Λουλούδια: Από την Αναγέννηση ως την τεχνητή νοημοσύνη

Μέχρι τις 18 Ιανουαρίου 2026, το Chiostro del Bramante στη Ρώμη προσφέρει ένα ταξίδι στην εκφραστική δύναμη των λουλουδιών. Η έκθεση «Flowers. Art from the Renaissance to Artificial Intelligence» συνδυάζει τέχνη, επιστήμη και τεχνολογία δημιουργώντας μια οικουμενική αφήγηση που διατρέχει τους αιώνες – από τα αριστουργήματα του Jan Brueghel έως τον Ai Weiwei και τις πλέον σύγχρονες μορφές ψηφιακής καλλιτεχνικής έκφρασης.

Διαβάστε ακόμη: Έρχεται στην Ευρώπη η μεγάλη αναδρομική έκθεση της Yayoi Kusama

Η έκθεση παρουσιάζει Περισσότερα από 90 έργα τέχνης, από 10 διαφορετικές χώρες, που καλύπτουν την περίοδο από τον 16ο έως τον 21ο αιώνα: πίνακες ζωγραφικής, γλυπτά, χειρόγραφα, ταπισερί, φωτογραφίες, εγκαταστάσεις in situ, έργα με επαυξημένη πραγματικότητα και τεχνητή νοημοσύνη συνθέτουν ένα πολυαισθητηριακό αφήγημα. Το Chiostro del Bramante συνεργάστηκε με με κορυφαίους πολιτιστικούς φορείς: Louvre, Musée d’Orsay, Petit Palais, Musée des Arts Décoratifs στο Παρίσι, καθώς και οι Royal Botanic Gardens, Kew στο Λονδίνο και το Museo Civico di Zoologia στη Ρώμη.

Τα εκθέματα παρουσιάζουν το ρόλο των λουλουδιών στην ιστορία, στην επιστήμη και στην πολιτική, αναδεικνύοντας τη συμβολή τους σε κοινωνικές και πολιτιστικές μεταβάσεις: από τα οικολογικά ζητήματα έως τους αγώνες για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Παρουσιάζονται έργα που αναφέρονται ακόμη και στην καλλιτεχνική διάσταση των μελισσών και τη σημασία της επικονίασης. Όπως εξηγεί η Natalia de Marco, Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Chiostro del Bramante: «Τα λουλούδια είναι πολύ περισσότερα από διακοσμητικά στοιχεία. Λειτουργούν ως οικουμενικά σύμβολα, ενσαρκώνοντας κάθε πτυχή της ζωής: από την ανθεκτικότητα και τη μεταφυσική έως την αγάπη, τη σύγκρουση, την επιστήμη και την οικολογία».

Οι καλλιτέχνες και τα highlights

Μεταξύ των μεγάλων δημιουργών που εκτίθενται συγκαταλέγονται ο Jan Brueghel the Elder, ο οποίος απεικονίζει τα λουλούδια ως σιωπηλούς πρωταγωνιστές σε ένα ευρύ συμβολικό σύμπαν, αναρτημένο ανάμεσα στο ιερό και το κοσμικό· ο Girolamo Pini, με την εξαιρετική του προσήλωση στη βοτανική λεπτομέρεια· καθώς και οι Edward Burne-Jones και William Morris, με τις λεπτεπίλεπτες ανθικές τους αναπαραστάσεις, που αποπνέουν την αιθέρια ομορφιά που χαρακτηρίζει το προραφαηλιτικό κίνημα.

Δίπλα σε αυτά τα ιστορικά έργα, οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν σύγχρονες εγκαταστάσεις των Ai Weiwei και Kapwani Kiwanga, όπου τα λουλούδια μετατρέπονται σε μεταφορά της αντίστασης, αναδεικνύοντας τις κοινωνικές και πολιτικές προκλήσεις του παρόντος και του παρελθόντος. Το Studio Drift μαγεύει το κοινό με τεχνολογικές εγκαταστάσεις εμπνευσμένες από φυσικές διαδικασίες, ενώ ο Kehinde Wiley προσφέρει μια τολμηρή και έντονα ζωντανή ερμηνεία της θεματικής των λουλουδιών. Ο Miguel Chevalier διερευνά το ζήτημα της φυσικότητας και της τεχνητότητας των λουλουδιών μέσα από μια εμβυθιστική εγκατάσταση, και η Rebecca Louise Law δημιουργεί έναν εντυπωσιακό διάδρομο όπου οι επισκέπτες κυριολεκτικά περιβάλλονται από λουλούδια, προσφέροντας μια αισθητηριακή εμπειρία μοναδική – όπως και η οσφρητική διαδρομή που φιλοξενείται κατά μήκος της έκθεσης, καθώς και ο βοτανικός περίπατος στην επάνω στοά. Ακόμη και το εξωτερικό του Chiostro del Bramante θα βρεθεί στο προσκήνιο, πλήρως μεταμορφωμένο σε έναν επίγειο παράδεισο χάρη στην εγκατάσταση του Austin Young (Fallen Fruit).

Το highlight της έκθεσης όμως είναι η προτομή του αυτοκράτορα Ανδριανού. Δεν είναι κατασκευασμένη από κάποιο γλύπτη, αλλά από μισό εκατομμύριο μέλισσες, που μετέτρεψαν μία τρισδιάστατη εκτύπωση σε κηρήθρα με σχήμα κεφαλιού.

Διαβάστε ακόμη: Φεστιβάλ Βενετίας 2025: Οι ταινίες που ανυπομονούμε να δούμε

Mια πολυαισθητηριακή εμπειρία

Η ηχητική ξενάγηση της έκθεσης είναι σχεδιασμένη ως podcast, εστιάζοντας σε λέξεις-κλειδιά που αποκαλύπτουν βαθύτερες έννοιες και λεπτομέρειες των έργων. Κάθε επεισόδιο προσφέρει μια συναισθηματική σύνδεση μεταξύ κοινού και έκθεσης. Παράλληλα, δύο αισθητηριακές εμπειρίες ενισχύουν τη σχέση με τη φύση:

• Μια εμβυθιστική διαδρομή από την Coldiretti, όπου δέντρα, θάμνοι και λουλούδια αναδεικνύουν την ποικιλομορφία της ιταλικής χλωρίδας και τη σημασία του αστικού πρασίνου
• Ένα οσφρητικό μονοπάτι από την Campomarzio70, με τέσσερα εμβληματικά άνθη της αρωματοποιίας (πορτοκάλι, γιασεμί, τριαντάφυλλο, τουμπερόζα). Στην τελευταία αίθουσα, αναδίδεται το αρωματικό μείγμα “Flowers”, συνθέτοντας ένα πολυαισθητηριακό φινάλε.

Photo credits: Giovanni de Angelis, @chiostrodelbramante_roma/Instagram