Βερνίκι νυχιών: Η ιστορία που δεν ξέρετε αλλά πρέπει να γνωρίσετε

To βερνίκι νυχιών που σήμερα θεωρούμε απλώς μια τάση ομορφιάς κρύβει πίσω του αιώνες ιστορίας, πολιτισμού και καινοτομίας. Ανακαλύψτε πώς μια μικρή πινελιά χρώματος στα νύχια έγινε σύμβολο στιλ, τάξης και έκφρασης, μέσα από το ταξίδι του βερνικιού από την αρχαιότητα έως τα social media του 21ου αιώνα.

Διαβάστε ακόμη: Βερνίκια νυχιών: Τα 3 χρώματα που πηγαίνουν σε όλες και με όλα

Οι πρώτες αναφορές στο βερνίκι νυχιών

Η ιστορία του μανικιούρ δεν ανήκει σε έναν μόνο πολιτισμό. Αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει μούμιες στην Αίγυπτο (περίπου 5.000 π.Χ.) με επιχρυσωμένα νύχια και άκρα βαμμένα με χένα. Την ίδια εποχή, γυναίκες στην Ινδία έβαφαν τα νύχια τους επίσης με χένα, ενώ άντρες στη Βαβυλώνα χρησιμοποιούσαν κολ για να τα χρωματίσουν.

Διαβάστε ακόμη: Αξεσουάρ νυχιών: Η λεπτομέρεια που κάνει τη διαφορά στοιχίζει μόλις 2 ευρώ

Σύμφωνα με το βιβλίο Nails: The History of the Modern Manicure, το αρχαιότερο σετ μανικιούρ από χρυσό ανακαλύφθηκε στη νότια Βαβυλώνα (3.200 π.Χ.) και αποτελούσε μέρος εξοπλισμού μάχης, αλλάζοντας ριζικά τη σημασία της έννοιας «πολεμική προετοιμασία»! Οι πολεμιστές φρόντιζαν τα νύχια και τα μαλλιά τους πριν τη μάχη. Οι ανώτερες τάξεις προτιμούσαν το μαύρο, ενώ οι χαμηλότερες το πράσινο, τα οποία ήταν σημάδια κοινωνικής ιεραρχίας.

Διαβάστε ακόμη: Κόκκινα νύχια: Πως επιλέγω το σωστό κόκκινο για το καλοκαίρι

Την ίδια περίπου εποχή, στην Κίνα του 3000 π.Χ., τα νύχια βάφονταν για να δηλώσουν τη δυναστεία και το κοινωνικό στάτους. Οι γυναίκες εφηύραν κάτι που θυμίζει βερνίκι νυχιών: αναμείγνυαν ασπράδι αυγού, ζελατίνη, κερί μέλισσας και βαφές από ροδοπέταλα. Το αποτέλεσμα ήταν γυαλιστερά νύχια σε ροζ-κόκκινη απόχρωση. Τα μακριά νύχια, διακοσμημένα με περίτεχνα προστατευτικά, ήταν σύμβολο υψηλής κοινωνικής θέσης – καθώς τέτοια νύχια ήταν αδύνατον να τα έχει κάποιος που εργάζονταν χειρωνακτικά. Τα πλούσια χρώματα όπως το κόκκινο επιτρέπονταν μόνο στους ευγενείς, με αυστηρές ποινές για τους παραβάτες.

Η Κλεοπάτρα, γνωστή για την αγάπη της στην ομορφιά, λέγεται ότι χρωμάτιζε τα νύχια της με χένα, όχι με πολύπλοκα σχέδια, αλλά απλώς βυθίζοντας τα δάχτυλα στο έντονο κόκκινο χρώμα. Το κόκκινο χρώμα στα νύχια, διαχρονικά, θεωρείτο ένδειξη ισχύος και κοινωνικής ανωτερότητας. Αντίθετα, οι κατώτερες τάξεις είχαν δικαίωμα μόνο σε ουδέτερους τόνους, ειρωνικό αν σκεφτεί κανείς πως σήμερα το «διακριτικό» γαλλικό μανικιούρ είναι συνώνυμο της αστικής κομψότητας.

 

Τον 9ο αιώνα, τα νύχια χρωματίζονταν με αρωματικά έλαια και γυαλίζονταν. Στον 19ο και στις αρχές του 20ού αιώνα, οι άνθρωποι γυάλιζαν τα νύχια τους με χρωματισμένες πούδρες και πάστες, μέχρι να αποκτήσουν λάμψη.

