Gianni Versace: Η ιστορία γράφτηκε με 24 παραμάνες και μία σφαίρα

Γεννημένος στις 2 Δεκεμβρίου 1946, γιος μιας μοδίστρας και ενός πωλητή ηλεκτρικών συσκευών από τη φτωχότατη Ρέτζιο ντι Καλάμπρια στη Νότια Ιταλία, ο Gianni Versace μεγάλωσε περιστοιχισμένος από ραπτομηχανές και υφάσματα στο ατελιέ της μητέρας του. Συνεχίζοντας την οικογενειακή παράδοση με το δικό του οίκο, αμφισβήτησε τις κοινωνικές νόρμες και συνέβαλε στην εξέλιξη της μόδας ως μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης.

Δείτε ακόμη: Giorgio Armani: 91 χρόνια “ντύνει” το αμερικάνικο όνειρο 

Η αρχή μίας αυτοκρατορίας

Ο Gianni Versace επηρεάστηκε βαθιά από την αρχαία ελληνική ιστορία, η οποία κυριαρχούσε στο ιστορικό τοπίο της γενέτειράς του. Φοίτησε στο Κλασικό Λύκειο Tommaso Campanella, όπου σπούδασε λατινικά και αρχαία ελληνικά, χωρίς όμως να ολοκληρώσει τις σπουδές του. Έχοντας ξεκινήσει τη μαθητεία του από μικρή ηλικία στο ραφείο της μητέρας του, έφτιαξε το πρώτο του φόρεμα σε ηλικία 9 ετών. Αργότερα, αφηγήθηκε σε συνέντευξή του πώς ένας δάσκαλος της πέμπτης δημοτικού τον είχε πιάσει να σχεδιάζει Ιταλίδες σταρ όπως η Sophia Loren με βραδινά φορέματα. «Ο καθηγητής μου κάλεσε τη μητέρα μου και της είπε: “Ο γιος σας είναι σεξομανής”», θυμόταν ο Versace το 1986. «Η μητέρα μου είπε: “Καθηγητά, ο γιος μου δεν είναι μανιακός. Απλώς αγαπάει τη μόδα και τα ρούχα”».

Ο Versace είχε αρχικά εκδηλώσει ενδιαφέρον για την αρχιτεκτονική, προτού μετακομίσει στο Μιλάνο σε ηλικία 26 ετών για να ασχοληθεί με το σχέδιο μόδας. Εκεί εργάστηκε για τους οίκους Genny, Complice και Callaghan πριν ιδρύσει τον δικό του το 1978, μαζί με τον αδελφό του Santo και τον Claudio Luti. Λίγο αργότερα, στην ομάδα προστέθηκε και η τρίτη αδελφή: η Donatella. Λανσάροντας την πρώτη του γυναικεία συλλογή στις 28 Μαρτίου με μια επίδειξη μόδας στο Palazzo della Permanente στο Μιλάνο, ο Versace έκανε δυναμική είσοδο στον κόσμο της υψηλής ραπτικής. Την ίδια χρονιά, άνοιξε και την πρώτη του μπουτίκ στην οδό Via Della Spiga, στο κέντρο της πόλης.Το brand του ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο όταν άρχισε να ντύνει τους πρωταγωνιστές του Miami Vice, τόσο εντός όσο και εκτός οθόνης, το 1986. Το 1990 o σχεδιαστής παρουσίασε την πρώτη του haute couture συλλογή, Atelier Versace, κατά τη διάρκεια της Εβδομάδας Υψηλής Ραπτικής στο Hôtel Ritz στο Παρίσι.

To στιλ-υπογραφή

Το υπόβαθρο του Gianni Versace στην αρχιτεκτονική επηρέασε βαθιά την προσέγγισή του στη σχεδίαση ρούχων. Οι δημιουργίες του συχνά παρουσίαζαν περίπλοκα μοτίβα, γεωμετρικά σχήματα και σχολαστικές λεπτομέρειες. Η σύντηξη αρχιτεκτονικής και μόδας στο έργο του Versace όχι μόνο απογείωσε τον σχεδιασμό του, αλλά και έθεσε τα θεμέλια για μελλοντικές συνεργασίες ανάμεσα στους δύο κλάδους.

