Το μέλλον του design: Τα απρόσμενα υλικά στα έπιπλα
Η βιωσιμότητα έχει πάψει να είναι μια απλή τάση και μετατρέπεται σε βασική αρχή του σύγχρονου design. Οι σχεδιαστές πειραματίζονται με υλικά που μέχρι πρότινος θεωρούνταν «απορρίμματα» ή ανήκαν αποκλειστικά στη βιομηχανία της μόδας, της υπόδησης ή ακόμη και της φύσης. Από σόλες sneakers και τζιν μέχρι φελλό και κοχύλια, τα έπιπλα του αύριο επανασυστήνουν τη σχέση μας με το περιβάλλον και την αισθητική.
Διαβάστε ακόμη: Πώς να επιλέξετε σωστά τα χρώματα στη διακόσμηση | 5 βασικοί κανόνες
6 απρόσμενα υλικά που πρωταγωνιστούν στο design σήμερα
Το σύγχρονο design πειραματίζεται με απρόσμενα υλικά, δημιουργώντας αντικείμενα που εντυπωσιάζουν με την καινοτομία και την αισθητική τους.
1. Sneakers και denim: Η δεύτερη ζωή των υφασμάτων
View this post on Instagram
Η αμερικανική εταιρεία Particle, με στούντιο στη Νέα Υόρκη και το Λος Άντζελες, απέδειξε πως τα πιο αναπάντεχα υλικά μπορούν να αποκτήσουν αρχιτεκτονική κομψότητα. Στη συλλογή “Parts of a Whole”, οι σχεδιάστριες Krissy Harbert και Amanda Rawlings χρησιμοποίησαν σόλες από αθλητικά παπούτσια και ανακυκλωμένο τζιν για να δημιουργήσουν γλυπτικά έπιπλα τραπεζαρίας, εμπνευσμένα από το Bauhaus.
Διαβάστε ακόμη: Τι δεν χρειάζεται το σπίτι σας: 5 συχνά λάθη στη διακόσμηση
Η ιδέα γεννήθηκε μέσα από τη συνεργασία τους με τη Nike, όπου πειραματίζονταν με βιομηχανικά απόβλητα. Το αποτέλεσμα; Καρέκλες και σκαμπό που αποδεικνύουν ότι ακόμη και τα πιο φθαρμένα sneakers μπορούν να μεταμορφωθούν σε αντικείμενα design με διάρκεια και αισθητική αξία.
2. Υφασμάτινα απόβλητα: Από την fast fashion στο διαρκές design
Ο Ιταλός designer Davide Balda συνεργάστηκε με τον όμιλο Benetton στο project “Telare la Materia”. Εκεί, απούλητα ρούχα της σειράς Green B μετατράπηκαν σε νέες πρώτες ύλες για αρχιτεκτονική και διακόσμηση.
Με τεχνικές όπως ο συνδυασμός πηλού με υφασμάτινα απόβλητα για πλακίδια ή η χρήση τσόχας για ανθεκτικά υφάσματα, ο Balda δείχνει έναν δρόμο διαφορετικής αξιοποίησης για την περίσσεια ρούχων που συνήθως εξάγονται σε τρίτες χώρες.
Το έργο γεννήθηκε από τον στόχο να προταθεί μια σειρά εφαρμογών για την αντιμετώπιση του αντίκτυπου της κλωστοϋφαντουργίας στο περιβάλλον και την ενθάρρυνση της απόρριψης των απορριπτόμενων ειδών ένδυσης στον τόπο παραγωγής τους. Έχετε ακούσει ποτέ για το Mitumba; Στα Σουαχίλι, αυτός ο όρος χρησιμοποιείται για να περιγράψει όλα τα ενδύματα σε κακή κατάσταση τα οποία, αφού απορριφθούν από τη βιομηχανία της μόδας, συσκευάζονται και αποστέλλονται στην Αφρική ή τη Νότια Αμερική, όπου συλλέγονται σε παράνομες χωματερές και συχνά καίγονται, απελευθερώνοντας χημικές ουσίες στο έδαφος και τον αέρα. Συλλέγοντας απούλητα κομμάτια από τη σειρά Green B, ο Davide Balda αντίστρεψε τη διαδικασία: μειώνοντας αυτά τα προϊόντα σε υφαντικές ίνες, τόσο συνθετικές όσο και οργανικές, τις μετέτρεψε σε πρώτες ύλες που μπορούν να επαναχρησιμοποιηθούν σε άλλες εφαρμογές.