Για ποιο φύλο δημιουργήθηκε αρχικά το βερνίκι νυχιών;

Όπως συνέβη με τα τακούνια, τις περούκες και το ροζ χρώμα, έτσι και το βερνίκι νυχιών δημιουργήθηκε αρχικά για άνδρες, παρά τη σημερινή του συσχέτιση με τη θηλυκότητα. Οι άνδρες το χρησιμοποιούσαν για να κάνουν τα νύχια τους να φαίνονται καθαρά και γυαλιστερά. Ωστόσο, δεν άργησαν να το υιοθετήσουν και οι γυναίκες, με τη μόδα να επικρατεί κυρίως στους άνδρες και τις γυναίκες της αριστοκρατίας, αφού τα περιποιημένα και καθαρά χέρια ήταν σύμβολο πλούτου και υψηλής κοινωνικής τάξης.

Το πρώτο nail salon στην ιστορία

Το 1878, η Mary E. Cobb άνοιξε το πρώτο nail salon στην Αμερική με το όνομα “Mrs. Pray’s Manicure”, έχοντας πρώτα σπουδάσει την τέχνη στη Γαλλία. Ένα απλό μανικιούρ κόστιζε τότε μόλις 1,25 δολάρια (αρκετά ακριβό για εκείνη την εποχή). Σύντομα, λάνσαρε προϊόντα περιποίησης νυχιών για χρήση στο σπίτι και έγραψε τον πρώτο οδηγό για DIY μανικιούρ. Πρωτοπόρος στην καινοτομία, της πιστώνεται και η εφεύρεση της λίμας (emery board) όπως τη γνωρίζουμε σήμερα.

Τα μεγάλα brands κάνουν την είσοδό τους

Το 1911, η Cutex έκανε την αρχή με ένα προϊόν για την περιποίηση των επωνυχίων. Ως το 1925, παρουσίασε το πρώτο υγρό μανό και έθεσε τις βάσεις μιας αυτοκρατορίας. Το 1932, η makeup artist Michelle Menard ανέπτυξε ένα λαμπερό βερνίκι εμπνευσμένο από τη γυαλιστερή φόρμουλα του βερνικιού των αυτοκινήτων, όπως το Duco Paint που ανέπτυξε η du Pont για τη General Motors το 1923, με βάση τη μπογιά αυτοκινήτου. Το νέο αυτό προϊόν ενθουσίασε τις γυναίκες της εποχής και έτσι γεννήθηκε η Revlon, ένα brand που εξελίχθηκε σε πλήρη σειρά καλλυντικών.

Το βασικό συστατικό στο κοινό βερνίκι νυχιών είναι μια ουσία που ονομάζεται νιτροκυτταρίνη. Οι συγγραφείς του Handbook of Cosmetic Science and Technology, Third Edition (2009) επισημαίνουν ότι η ύπαρξη του σύγχρονου βερνικιού συνδέεται με την ανακάλυψη των ιδιοτήτων της νιτροκυτταρίνης και την πρόοδο της βιομηχανίας αυτοκινητιστικών χρωμάτων.

Η εποχή των τεχνητών νυχιών

Το 1957, ένας οδοντίατρος, ο Frederick Slack, έσπασε το νύχι του και το επιδιόρθωσε με αλουμινόχαρτο και οδοντιατρική ακρυλική ρητίνη. Το αποτέλεσμα έμοιαζε τόσο αληθινό που οδήγησε στη δημιουργία των ακρυλικών νυχιών, όπως τα γνωρίζουμε σήμερα.

Στη δεκαετία του ’80 εμφανίστηκαν τα nail wraps (ύφασμα ή μετάξι ως τεχνική ενίσχυσης) και το ημιμόνιμο βερνίκι (gel), το οποίο όμως άργησε να καθιερωθεί λόγω τεχνικών δυσκολιών. Πλέον, όμως, αποτελεί μια από τις πιο δημοφιλείς επιλογές.

Πέρα από τα ακρυλικά, υπάρχουν πλέον Shellac, dip powder και πολλά ακόμη καθώς και σχέδια για κάθε περίσταση, αυτοκόλλητα, διακοσμητικά, πετράδια και πολλά άλλα.

Το διαχρονικό γαλλικό μανικιούρ και η εξέλιξη του μανό

Το 1975, ο Jeff Pink, ιδρυτής της Orly, εφηύρε το κλασικό σχέδιο με άσπρη άκρη και γυμνό χρώμα νυχιού ως εργαλείο εξοικονόμησης χρόνου για να βοηθά τις ηθοποιούς στις γρήγορες αλλαγές κοστουμιών. Στη συνέχεια ίδρυσε τη δική του εταιρεία περιποίησης νυχιών με την ονομασία Orly International. Το 1978 κατοχύρωσε εμπορικά τον όρο «The Original French Manicure» (Το αυθεντικό γαλλικό μανικιούρ).

