Σε έναν κόσμο όπου τα πάντα μπορούν να προβλεφθούν με ένα Google search, η αβεβαιότητα μοιάζει με είδος υπό εξαφάνιση. Όμως μήπως, στην προσπάθειά σας να ελέγχετε κάθε στιγμή της ζωής σας, χάνετε κάτι πολύτιμο; Τη μαγεία του απρόβλεπτου;

Διαβάστε ακόμη: Το μυστικό της ευτυχίας κρύβεται σε ένα πιάτο ζυμαρικά;

Πότε ήταν η τελευταία φορά που επιτρέψατε τα πράγματα να κυλήσουν φυσικά, χωρίς πρόγραμμα, χωρίς σχέδιο; Η ανάγκη για έλεγχο είναι ανθρώπινη. Το μυαλό μας, λένε οι ειδικοί, λειτουργεί σαν μια μηχανή πρόβλεψης, προσπαθεί διαρκώς να αναλύσει το παρελθόν για να προβλέψει το μέλλον. Γι’ αυτό και κάθε τι αβέβαιο μπορεί να μας προκαλεί άγχος. Όμως το να ζείτε μια ζωή πλήρως προγραμματισμένη ίσως σας στερεί κάτι θεμελιώδες: την αυθεντική εμπειρία.

Διαβάστε ακόμη: Γιατί ποστάρουμε στα social την ευτυχία και τις επιτυχίες μας;

Ζώντας σε safe mode

Η τεχνολογία μάς έχει δώσει τη δυνατότητα να αποφεύγουμε σχεδόν κάθε έκπληξη: μπορούμε να διαβάσουμε κριτικές για το εστιατόριο πριν το επισκεφθούμε, να δούμε όλο το μενού, να χαρτογραφήσουμε κάθε μας κίνηση από πριν. Ξέρετε ήδη ποιο κοκτέιλ θα παραγγείλετε το Σάββατο το βράδυ, πριν καν κανονίσετε το πού θα πάτε.

Είναι πρακτικό. Είναι αποτελεσματικό. Είναι όμως και πλούσιο σε εμπειρίες; Ή μήπως, στην προσπάθειά σας να «μην χάσετε τον χρόνο σας», χάνετε τελικά την ίδια τη ζωή;

Τι φοβόμαστε στην αβεβαιότητα;

Η ψυχολόγος Carly Dober εξηγεί πως η αποφυγή της αβεβαιότητας είναι εξελικτικό κατάλοιπο. Ο εγκέφαλος μας επιδιώκει να μειώσει το ρίσκο, να προβλέψει τον κίνδυνο. Όμως σήμερα, ο κίνδυνος δεν είναι πια μια αγέλη λύκων, είναι ένα άγνωστο πιάτο στο μενού ή ένα μη αξιολογημένο Airbnb.

Κι ενώ είναι κατανοητό να θέλετε να προστατεύσετε τον εαυτό σας ή να διαχειριστείτε καλύτερα τον χρόνο σας, αυτή η διαρκής αποφυγή του απρόβλεπτου μπορεί να έχει κόστος: να σας απομακρύνει από καινούριες εμπειρίες, από σχέσεις, από ευκαιρίες, από στιγμές που θα μπορούσαν να σας αλλάξουν.

Γιατί αξίζει να αφεθείτε

Η αβεβαιότητα μπορεί να προκαλεί άγχος, αλλά όπως δείχνει έρευνα του Australian National University, συνδέεται και με την ελπίδα, την αισιοδοξία και την ψυχική ανθεκτικότητα. Όταν αφήνεστε σε κάτι καινούριο, ο εγκέφαλός σας αναγκάζεται να δημιουργήσει νέες νευρωνικές συνδέσεις, κάτι που διατηρεί την πλαστικότητά του καθώς μεγαλώνετε.

Επιπλέον, το άγνωστο μπορεί να σας υπενθυμίσει πτυχές του εαυτού σας που είχατε ξεχάσει ή δεν γνωρίζατε. Να ανακαλύψετε ότι τελικά σας αρέσει η σάλτσα που πάντα αποφεύγατε. Ή να γνωρίσετε έναν άνθρωπο που θα γίνει σημαντικός, απλώς επειδή ακολουθήσατε μια αυθόρμητη διαδρομή.

Μικρά βήματα προς το άγνωστο

Το να αφεθείτε δεν σημαίνει να παρατήσετε κάθε σχέδιο ή να γίνετε απερίσκεπτοι. Ξεκινήστε με μικρές πράξεις:

  • Μην διαβάσετε το μενού από πριν. Επιλέξτε επιτόπου.
  • Κάντε μια διαδρομή χωρίς GPS.
  • Δοκιμάστε μια δραστηριότητα χωρίς να την έχετε ερευνήσει εξονυχιστικά.
  • Απαντήστε θετικά σε μια πρόσκληση, ακόμη κι αν νιώθετε αβέβαιοι.

Η Dober προτείνει να διακρίνετε ανάμεσα σε αυτά που είναι απαραίτητο να γνωρίζετε (π.χ. αν έχετε διατροφικές ανάγκες) και αυτά που είναι απλώς «ωραίο να τα ξέρετε». Όταν μπορείτε, αφήστε χώρο για την έκπληξη.

Χτίζοντας την ανθεκτικότητα μέσα από την αβεβαιότητα

Κάθε φορά που επιλέγετε να αγκαλιάσετε το άγνωστο, αντί να το αποφύγετε, εκπαιδεύετε τον εαυτό σας να αντιμετωπίζει πιο ψύχραιμα τις αλλαγές. Και ας μην ξεχνάμε: η ζωή σπάνια ακολουθεί το σχέδιο. Το να μάθετε να είστε ευέλικτοι, να αντέχετε το απρόοπτο, είναι δεξιότητα ζωής.

Μπορεί να καταλήξετε σε ένα όχι και τόσο καλό δείπνο – ή να ανακαλύψετε το νέο σας αγαπημένο μέρος. Μπορεί να χαθείτε – ή να βρείτε κάτι (ή κάποιον) πολύτιμο.

Ζωή με περισσότερη ουσία, όχι απλώς ασφάλεια

Στο τέλος της ημέρας, η ασφάλεια δεν είναι το ίδιο με την πληρότητα. Ο αυθορμητισμός, οι εκπλήξεις, το «βλέποντας και κάνοντας» μπορεί να σας θυμίσουν τι θα πει να είστε πραγματικά ζωντανοί.

Αφήστε τον εαυτό σας να κάνει χώρο για το απρόβλεπτο. Δεν χρειάζεται να έχετε τον έλεγχο των πάντων για να ζήσετε καλά, αντίθετα, ίσως χρειάζεται να τον αφήσετε, για να ζήσετε καλύτερα.

Photo credit: Istock