Λουκάς Σαμαράς: Ο μάγος του παράδοξου

Ο Λουκάς Σαμαράς δημιούργησε πρωτοποριακά έργα που εκτείνονται από τη γλυπτική, τη φωτογραφία, τη ζωγραφική, ως τα ψηφιακά μέσα και την τέχνη που φοριέται, μέρος των οποίων παρουσιάζονται σε έκθεση στον Πειραιά.
Η The Intermission και η Pace Gallery διοργανώνουν έκθεση αναδρομικού χαρακτήρα του Ελληνοαμερικανού καλλιτέχνη Λουκά Σαμαρά, η οποία θα εγκαινιαστεί στις 25 Σεπτεμβρίου στον εκθεσιακό χώρο σύγχρονης τέχνης της The Intermission στον Πειραιά.
Διαβάστε ακόμη: 2 αφορμές για να βρεθείτε τον Αύγουστο στη μικρή Επίδαυρο
Πρόκειται για την πρώτη ατομική έκθεση του έργου του Σαμαρά στη γενέτειρά του έπειτα από είκοσι χρόνια, η οποία σηματοδοτεί, επίσης, τη σχεδόν εξηντάχρονη σχέση του καλλιτέχνη με την Pace, η οποία τον εκπροσωπεί αποκλειστικά από το 1965. Η έκθεση με τίτλο “Lucas Samaras: Master of the Uncanny” (Λουκάς Σαμαράς: Ο μάστερ του παράδοξου) περιλαμβάνει έργα που καλύπτουν το ευρύ και πολυμορφικό του έργο μεταξύ των δεκαετιών 1960 και 2010, ανάμεσά τους και γλυπτά-κοσμήματα, τα οποία σπανίως εκτίθενται.
Θα παρουσιαστούν χαρακτηριστικά δείγματα από τις επεξεργασμένες φωτογραφίες από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 και τις αρχές της δεκαετίας του 1970 — τα Auto Polaroids και τα Photo-Transformations — μαζί με μια επιλογή από τα έντονα χρωματικά Mosaic Paintings, τα υφασμάτινα Reconstructions και έργα παστέλ σε χαρτί. Θα εκτεθούν, επίσης, γλυπτά και έργα από τη σειρά Box καθώς και άλλα «μεταμορφωμένα» χρηστικά αντικείμενα.
Μεταξύ 1996 και 1998, ο Σαμαράς κατασκεύασε μια σειρά γλυπτών – κοσμημάτων, μερικά από τα οποία θα περιλαμβάνονται στην έκθεση. Χρησιμοποιώντας κοτετσόσυρμα το οποίο μορφοποιούσε, έβαφε και στη συνέχεια χύτευε σε συμπαγή χρυσό 22 καρατίων, και αντιπαραβάλλοντας το ταπεινό υλικό του σύρματος με το ιστορικό βάρος του χρυσού, ο καλλιτέχνης δημιούργησε έργα τέχνης που φοριούνται, συνδυάζοντας διάκοσμο και αυστηρότητα σε φόρμες που εφάπτονται με το σώμα. Οπτικά εντυπωσιακά, επιβλητικά, βαριά, τα κοσμήματά του αντανακλούν τη μακροχρόνια ενασχόληση του Σαμαρά με την αισθητηριακή εμπειρία, τη μεταμόρφωση και τον φορτισμένο χώρο ανάμεσα στο αντικείμενο και τον θεατή του.
Διαβάστε ακόμη: Το Ηρώδειο κλείνει για 3 χρόνια: Στιγμές που έγραψαν ιστορία
Ποιος ήταν ο Λουκάς Σαμαράς;
Γεννημένος στην Καστοριά, ο Λουκάς Σαμαράς μετανάστευσε με την οικογένειά του από την Ελλάδα στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1948 και σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Rutgers του Νιου Τζέρσεϊ, και αργότερα στο Πανεπιστήμιο Columbia της Νέας Υόρκης. Εκείνη την περίοδο ξεκίνησε να ζωγραφίζει αυτοπροσωπογραφίες και άρχισε να χρησιμοποιεί παστέλ, μέσο που του επέτρεπε να δουλεύει γρήγορα, εξερευνώντας παραστατικές και γεωμετρικές φόρμες με έντονα χρώματα και πλούσια υφή. Σύντομα στράφηκε στα αντικείμενα, δημιουργώντας αναγλυφικές συναρμολογήσεις και κουτιά από υλικά που συνέλεγε από το άμεσο περιβάλλον του και από φτηνά καταστήματα για λίγα σεντς. Το έργο του αποτελεί μια διαρκή έρευνα πάνω στον (αυτό) στοχασμό, ορατή ήδη από τους πρώτα δωμάτια με καθρέφτες και τις αυτοπροσωπογραφίες του μέχρι την πρόσφατη χρήση ψηφιακών εικόνων καθρέφτη. Το σύνολο του έργου του Σαμαρά λειτουργεί ως προέκταση του σώματός του, υπογραμμίζοντας τις μεταμορφωτικές δυνατότητες του καθημερινού — μια πραγματική ταύτιση της τέχνης και της ζωής.
Το 1969, ο Σαμαράς διεύρυνε τη χρήση της φωτογραφίας, πειραματιζόμενος με μια φωτογραφική μηχανή Polaroid 360, που ταίριαζε στην αίσθηση της αμεσότητας που τον διέκρινε. Η καινοτομία του κορυφώθηκε το 1973, με τη χρήση της Polaroid SX-70, που του επέτρεπε να παρέμβει στην ίδια την υφή της εικόνας χρησιμοποιώντας χρωστικές, γραφίδες ή το δάχτυλο, συνδυάζοντας την αυτοπροσωπογραφία με την αφαίρεση. Αυτή η διαδικασία εξελίχθηκε περαιτέρω το 1996, όταν απέκτησε τον πρώτο του υπολογιστή και άρχισε να πειραματίζεται με εκτυπωμένα κείμενα σε χαρτί γραφομηχανής. Μέχρι το 2002, είχε ήδη ενσωματώσει τη χρήση ψηφιακής φωτογραφικής μηχανής και του Photoshop, ως βασικά στοιχεία της καλλιτεχνικής πρακτικής του. Αυτές οι τεχνολογίες οδήγησαν στη σειρά Photofictions (2003), με τα παραμορφωμένα αυτοπορτρέτα και τις ψυχεδελικές συνθέσεις.
Η τέχνη του Λουκά Σαμαρά χαρακτηρίζεται από την επίμονη εστίαση στο σώμα και την ψυχή, με συχνή έμφαση στην αυτοβιογραφία. Τα θέματα της αυτοαπεικόνισης, της αυτό-εξερεύνησης και της ταυτότητας αποτέλεσαν την κινητήριο δύναμη της πρακτικής του, η οποία, ήδη από το ξεκίνημά του στις αρχές της δεκαετίας του 1960, διεύρυνε το Σουρεαλιστικό ιδιόλεκτο, ενώ ταυτόχρονα πρότεινε μια ριζική απομάκρυνση από τα κυρίαρχα ρεύματα του Αφηρημένου Εξπρεσιονισμού και της Ποπ Αρτ.
Info
Lucas Samaras: Master of the Uncanny
Χώρος: The Intermission, Πολυδεύκους 37A Πειραιάς 18545, Ελλάδα
Διάρκεια: 25 Σεπτεμβρίου – 20 Δεκεμβρίου, 2025