Τα επιτραπέζια φωτιστικά δεν φωτίζουν απλώς τον χώρο, ορίζουν τη διάθεση, προσθέτουν χαρακτήρα και αναβαθμίζουν το περιβάλλον. Όταν όμως μιλάμε για iconic επιτραπέζια φωτιστικά, η διαφορά είναι επίπεδο… επαγγελματικού design.

Διαβάστε ακόμη: Ιδέες για διακόσμηση: Το νοσταλγικό εμπριμέ επιστρέφει το 2025

Ορισμένα φωτιστικά ξεφεύγουν από τη λειτουργική τους χρήση και γίνονται σχεδιαστικά σύμβολα, κομμάτια που αναγνωρίζετε με την πρώτη ματιά και που έχουν αντέξει στο χρόνο. Μόλις τοποθετήσετε ένα τέτοιο φωτιστικό στο χώρο σας, δεν θα κοιτάξετε ποτέ ξανά τα επιτραπέζια φωτιστικά με τον ίδιο τρόπο.

Το ζεστό, απαλό φως που δημιουργεί άμεση αίσθηση χαλάρωσης και οικειότητας στο υπνοδωμάτιο ή στο καθιστικό, ενώ η δυνατότητα ρύθμισης έντασης φωτισμού σας επιτρέπει να διαμορφώνετε τη διάθεση όπως ακριβώς θέλετε.

Διαβάστε ακόμη: Boho διακόσμηση: Από την πασαρέλα και στο σπίτι σας

Η μικρή τους διάσταση τα καθιστά ευέλικτα και ιδανικά για layering φωτισμού, κάτι που προσθέτει βάθος και ζεστασιά στον χώρο. Είτε προτιμάτε ένα ζεστό, ατμοσφαιρικό φως, είτε μια πιο εντυπωσιακή παρουσία, το σωστό επιτραπέζιο φωτιστικό κάνει τη διαφορά.

Τα πιο εμβληματικά φωτιστικά

1. Pipistrello: Martinelli Luce (1965)

Το Pipistrello, που σχεδίασε η Ιταλίδα αρχιτέκτονας και designer Gae Aulenti το 1965 για τη Martinelli Luce, αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα και εμβληματικά φωτιστικά του 20ού αιώνα, συνδυάζοντας παιχνιδιάρικη διάθεση με κομψότητα. Η χαρακτηριστική του μορφή, που θυμίζει μανιτάρι με φτερά νυχτερίδας, όπως υπαινίσσεται και το όνομά του, «Pipistrello», που στα ιταλικά σημαίνει νυχτερίδα, τονίζει την οργανική και γλυπτική του διάσταση, κάνοντάς το ταυτόχρονα φωτιστικό και διακοσμητικό αντικείμενο.

Η Aulenti σχεδίασε το Pipistrello με ευέλικτο, τηλεσκοπικό στέλεχος και εύκαμπτα «φτερά» που επιτρέπουν την προσαρμογή της γωνίας και της έντασης του φωτισμού, καθιστώντας το ιδανικό για γραφεία, side tables ή κομοδίνα, όπου μπορεί να λειτουργήσει και ως κύριο φωτιστικό αλλά και ως statement piece. Η στρογγυλεμένη, οργανική φόρμα του προσφέρει ζεστό και διαχυτό φως, ενώ η παιχνιδιάρικη γραμμή του φέρνει μια χαρούμενη, φιλική αίσθηση στον χώρο χωρίς να χάνει την κομψότητά του. Το Pipistrello παραμένει σε παραγωγή μέχρι σήμερα, διαθέσιμο σε διάφορα μεγέθη και φινιρίσματα, συμπεριλαμβανομένου του κλασικού πορτοκαλί και μαύρου, και αποτελεί αγαπημένο κομμάτι τόσο συλλεκτών design όσο και όσων θέλουν να προσθέσουν ένα διαχρονικό και εντυπωσιακό στοιχείο στη διακόσμηση.

Στην αγορά η τιμή του κυμαίνεται περίπου στα €650–1.200, ανάλογα με το μέγεθος και την έκδοση, επιβεβαιώνοντας τη διαχρονική του αξία και την ικανότητά του να μεταμορφώνει κάθε χώρο με στιλ και χαρακτήρα.

