Η φυσική διαδικασία της γήρανσης είναι αναπόφευκτη, αλλά σίγουρα δεν θέλετε να δείχνετε ή να νιώθετε μεγαλύτεροι πριν από την ώρα σας. Στη σύγχρονη κοινωνία, όπου η διατήρηση της νεότητας αποτελεί προτεραιότητα, πολλοί από εσάς κάνετε τα πάντα για να δείχνετε και να αισθάνεστε νέοι όσο το δυνατόν περισσότερο. Ωστόσο, παρά τη χρήση καλλυντικών με ρετινόλη ή την τακτική εφαρμογή αντηλιακού, υπάρχουν παράγοντες που επηρεάζουν τη γήρανση. Η βιολογική γήρανση, που διαφέρει από τη χρονολογική, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα γονίδιά σας και δυστυχώς, το botox δεν μπορεί να σας βοηθήσει.

Διαβάστε ακόμη: Μπορεί μια φωτογραφία να αποκαλύψει τη βιολογική σας ηλικία;

Ο ρόλος των τελομερών στη γήρανση

Η βιολογική γήρανση σχετίζεται άμεσα με τα τελομερή, που βρίσκονται στο τέλος των χρωμοσωμάτων σας. Αυτά λειτουργούν σαν «καπάκια», προστατεύοντας τα χρωμοσώματα από το να μπλέκονται ή να καταστρέφονται. Καθώς όμως τα κύτταρα διαιρούνται, τα τελομερή κονταίνουν, και το ίδιο συμβαίνει και λόγω του στρες, που προκαλεί έκκριση κορτιζόλης. Όταν τα τελομερή γίνουν πολύ μικρά, τα κύτταρα πεθαίνουν, με αποτέλεσμα η βιολογική γήρανση να επιταχύνεται, ανεξάρτητα από το πόσο χρονών είστε πραγματικά.

Διαβάστε ακόμη: Πώς θα επιβραδύνετε τη γήρανση; 8 επιστημονικά τεκμηριωμένες στρατηγικές

Μία μελέτη του 2015 στο Molecular Psychiatry αποκάλυψε κάτι πολύ σημαντικό: τα κορίτσια των οποίων οι μητέρες είχαν σοβαρή καταθλιπτική διαταραχή, όχι μόνο είχαν αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν και οι ίδιες κατάθλιψη, αλλά και βραχύτερα τελομερή σε σχέση με συνομηλίκους τους. Αυτό σημαίνει ότι βιολογικά γερνάνε πιο γρήγορα. Το πιο ενδιαφέρον είναι πως αυτή η επιτάχυνση στη γήρανση εμφανιζόταν ακόμα και πριν τα κορίτσια παρουσιάσουν συμπτώματα κατάθλιψης, υποδεικνύοντας πως το οικογενειακό ιστορικό επηρεάζει τη βιολογική γήρανση μέσω του στρες και της κορτιζόλης.

Αν λοιπόν δείχνετε μεγαλύτεροι από τους φίλους σας, ίσως το οικογενειακό ιστορικό κατάθλιψης να παίζει ρόλο. Αν και δεν μπορείτε να αλλάξετε τα γονίδιά σας, έχετε τη δυνατότητα να επηρεάσετε την ταχύτητα της βιολογικής γήρανσης.

Πώς να επιβραδύνετε τη βιολογική γήρανση

Δυστυχώς, δεν επιλέγουμε την προδιάθεση που μας κληρονομείται. Για όσους έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν κατάθλιψη, και άρα να γερνούν βιολογικά πιο γρήγορα, η υπερβαρική οξυγονοθεραπεία φαίνεται να επιμηκύνει τα τελομερή. Ωστόσο, πιο προσιτές αλλαγές στον τρόπο ζωής μπορούν να έχουν σημαντικό αποτέλεσμα.

Έρευνα του 2011, που δημοσιεύτηκε στο Current Opinion in Clinical Nutrition and Metabolic Care, δείχνει ότι η τακτική άσκηση βοηθά στην επιβράδυνση της συρρίκνωσης των τελομερών. Επίσης, η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο: η κατανάλωση μη επεξεργασμένων ολικής άλεσης δημητριακών, φρούτων και αντιοξειδωτικών τροφών όπως ντομάτες, σμέουρα, κόκκινα σταφύλια, μπρόκολο, ακτινίδια, σπόρους chia και πράσινο τσάι είναι ευεργετική.

Οι φυτικές ίνες και τα καλά λιπαρά (όπως αυτά που βρίσκονται στο σολομό, τον τόνο, τους ξηρούς καρπούς και το αβοκάντο) είναι επίσης απαραίτητα. Από την άλλη, κάποιες πηγές πρωτεΐνης, ειδικά αυτές από ζωικά προϊόντα με υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος, μπορεί να επιταχύνουν τη φλεγμονή, που συνδέεται με τη γήρανση των τελομερών. Η κατανάλωση πρωτεΐνης από σόγια, αντίθετα, φαίνεται να βοηθάει.

Περαιτέρω, έρευνα του 2013 από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο, που δημοσιεύτηκε στο The Lancet Oncology, έδειξε ότι οι συμμετέχοντες που περπατούσαν τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα, έξι ημέρες την εβδομάδα, ακολουθούσαν φυτοφαγική διατροφή χαμηλή σε λιπαρά και επεξεργασμένους υδατάνθρακες, έκαναν γιόγκα, διαλογισμό και συμμετείχαν σε εβδομαδιαία ομάδα υποστήριξης, είχαν τη δυνατότητα να αυξήσουν το μήκος των τελομερών τους.

Αυτό αποδεικνύει ότι, ακόμα και αν το οικογενειακό σας ιστορικό περιλαμβάνει κατάθλιψη, δεν είστε καταδικασμένοι. Τα γονίδια και τα τελομερή δεν είναι απαραίτητα η μοίρα σας.

Έτσι, αν νιώθετε ότι δείχνετε μεγαλύτεροι από τους φίλους σας, δεν χρειάζεται να απογοητεύεστε. Με την υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών και την αντιμετώπιση του στρες, μπορείτε να επηρεάσετε τη βιολογική σας γήρανση και να ζήσετε περισσότερο και καλύτερα.

Photo credit: Istock