Το “Telare la Materia”, στην πραγματικότητα, προτείνει δύο διαφορετικές εφαρμογές. Στην πρώτη, οι υφαντικές ίνες χρησιμοποιούνται ως υπόστρωμα φυτών και λίπασμα για την ανάπτυξη των φυτών. Στη δεύτερη, επικρατούν τα παραδοσιακά αρχιτεκτονικά στοιχεία, ακολουθώντας μια κυκλική προσέγγιση. Το μήνυμα είναι σαφές: η μόδα και το design μπορούν να συνεργαστούν για ένα πιο βιώσιμο μέλλον.
3. Ανακυκλωμένο πλαστικό: Το παράδειγμα της Ολλανδίας
Στη Ρότερνταμ, το design studio The New Raw παρουσίασε μια εντυπωσιακή σειρά υπαίθριων επίπλων κατασκευασμένων αποκλειστικά από ανακυκλωμένο πλαστικό τοπικών αποβλήτων. Με τη βοήθεια τρισδιάστατης εκτύπωσης, κάθε κομμάτι παράγεται κατόπιν παραγγελίας, χωρίς σπατάλη υλικού.
Η συνιδρύτρια Φωτεινή Σετάκη τονίζει πως στόχος δεν είναι μόνο η επανάχρηση, αλλά η δημιουργία αντικειμένων που έχουν αισθητική δύναμη και προσελκύουν τους ανθρώπους. Έτσι, το βιώσιμο design αποκτά και συναισθηματική διάσταση.
4. Κάνναβη: Το πράσινο «ξύλο»
Η κάνναβη έχει μπει δυναμικά στο design, καθώς θεωρείται ένα από τα πιο ανανεώσιμα φυτά στον πλανήτη. Το πολωνικό στούντιο Husarska, σε συνεργασία με το “The True Green”, παρουσίασε ένα σετ τραπεζαρίας από κάνναβη και φυτικής προέλευσης κόλλες, που προορίζεται να αποτελέσει εναλλακτική στο ξύλο.
Το πλεονέκτημά της; Ένα εκτάριο κάνναβης απορροφά 15-25 τόνους CO₂ ετησίως, πολύ περισσότερα από ένα δάσος εύκρατης ζώνης. Έτσι, κάθε τραπέζι ή καρέκλα από κάνναβη δεν είναι μόνο όμορφη αλλά και ουσιαστικά ωφέλιμη για τον πλανήτη.
5. Φελλός: Ο ταπεινός πρωταγωνιστής
Ο David Rockwell και το Rockwell Group επέλεξαν τον φελλό ως βασικό υλικό στο project “Casa Cork”, ένα χώρο φτιαγμένο σχεδόν εξ ολοκλήρου από αυτό το φυσικό υλικό. Από έπιπλα και φωτιστικά έως διακοσμητικές επιφάνειες, ο φελλός απέδειξε τη δημιουργική του δύναμη.
Ο φελλός αναγεννάται κάθε εννέα χρόνια και με 13 δισ. φελλούς να απορρίπτονται κάθε χρόνο, η δυνατότητα επανάχρησης είναι τεράστια. Το Cork Collective, μη κερδοσκοπική πρωτοβουλία του Rockwell, συγκεντρώνει φελλούς από εστιατόρια και ξενοδοχεία της Νέας Υόρκης, δίνοντας σε κάθε μπουκάλι κρασιού μια δεύτερη ζωή.
6. Κοχύλια, πεσμένα ξύλα και γυαλί: Το design της δεύτερης ματιάς
Στην έκθεση “Enhance” της ιταλικής πλατφόρμας DesignWanted, οι σχεδιαστές επανεξέτασαν τι θεωρούμε «άξιο» υλικό. Κοχύλια, ξύλο από δέντρα που έπεσαν σε καταιγίδες και μη ανακυκλωμένο γυαλί μετατράπηκαν σε καλαίσθητα αντικείμενα με οικολογικό αποτύπωμα.
Όπως εξήγησε ο επιμελητής Juan Torres, «τα νέα υλικά αντικατοπτρίζουν μια νοοτροπία που βλέπει το design ως εργαλείο ευθύνης». Πρόκειται για έναν κόσμο όπου ακόμη και τα πιο ταπεινά υλικά βρίσκουν νέα ζωή, και μας καλούν να αναθεωρήσουμε την έννοια της πολυτέλειας.
Aν και πολλές από αυτές τις λύσεις βρίσκονται ακόμη σε πειραματικό στάδιο, το βέβαιο είναι πως η αλλαγή έχει ξεκινήσει και το design του αύριο θα είναι πιο κυκλικό, πιο όμορφο και πιο υπεύθυνο.