Με μια παραγωγή που υπόσχεται να μείνει χαραγμένη στη μνήμη των θεατών, το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου ανοίγει αυλαία για το φετινό του πρόγραμμα στο αργολικό θέατρο, παρουσιάζοντας την Αντιγόνη του Σοφοκλή, σε σκηνοθεσία του κορυφαίου Γερμανού δημιουργού Ούλριχ Ράσε. Η παράσταση αποτελεί σύμπραξη υψηλών προσδοκιών ανάμεσα στο Φεστιβάλ και το Εθνικό Θέατρο και ανεβαίνει αποκλειστικά στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου για τρεις μόνο παραστάσεις: 27, 28 και 29 Ιουνίου.

Η παραγωγή πραγματοποιείται με τη στήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, το οποίο συνεχίζει να στηρίζει ενεργά πολιτιστικές δράσεις διεθνούς βεληνεκούς.

Η σκηνοθετική επιστροφή ενός οραματιστή

Ο Ούλριχ Ράσε επιστρέφει στην Επίδαυρο, τρία χρόνια μετά τον Αγαμέμνονα του Αισχύλου, με μία νέα πρόταση που φέρνει στο προσκήνιο έναν πιο σύνθετο και πολυεπίπεδο αναστοχασμό γύρω από τη γνωστή τραγωδία του Σοφοκλή. Σε συνέντευξη Τύπου στο Ινστιτούτο Goethe, o ίδιος εξομολογήθηκε ότι πάντα ονειρευόταν να σκηνοθετήσει την Αντιγόνη στο συγκεκριμένο θέατρο – όχι τόσο για τη μυθική ηρωίδα όσο για τη σκοτεινή φιγούρα του βασιλιά Κρέοντα. «Ανέκαθεν με γοήτευε η πλευρά εκείνων που δεν ακούγονται. Δεν παίρνω το μέρος ενός απολυταρχικού ηγέτη, αλλά με ενδιαφέρει η ισορροπία ανάμεσα στις φωνές. Να δούμε πώς συζητάμε. Γιατί, σε μια κοινωνία, όταν σταματά ο διάλογος, σταματά και η συνύπαρξη».

Το αισθητικό ιδίωμα του Ράσε είναι έντονα αναγνωρίσιμο: γεωμετρικές συνθέσεις, επαναληπτικότητα, μουσικότητα του λόγου, σωματικότητα που φλερτάρει με τη ρυθμική κίνηση και τη μηχανική επανάληψη. Ο θεατρικός του κόσμος είναι άμεσος, υπνωτιστικός και, ταυτόχρονα, βαθιά πολιτικός.

Αντιγόνη: Ένα έργο που δεν παύει να μιλάει στο παρόν

Το διαχρονικό κείμενο του Σοφοκλή, στην εξαιρετική μετάφραση του Νίκου Παναγιωτόπουλου, αποκτά νέο σφυγμό μέσα από αυτή τη σύγχρονη ανάγνωση. Δεν είναι μόνο η αντίσταση της Αντιγόνης απέναντι στην εξουσία που βρίσκεται στο επίκεντρο. Είναι και η σιωπή που ζητά ακρόαση. Ο Κρέοντας, σύμβολο του νόμου και της πολιτικής τάξης, αποκτά στη σκηνοθετική ματιά του Ράσε φωνή και πολυπλοκότητα.

Η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ, Κατερίνα Ευαγγελάτου, μίλησε με ενθουσιασμό για τη συνεργασία με το Εθνικό Θέατρο και την επιλογή του συγκεκριμένου έργου για την επετειακή έναρξη. «Από την αρχή της διαδρομής μας στο Φεστιβάλ, επιδιώκουμε παραγωγές που προβάλλουν τη μοναδικότητα του θεσμού. Και η Αντιγόνη του Ράσε είναι ακριβώς αυτό: μια παράσταση που δεν μπορεί να συμβεί οπουδήποτε αλλού – μόνο στην Επίδαυρο».

