Εν μέσω έντονων διπλωματικών ζυμώσεων για την παύση του πολέμου με τη Ρωσία, η Ουκρανία γιόρτασε την Ημέρα της Vyshyvanka. Την τρίτη Πέμπτη κάθε Μαΐου οι Ουκρανοί σε όλο τον κόσμο φορούν παραδοσιακά κεντημένα πουκάμισα γνωστά ως vyshyvankas, ως σύμβολο εθνικής υπερηφάνειας.

Δείτε ακόμη: Είναι οι Κάννες οι Ολυμπιακοί Αγώνες της μεγάλης οθόνης;

Στο πλαίσιο της εορτής, παρουσιάστηκε στο Κίεβο μία νέα σειρά vyshyvankas, με την ονομασία “Oberig”. Η συλλογή διαθέτει ένα πρωτότυπο διακοσμητικό στοιχείο που απεικονίζει αμυντικές θέσεις των ουκρανικών στρατευμάτων.

Photo credit: ΑΠΕ-ΜΠΕ

Η Ημέρα της Vyshyvanka γεννήθηκε το 2006 στο Τσερνιβτσί χάρη στη φοιτήτρια Lesya Voroniuk, η οποία πρότεινε να αφιερωθεί μια μέρα στις παραδοσιακές ουκρανικές φορεσιές. Αυτό που ξεκίνησε ως τοπική δράση σύντομα εξαπλώθηκε σε όλη τη χώρα και στη συνέχεια σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ιστορικά, οι vyshyvankas αποτελούσαν βασικό στοιχείο της γκαρνταρόμπας τόσο των ανδρών όσο και των γυναικών σε όλη την Ουκρανία, με κάθε περιοχή να παρουσιάζει μοναδικές και ξεχωριστές παραλλαγές. Τα κόκκινα και μαύρα μοτίβα της Πολτάβα μιλούσαν για πάθος και αγώνα, τα λεπτά λουλούδια της Ποδολίας μιλούσαν για την αγάπη για τη γη και οι αυστηροί ρόμβοι της Πολεσίας σήμαιναν την προγονική σοφία. Χρησιμοποιώντας μόνο υφάσματα από λινό ή κάνναβη και φυσικές βαφές, οι δεξιοτέχνες τεχνίτες για αιώνες μετέδιδαν την τέχνη του κεντήματος από γενιά σε γενιά, διατηρώντας την ως ιερή παράδοση.

Από την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία το Φεβρουάριο του 2022, η vyshyvanka έγινε σύμβολο ανθεκτικότητας. «Κάθε βελονιά είναι η απάντησή μας στον επιτιθέμενο», λέει η Maria Koval, σχεδιάστρια vyshyvanka από τη Λβιβ, της οποίας οι δημιουργίες φοριούνται σε όλη την Ευρώπη και τις ΗΠΑ. «Δεν είναι απλώς ύφασμα, είναι η πανοπλία μας». Σε πόλεις που έχουν πληγεί από τους ρωσικούς βομβαρδισμούς, όπως το Χάρκοβο ή η Ζαπορίζια, οι άνθρωποι φορούν vyshyvanky ως ένδειξη ότι ο πολιτισμός είναι ισχυρότερος από τους πυραύλους.

Η Ουκρανική Εβδομάδα Μόδας

Tον περασμένο Φεβρουάριο, η Ουκρανική Εβδομάδα Μόδας επέστρεψε στο Κίεβο, για δεύτερη φορά μετά την έναρξη του πολέμου το 2022. Σαράντα σχεδιαστές παρουσίασαν τις συλλογές τους για το Φθινόπωρο/Χειμώνα 2025 με θέμα «Ελπίδα για το μέλλον». Ανάμεσά τους ο Andreas Moskin και ο Ivan Frolov, ένας από τους πιο γνωστούς ουκρανούς σχεδιαστές που έχει ντύσει σταρ όπως η η Sabrina Carpenter και η Beyoncé. Οι συλλογές βασίστηκαν στην έννοια της λειτουργικής μόδας, ενσωματώνοντας ενεργά άτομα με ειδικές ανάγκες – είτε λόγω τραυματισμών στα χέρια, τα μάτια ή τα πόδια, είτε λόγω χρήσης προσθετικών μελών και άλλων βοηθημάτων κινητικότητας.

Η μόδα, που συχνά απορρίπτεται ως επιφανειακή, αποκτά νέα σημασία εν καιρώ πολέμου. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι η πρώτη Εβδομάδα Μόδας πραγματοποιήθηκε στη Νέα Υόρκη το 1943, για να ανυψώσει το εθνικό φρόνημα εν μέσω του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Δείτε ακόμη: Οι αόρατες γυναίκες της τέχνης

Το προεδρικό dress code

Ο ίδιος ο πρόεδρος της Ουκρανίας έχει μία ιδιαίτερη σχέση με τη μόδα, που έχει σταθεί πολλές φορές αφορμή για επικρίσεις. Ο Volodymyr Zelenskyy έχει εγκαταλείψει την παραδοσιακή επίσημη ενδυμασία ενός αρχηγού κράτους – ακόμη και σε κρίσιμες συναντήσεις με ηγέτες άλλων χωρών – από την αρχή της ρωσικής εισβολής το 2022. Αντί για κοστούμια και γραβάτες, προτιμά να φοράει casual ρούχα σε μαύρους ή χακί τόνους, συνήθως με το εθνικό σύμβολο της Ουκρανίας, την τρίαινα, καθώς και στρατιωτικά παντελόνια τύπου cargo και μπότες. Μέσα από αυτή την επιλογή εκπέμπει ένα μήνυμα απλότητας και αποστασιοποίησης από την ελίτ αλλά και αλληλεγγύης προς τους Ουκρανούς στρατιώτες.

Η Elvira Gasanova, η σχεδιάστρια πίσω από τα ρούχα του Zelenskyy, έχει ντύσει διάσημες προσωπικότητες όπως η Gigi Hadid, η Rita Ora και η Kim Kardashian. Επίσης είναι υπεύθυνη για πολλές από τις δημιουργίες που επιλέγει και η Olena Zelenska. Η Πρώτη Κυρία της Ουκρανίας βλέπει τις δημόσιες εμφανίσεις της ως μία ευκαιρία να προωθήσει τους σχεδιαστές της χώρας της. Έτσι στα διπλωματικά της ταξίδια φοράει δημιουργίες των Six, Ivan Frolov, Elena Reva, Vita Kin και Lake Studio.

To προεδρικό ζεύγος έχει δεχθεί επικρίσεις για ορισμένες από τις εμφανίσεις του, ιδίως για τη φωτογράφιση που έκαναν για τη Vogue το καλοκαίρι του 2022.

Photo credit: ΑΠΕ-ΜΠΕ