Το χαρακτηριστικό στιλ του Versace περιλάμβανε έντονα prints, ζωντανά χρώματα και προκλητικές γραμμές. Εκκεντρικός, εξωφρενικός, μπαρόκ, ροκ, αισθησιακός, αδίστακτος — ο Gianni Versace ήθελε το brand του να τραβά την προσοχή, να εντυπωσιάζει, να παίζει με τα όρια. Η χρήση πολυτελών υλικών όπως το μετάξι, το δέρμα και το μέταλλο ενίσχυσε ακόμα περισσότερο τη μοναδικότητα των σχεδίων του. Το μήνυμα που ήθελε να περάσει το brand ήταν σαφές και συμπυκνώνεται τέλεια στα λόγια του ίδιου του Gianni, όταν ρωτήθηκε για την (ασυνήθιστη) επιλογή της Μέδουσας ως σύμβολο: «Όταν οι άνθρωποι βλέπουν Versace, πρέπει να νιώθουν τρόμο, να μαρμαρώνουν — όπως όταν κοιτούν τη Μέδουσα στα μάτια».

Αν και οι τολμηρές, σεξουαλικές δημιουργίες του Gianni αντιμετώπισαν ορισμένες φορές χλευασμό — πολλές φορές χαρακτηρίστηκαν ως καρτουνίστικες και χυδαίες — το κοινό στο οποίο απευθύνονταν δεν χόρταινε να τις φορά. «Άκου, προτιμώ έναν χαρούμενα χυδαίο άνθρωπο από έναν δυστυχισμένα κομψό», φέρεται να δήλωσε ο Gianni Versace το 1993, όταν ακόμα απολάμβανε τη φήμη των “bondage φορεμάτων” του — εφαρμοστά σύνολα σαν περιτύλιγμα, δεμένα με μαύρο δέρμα, που θα μπορούσαν να έχουν βγει κατευθείαν από την γκαρνταρόμπα μιας dominatrix. «Αν είσαι δυστυχισμένος και δεν έχεις θετική διάθεση,» είπε, «τι αξία έχει να είσαι κομψός;»

Έκανε παρέα με διάσημους όπως οι Elton John, Cher, Madonna και Michael Jackson, για τους οποίους δημιούργησε πολλά σύνολα. Γι’ αυτό και ήταν γνωστός ως ο «σχεδιαστής του Rock ‘n’ Roll». Ωστόσο, στο χώρο της μόδα δεν έκανε μόνο φίλους. Η αντιπαλότητα του με τον διάσημο Giorgio Armani δεν ήταν μυστικό. Οι συλλογές τους ήταν τόσο διαφορετικές, που σύντομα καθιερώθηκε η φράση: «Ο Armani ντύνει τη σύζυγο, ο Versace την ερωμένη».

Δείτε ακόμη: Οι πιο προκλητικές διαφημίσεις μόδας που ξεπέρασαν τα όρια

Οι εμβληματικές δημιουργίες

Ο Gianni Versace, που ήταν ένθερμος συλλέκτης τέχνης και παθιασμένος με την ποπ αρτ, είχε την ιδέα να συνεργαστεί με το Ίδρυμα Andy Warhol για τα πολύχρωμα prints της συλλογής Άνοιξη 1991, η οποία περιλάμβανε αναφορές σε έργα διάσημων καλλιτεχνών. Μάλιστα, η Donatella Versace χρησιμοποίησε αυτή τη συλλογή ως έμπνευση για την επίδειξη Άνοιξη 2018, τιμώντας τη 20ή επέτειο από τον τραγικό θάνατο του αδελφού της.

Λίγους μήνες πριν από την επίδειξη Φθινόπωρο-Χειμώνας 1991 του Versace, ο George Michael κυκλοφόρησε το διάσημο single του “Freedom” και επέλεξε πέντε supermodels για να κάνουν lip-sync στο μουσικό βίντεο: τη Linda Evangelista, την Cindy Crawford, τη Naomi Campbell, την Tatjana Patitz και την Christy Turlington. Στο μεγαλειώδες φινάλε της επίδειξης, τα μοντέλα (εκτός από την Tatjana Patitz) περπάτησαν στην πασαρέλα υπό τους ήχους του τραγουδιού. Αυτή η στιγμή είναι από τις πιο αξέχαστες στην ιστορία του οίκου Versace και των επιδείξεων μόδας γενικότερα, καθώς ανέδειξε τα supermodels σε είδωλα.

