Το λίπος στο συκώτι ή η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος (NAFLD) δεν είναι πλέον πρόβλημα μόνο των μεσήλικων. Αντιθέτως, εξελίσσεται σε μία από τις ταχύτερα αυξανόμενες ανησυχίες για την υγεία των νέων, συχνά χωρίς προφανή συμπτώματα.

Διαβάστε ακόμη: Πώς θα κάψετε λίπος χωρίς να κάνετε τίποτα | Τι λέει η επιστήμη

Στην Ελλάδα, ο επιπολασμός της NAFLD υπολογίζεται σε 15%-20% του γενικού πληθυσμού, ενώ σε μελέτες αιμοδοτών έχει βρεθεί και στο 17.6%. Η νόσος χαρακτηρίζεται από συσσώρευση υπερβολικού λίπους στο ήπαρ. Μάλιστα, είναι η πιο συχνή μορφή που επηρεάζει νέους κάτω των 40 και εμφανίζεται σε άτομα που καταναλώνουν ελάχιστο ή καθόλου αλκοόλ.

Διαβάστε ακόμη: Ποιες τροφές αποτοξινώνουν το συκώτι σας

Τι είναι η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος;

Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος εμφανίζεται όταν συσσωρεύεται υπερβολικό λίπος στο συκώτι. Υπάρχουν δύο βασικοί τύποι, αλλά η NAFLD είναι η πιο συχνή στους νέους. Ο βασικός παράγοντας κινδύνου είναι η αντίσταση στην ινσουλίνη, συχνά λόγω κακής διατροφής και καθιστικής ζωής.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι διατροφικοί παράγοντες που πυροδοτούν τη νόσο δεν είναι αυτοί που ίσως φαντάζεστε: οι κύριοι «ένοχοι» είναι η επεξεργασμένη ζάχαρη και οι ραφιναρισμένοι υδατάνθρακες και όχι τα λίπη.

Τα συμπτώματα που πρέπει να προσέξετε

Η νόσος συχνά ονομάζεται «σιωπηλή νόσος», επειδή μπορεί να εξελιχθεί χωρίς εμφανή συμπτώματα. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετές ενδείξεις που πρέπει να προσέξετε:

  • Μόνιμη κόπωση και έλλειψη ενέργειας: Αν ξυπνάτε κουρασμένοι χωρίς προφανή λόγο, μπορεί να είναι το πρώτο σημάδι.
  • Brain fog ή θολή σκέψη: Δυσκολία συγκέντρωσης ή αίσθημα ατονίας στον εγκέφαλο.
  • Απρόσμενη αύξηση βάρους: Ιδιαίτερα γύρω από τη μέση, χωρίς αλλαγές στη διατροφή ή τη δραστηριότητα.
  • Προβλήματα ύπνου: Ξυπνάτε μεταξύ 1 π.μ. και 3 π.μ. και δεν μπορείτε να κοιμηθείτε; Αυτό μπορεί να υποδηλώνει ότι το συκώτι σας εργάζεται υπερωρίες για αποτοξίνωση.
  • Δερματικά και πεπτικά προβλήματα: Φούσκωμα, υπερβολικά αέρια, κακή αναπνοή ή αλλαγές στο χρώμα των ούρων και των κοπράνων.
  • Αλλαγές στα μαλλιά και τα νύχια: Τριχόπτωση ή εύθραυστα νύχια.
  • Πονόλαιμος ή πρησμένη γλώσσα με στίγματα: Μικρά αλλά σημαντικά σημάδια.
  • Μαύροι κύκλοι κάτω από τα μάτια και εύκολους μώλωπες.
  • Αλλαγές στη διάθεση: Μπορεί να αποδίδονται σε στρες ή άλλα προβλήματα, αλλά αξίζουν προσοχή.

Σημαντικό είναι ότι τα παραπάνω συμπτώματα συχνά συγχέονται με άλλες καταστάσεις, όπως η αναιμία ή η έλλειψη βιταμίνης D. Ο γιατρός σας μπορεί να σας καθοδηγήσει και να συνταγογραφήσει τις κατάλληλες εξετάσεις.

Παράγοντες κινδύνου

Η κακή διατροφή και η έλλειψη άσκησης είναι βασικοί παράγοντες κινδύνου, αλλά δεν είναι οι μόνοι. Το άγχος, η χρήση ορισμένων φαρμάκων και η υπερβολική λήψη συμπληρωμάτων μπορούν να επιβαρύνουν το συκώτι. Πολλοί νέοι λαμβάνουν φαρμακευτική αγωγή χωρίς τακτικό έλεγχο, γεγονός που μπορεί να επιδεινώσει τη λειτουργία του συκωτιού.

Είμαι νέος και υγιής, είμαι ασφαλής;

Δυστυχώς, η ηλικία δεν αποτελεί ασπίδα. Η NAFLD επηρεάζει άτομα στη δεκατία των 20 και 30, συχνά χωρίς εμφανή συμπτώματα. Ακόμη και αν οι εξετάσεις αίματος δείχνουν μικρή αύξηση των ηπατικών δεικτών, είναι σημαντικό να μην τη θεωρείτε αμελητέα. Η πρόληψη και η τακτική παρακολούθηση είναι απαραίτητες.

Tip: Κάντε αιματολογικές εξετάσεις τουλάχιστον μία φορά το χρόνο. Η πρόληψη στα 20 και 30 αποτυπώνεται σε καλύτερη υγεία στα 50.

Μπορεί να αναστραφεί η νόσος;

Η καλή είδηση είναι ότι στις περισσότερες περιπτώσεις η βλάβη στο συκώτι μπορεί να αναστραφεί εάν εντοπιστεί νωρίς. Το συκώτι είναι ένα εξαιρετικά ανθεκτικό όργανο: μπορεί να αναγεννηθεί ακόμη κι αν αφαιρεθεί ένα τρίτο του. Ωστόσο, όταν η νόσος προχωρήσει πολύ, η ζημιά μπορεί να γίνει μόνιμη. Τι πρέπει να γνωρίζετε:

  • Η έγκαιρη διάγνωση και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής είναι κρίσιμες. Περιορίστε τη ζάχαρη και τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες, εντάξτε τακτική άσκηση και διαχειριστείτε το άγχος.
  • Ο καφές μπορεί να είναι σύμμαχος του συκωτιού. Έρευνες δείχνουν ότι μειώνει τον κίνδυνο ηπατικής νόσου. Προτιμήστε τον χωρίς ζάχαρη και με λίγο γάλα αμυγδάλου, αν θέλετε.
  • Προσέξτε τα συμπληρώματα και τα φάρμακα. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για ό,τι παίρνετε μακροπρόθεσμα.
  • Παρακολουθήστε τα σημάδια που αναφέρθηκαν παραπάνω και μην τα αγνοείτε. Ένα μικρό σύμπτωμα σήμερα μπορεί να σημαίνει μεγάλο πρόβλημα αύριο.

Η καλή διατροφή, η τακτική άσκηση, η διαχείριση του στρες, η περιορισμένη κατανάλωση ζάχαρης και η τακτική παρακολούθηση από γιατρό είναι οι καλύτεροι σύμμαχοι για την υγεία του ήπατος. Το συκώτι έχει εκπληκτική ικανότητα αναγέννησης, αλλά η πρόληψη και η έγκαιρη αντιμετώπιση είναι η μόνη ασφαλής στρατηγική.