για έλεγχο βάρους,
  • αντιφλεγμονώδη φάρμακα.

Photo credit: Cara Delevingne