Ένα από τα πιο γνωστά έργα του μέχρι σήμερα είναι το μαύρο φόρεμα που φόρεσε η ηθοποιός και μοντέλο Elizabeth Hurley στην πρεμιέρα της ταινίας Four Weddings and a Funeral (Τέσσερις γάμοι και μία κηδεία) το 1994. Το αποκαλυπτικό μαύρο κρεπ φόρεμα με το αβυσσαλέο ντεκολτέ κρατιόταν στη θέση του από 24 μεγάλες χρυσές παραμάνες στα πλευρά της μέσης και στους ώμους.

Η τελευταία συλλογή του Gianni παρουσιάστηκε στο Παρίσι στις 6 Ιουλίου 1997, μόλις 9 ημέρες πριν από τη δολοφονία του. Κυριαρχούσε το μαύρο χρώμα, καθώς από τις 83 εμφανίσεις οι 53 ήταν κυρίως ή αποκλειστικά μαύρες. Υπήρχε επίσης ένα υποβόσκον θρησκευτικό θέμα με σταυρούς-κόσμημα, εμπνευσμένο, όπως είχε πει ο Gianni, από την έκθεση Glory of Byzantium στο Metropolitan Museum of Art της Νέας Υόρκης. Ήταν μια παράδοξη και προφητική συλλογή, που δημιούργησε ερωτήματα για την πορεία που θα είχε ακολουθήσει ο couturier, αν ήταν ακόμα ζωντανός.

Το φινάλε

Στις 15 Ιουλίου 1997, ο Gianni Versace πυροβολήθηκε έξω από τη βίλα του στο Μαϊάμι από τον κατά συρροή δολοφόνο Andrew Cunanan, ο οποίος τον πυροβόλησε δύο φορές σχεδόν εξ επαφής, πριν διαφύγει. Ο Cunanan, ήδη καταζητούμενος από το FBI για τη δολοφονία τεσσάρων ανδρών σε διαφορετικές πολιτείες, δεν είχε σαφές κίνητρο, ενώ παραμένει ασαφές αν είχε προσωπική σχέση με τον Versace. Λίγες μέρες αργότερα, αυτοκτόνησε σε πλωτό σπίτι στο Μαϊάμι. Η δολοφονία του Versace προκάλεσε παγκόσμιο σοκ και καλύφθηκε εκτενώς από τα ΜΜΕ, ενώ αποτέλεσε και το θέμα της σειράς American Crime Story (2018). Παρά τον πρόωρο θάνατό του, η δημιουργική κληρονομιά του Versace παρέμεινε ζωντανή και επιδραστική στον κόσμο της μόδας.

Η κληρονομιά

Μετά το τραγικό τέλος του Gianni Versace, η αδελφή του Donatella ανέλαβε τον ρόλο της δημιουργικής διευθύντριας του οίκου, ενώ η κόρη της, Allegra, κληρονόμησε το 50% της εταιρείας και ο αδελφός τους, Santo, παρέμεινε CEO. Λιγότερο από έξι μήνες μετά τον θάνατο του Gianni, η Donatella παρουσίασε την πρώτη της συλλογή στην Εβδομάδα Μόδας του Μιλάνου, παλεύοντας να κρατήσει ζωντανή την κληρονομιά του αδελφού της. Παρά τις δυσκολίες και το προσωπικό πένθος, κατάφερε να συνεχίσει το όραμά του, μέχρι τον περασμένο Μάρτιο, οπότε και παραιτήθηκε μετά από 27 χρόνια στην ηγεσία του οίκου.

Η βίλα Casa Casuarina, όπου δολοφονήθηκε ο Versace, έχει πλέον μετατραπεί σε τοπόσημο, όπου οι τουρίστες συρρέουν για να αποτίσουν φόρο τιμής στη ζωή και το έργο του σχεδιαστή.

Photo credits: Getty Images