Στη δεκαετία του ’80, η Essie Weingarten παρουσίασε τις πρώτες της αποχρώσεις. Το 1983, η Joan Rivers ανέφερε στον αέρα το αγαπημένο της χρώμα, το “Jelly Apple”, και η Essie έγινε αμέσως viral, πριν καν υπάρξει το ίντερνετ. Το 2011, η Kate Middleton επέλεξε το “Allure” για τον γάμο της με τον πρίγκιπα William. Από τότε, η Essie θεωρείται η επιλογή των “royals”, ενώ αποχρώσεις όπως “Ballet Slippers”, “Wicked” και “Fiji” έχουν μείνει στην ιστορία. Η OPI (που αρχικά ήταν εταιρεία προμηθειών οδοντιατρικής) δημιούργησε το σύστημα ακρυλικών νυχιών. Αργότερα, σταμάτησε τις πωλήσεις οδοντιατρικών προϊόντων και εστίασε αποκλειστικά στα προϊόντα νυχιών, δημιουργώντας την OPI που γνωρίζουμε σήμερα.

Το 1982, οι λάμπες UV χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά σε υπηρεσίες νυχιών με την εισαγωγή των σκληρών τζελ από τον James Giuliano. Αυτές οι υγρές συνθέσεις εφαρμόζονταν με πινέλο σε φυσικά νύχια και στέγνωναν με υπεριώδη ακτινοβολία. Ονομάστηκαν σκληρά τζελ λόγω της αντοχής τους στην τριβή, και αφαιρούνταν μόνο με τροχό.

Το 1994, η Uma Thurman εμφανίστηκε στο Pulp Fiction με τα νύχια βαμμένα σε “Rouge Noir” της Chanel, μια απόχρωση εμπνευσμένη από το ξεραμένο αίμα. Το βερνίκι έγινε ανάρπαστο και θεωρείται μέχρι σήμερα ένα από τα πιο κλασικά προϊόντα της Chanel.

Το βερνίκι νυχιών σήμερα

Η βιομηχανία των νυχιών αγγίζει πλέον δισεκατομμύρια δολάρια. Οι τάσεις διαδίδονται ταχύτατα μέσω social media, influencers και celebrities. Από chrome nails μέχρι glazed donut, οι επιλογές είναι απεριόριστες και η περιποίηση νυχιών έχει μετατραπεί σε μορφή τέχνης, αυτοέκφρασης και δημιουργικότητας. Παρά την κυριαρχία του nail art στη μόδα και στα social media, η ιστορία του είναι στενά συνδεδεμένη και με τη μαύρη κοινότητα. Από την Donyale Luna, πρώτη μαύρη γυναίκα στο εξώφυλλο της Vogue, μέχρι την Janet Jackson, την Coko των SWV και τα εντυπωσιακά νύχια στο βίντεο του Busta Rhymes, οι μαύρες γυναίκες υιοθέτησαν υπερβολικά, στολισμένα νύχια ως μορφή προσωπικής και πολιτισμικής δήλωσης. Ήταν μια πρόκληση στα ευρωκεντρικά πρότυπα ομορφιάς.

Όμως το nail art παραμένει πεδίο διακρίσεων. Η δημοσιογράφος Nikole Hannah-Jones δέχθηκε σεξιστικό σχόλιο σε επαγγελματικό συνέδριο το 2016, ενώ η Ολυμπιονίκης Florence Griffith Joyner την κριτίκαραν για τα στολισμένα ακρυλικά νύχια της. Σήμερα, ωστόσο, προσωπικότητες όπως η Kylie Jenner αποθεώνονται για το ίδιο στιλ.

Έτσι λοιπόν, από το πρώτο σαλόνι της Cobb που άνοιξε τον δρόμο για τη δημιουργία nail salons σε όλο τον κόσμο, το τεχνητό νύχι του Slack που έβαλε τις βάσεις για τα ακρυλικά και το γαλλικό μανικιούρ που φοριέται σήμερα από ανθρώπους που δεν έχουν καν επισκεφτεί το Παρίσι, το βερνίκι νυχιών έχει την πιο ενδιαφέρουσα ιστορία στο χώρο της ομορφιάς.

Σήμερα, τάση αποτελούν τα «ρομπότ μανικιούρ» ως απάντηση στην έλλειψη επαγγελματιών τεχνιτών νυχιών. Φυσικά, καμία μηχανή δεν θα μπορέσει ποτέ να αντικαταστήσει το πάθος, το όραμα και το ταλέντο των ανθρώπινων καινοτόμων και καλλιτεχνών που έχουν δημιουργήσει αυτήν την λαμπρή ιστορία επί αιώνες. Όσοι έθεσαν αυτές τις βάσεις θα μεταφέρουν την κληρονομιά τους στις επόμενες γενιές. Το μέλλον είναι λαμπ(ε)ρό.

Photo credit: Hagley Museum and Library/ Getty Images