2. Taccia: Flos (1962)

Το Taccia, που σχεδίασαν οι αδελφοί Achille και Pier Giacomo Castiglioni το 1962 για τη Flos, θεωρείται ένα από τα πιο εμβληματικά κομμάτια του ιταλικού design και συχνά χαρακτηρίζεται ως το «upside-down lamp» της εποχής του. Με μορφή που θυμίζει μικρό προβολέα, ξεχωρίζει για το μεγάλο, κεκλιμένο γυάλινο καπέλο, το οποίο στηρίζεται σε μια στιβαρή βάση αλουμινίου ή μπρούτζου. Ο συνδυασμός αυτός δημιουργεί ένα αντικείμενο με έντονη δραματικότητα και κομψότητα, που στέκεται ταυτόχρονα ως φωτιστικό και ως γλυπτό στοιχείο στον χώρο.

Η ιδιοφυΐα των Castiglioni έγκειται στο πώς κατάφεραν να μετατρέψουν ένα τεχνικό αντικείμενο, την ιδέα του προβολέα, σε ένα οικιακό design piece που εκπέμπει ατμόσφαιρα πολυτέλειας χωρίς επιτήδευση. Ο φωτισμός του είναι έμμεσος και διαχέεται προς τα πάνω, γεμίζοντας τον χώρο με μια απαλή, ατμοσφαιρική λάμψη που υπογραμμίζει τη θεατρικότητα του σχεδιασμού του. Τοποθετημένο σε σαλόνια μινιμαλιστικά αλλά εντυπωσιακά, το Taccia λειτουργεί ως statement piece που τραβά το βλέμμα και αναβαθμίζει άμεσα την αισθητική ενός δωματίου. Παραμένει μέχρι σήμερα σε συνεχή παραγωγή από τη Flos, διαθέσιμη σε διαφορετικά μεγέθη και φινιρίσματα.

Στην αγορά η τιμή κυμαίνεται γύρω στα €2.000–2.400, ανάλογα με την έκδοση. Ένα φωτιστικό-σύμβολο, που δείχνει πώς το design μπορεί να παντρέψει τη λειτουργικότητα με την καλλιτεχνική έκφραση.

3. Panthella: Louis Poulsen (1971)

Το Panthella, που σχεδίασε ο Verner Panton το 1971 για τη Louis Poulsen, είναι ίσως το πιο αναγνωρίσιμο δημιούργημά του και ένα φωτιστικό που κατέχει ξεχωριστή θέση στην ιστορία του design. Με την απαλή, μανιταροειδή φόρμα του, το Panthella εκφράζει απόλυτα το όραμα του Panton για αντικείμενα που είναι ταυτόχρονα λειτουργικά και γλυπτά, αποπνέοντας έναν αέρα που ισορροπεί ανάμεσα στο ρετρό και το φουτουριστικό. Ο θόλος και η βάση του σχηματίζουν μια ενιαία, οργανική καμπύλη, δημιουργώντας ένα φωτιστικό που μοιάζει σχεδόν να «αναδύεται» φυσικά στον χώρο. Η ιδιαιτερότητά του έγκειται στον τρόπο που διαχέει το φως: δεν φωτίζει μόνο από τον θόλο, αλλά και από τη βάση, προσφέροντας μια απαλή, ομοιόμορφη λάμψη που δημιουργεί ατμόσφαιρα ζεστασιάς και ηρεμίας. Χωρίς να είναι επιτηδευμένο, το Panthella έχει τη δύναμη να μεταμορφώνει έναν χώρο, είτε πρόκειται για σαλόνι, υπνοδωμάτιο ή γραφείο, αναβαθμίζοντάς τον με στιλ και διαχρονικότητα. Δεν είναι τυχαίο ότι παραμένει σε παραγωγή εδώ και πέντε δεκαετίες, διαθέσιμο πλέον σε διαφορετικά μεγέθη (από το εμβληματικό floor lamp έως τα compact table versions) και σε πληθώρα χρωμάτων που ανανεώνουν την ποπ διάσταση του σχεδιασμού του.

Στην αγορά η τιμή του κυμαίνεται γύρω στα €650–850, ανάλογα με το μέγεθος και το φινίρισμα, και συνεχίζει να αποτελεί ένα από τα πιο αγαπημένα design icons για όσους εκτιμούν την αυθεντικότητα και την καλλιτεχνική ματιά του Verner Panton.