Η ίδια υπογράμμισε τον στόχο του Φεστιβάλ να ανοίγει δρόμους για διεθνείς σκηνοθέτες που δουλεύουν με ελληνικούς θιάσους – μια στρατηγική που συνεχίζεται με συνέπεια: μετά τον Φρανκ Κάστορφ (2023) και τον Τιμοφέι Κουλιάμπιν (2024), ο Ούλριχ Ράσε είναι ο τρίτος διεθνής δημιουργός που προσκαλείται να ανεβάσει αρχαίο δράμα στο Φεστιβάλ με ελληνικό καστ.

Οι άνθρωποι της παράστασης

Στο καστ συμμετέχει ένα εκλεκτό σύνολο Ελλήνων ηθοποιών όλων των γενεών, ανάμεσά τους οι Γιώργος Γάλλος (Κρέων), Κίττυ Παϊταζόγλου, Κόρα Καρβούνη και Φιλαρέτη Κομνηνού (Τειρεσίας), οι οποίοι μίλησαν με ενθουσιασμό για τη διαδικασία των προβών και τη μέθοδο του σκηνοθέτη.

«Βλέπω αυτή τη δουλειά ως τρίπτυχο: λόγος, σώμα και ψυχική εμπλοκή» σχολίασε ο Γιώργος Γάλλος, περιγράφοντας τον τρόπο που συνδιαλέγονται οι διαφορετικές εκφάνσεις του θεάτρου στην προσέγγιση του Ράσε. «Η διαδικασία είναι επίπονη, αλλά απολύτως δημιουργική. Πρόκειται για “πρωταθλητισμό”».

Η Φιλαρέτη Κομνηνού, με τη σειρά της, μίλησε για «μια εμπειρία που παραμένει συναρπαστική από την πρώτη στιγμή. Εδώ δεν παίζουμε απλώς ρόλους. Υπηρετούμε ένα ενιαίο σύμπαν».

Το θέατρο ως τόπος επιστροφής

«Στην Ελλάδα αισθάνομαι ότι επιστρέφω στο σπίτι μου» δήλωσε ο Ράσε, τονίζοντας τη βαθιά του σύνδεση με το αρχαίο θέατρο. Και πράγματι, η Επίδαυρος δεν είναι απλώς ένας χώρος. Είναι ένα τελετουργικό περιβάλλον, ένας τόπος όπου το παρελθόν συναντά το παρόν και το μέλλον μέσα από τον ζωντανό λόγο του θεάτρου.

Σε μια εποχή όπου οι έννοιες της εξουσίας, της αντίστασης, της ατομικής ηθικής και του συλλογικού καθήκοντος επαναπροσδιορίζονται, η Αντιγόνη του Ούλριχ Ράσε έρχεται να θέσει ερωτήματα, να ταρακουνήσει βεβαιότητες και να προτείνει έναν νέο τρόπο θέασης — και ακρόασης.

Μια παράσταση που δεν προσφέρει απαντήσεις, αλλά απαιτεί διάλογο. Και τι καλύτερο μέρος από την Επίδαυρο για να ακουστεί ξανά, μέσα από τις σκιές του αρχαίου λίθου, το διαχρονικό κάλεσμα του αρχαίου δράματος.

Info

Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2025 «Αντιγόνη» του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Ούλριχ Ράσε.

Παγκόσμια πρεμιέρα: 27, 28 και 29 Ιουνίου.

Παίζουν οι: Γιώργος Γάλλος Κρέων, Δημήτρης Καπουράνης Αίμων, Κόρα Καρβούνη Αντιγόνη, Φιλαρέτη Κομνηνού Τειρεσίας, Κίττυ Παϊταζόγλου Ισμήνη, Θάνος Τοκάκης Φύλακας.

Χορός (αλφαβητικά) Γιώργος Ζιάκας, Δημήτρης Καπουράνης, Μάριος Κρητικόπουλος, Ιωάννης Μπάστας, Βασίλης Μπούτσικος, Γιώργης Παρταλίδης, Θανάσης Ραφτόπουλος, Γκαλ Ρομπίσα, Γιάννης Τσουμαράκης, Στρατής Χατζησταματίου.

Ζωντανή ερμηνεία της μουσικής Νεφέλη Σταματογιαννοπούλου κοντραμπάσο, Χάρης Παζαρούλας κοντραμπάσο, Νίκος Παπαβρανούσης κρουστά, Ευαγγελία Σταύρου κρουστά.

Πληροφορίες εισιτηρίων: http://aefestival.gr/plirofories-eisitirion