4. Snoopy: Flos (1967)

Το Snoopy δημιουργήθηκε το 1967 από τους αδελφούς Achille και Pier Giacomo Castiglioni, δύο από τους πιο ευρηματικούς εκπροσώπους του ιταλικού design, και παραμένει μέχρι σήμερα ένα φωτιστικό που συνδυάζει το χιούμορ με την κομψότητα. Όπως φανερώνει και το όνομά του, η μορφή του παραπέμπει στον αγαπημένο χαρακτήρα κόμικ Snoopy, με τον μεγάλο, γυαλιστερό θόλο να θυμίζει τη μύτη του σκυλάκου της Peanuts, αποπνέοντας μια παιχνιδιάρικη διάθεση που σπάνια συναντάται σε αντικείμενα υψηλού design. Παράλληλα, η στιβαρή μαρμάρινη βάση έρχεται να προσθέσει αίσθηση πολυτέλειας και σοβαρότητας, δημιουργώντας μια εντυπωσιακή αντίθεση ανάμεσα στην ελαφρότητα του χιούμορ και την αυστηρότητα του υλικού. Ο έμμεσος και απαλός φωτισμός του το καθιστά ιδανικό για γραφεία, side tables ή κομοδίνα, όπου λειτουργεί όχι μόνο ως πρακτικό εργαλείο αλλά και ως διακοσμητικό statement piece που «σπάει» τη μονοτονία του χώρου και φέρνει ένα χαμόγελο κάθε φορά που το αντικρίζετε. Το Snoopy έχει κερδίσει τη θέση του ανάμεσα στα icons του 20ού αιώνα, συνδυάζοντας την ιταλική ευρηματικότητα με την αβίαστη γοητεία του pop culture. Παραμένει μέχρι σήμερα σε παραγωγή από τη Flos, διαθέσιμο σε διάφορες αποχρώσεις θόλου.

Στην αγορά η τιμή κυμαίνεται γύρω στα €1.600–1.800, επιβεβαιώνοντας ότι είναι ένα κομμάτι design με χαρακτήρα, χιούμορ και διαχρονική αξία.

5. Nessino: Artemide (1960)

Το Nessino είναι ένα από τα πιο χαρακτηριστικά κομμάτια της ιταλικής σχολής design των sixties, δημιουργία του Giancarlo Mattioli και του Gruppo Architetti Urbanisti Città Nuova για την Artemide. Με το έντονο πορτοκαλί του χρώμα και τις στρογγυλεμένες, σχεδόν «ψυχεδελικές» γραμμές του, αποτελεί ένα φωτιστικό που αποτυπώνει ιδανικά το πνεύμα της εποχής του: αισιοδοξία, πειραματισμός και απελευθέρωση από τις αυστηρές φόρμες του παρελθόντος. Ο θόλος-μανιτάρι που θυμίζει οργανική μορφή και η κατασκευή από καινοτόμα για την εποχή υλικά (injection-molded polycarbonate) το ανέδειξαν σε σύμβολο του ιταλικού βιομηχανικού design, το οποίο συνδύασε την τεχνολογία με την καθημερινή λειτουργικότητα.

Σήμερα, το Nessino εξακολουθεί να ξεχωρίζει χάρη στον vintage χαρακτήρα του αλλά και τη διαχρονική του ικανότητα να δίνει έντονα “pops of color” σε μινιμαλιστικούς ή σύγχρονους χώρους, φέρνοντας μια παιχνιδιάρικη διάθεση στο σαλόνι, στο γραφείο ή στο κομοδίνο. Είναι ιδανικό για όσους αναζητούν ένα statement αντικείμενο που δεν περιορίζεται μόνο στη χρηστικότητα, αλλά αποτελεί και διακοσμητικό στοιχείο με εμβληματικό DNA.

Στην αγορά διατίθεται σε τιμές που ξεκινούν από περίπου €220–280, ανάλογα με την έκδοση και το χρώμα, επιβεβαιώνοντας ότι πρόκειται για μια προσιτή «μικρή επένδυση» στην ιστορία του design.

6. Atollo: Oluce (1977)

Το Atollo του Ιταλού σχεδιαστή Vico Magistretti, που παρουσιάστηκε το 1977 για την εταιρεία Oluce, έχει καταφέρει να κατακτήσει μια θέση-σύμβολο στην ιστορία του design, αποτελώντας ίσως το πιο αναγνωρίσιμο φωτιστικό του 20ού αιώνα. Με τη γλυπτική του γεωμετρία, κυλινδρική βάση, κωνική στο κέντρο και ημισφαιρικό θόλο στην κορυφή, το Atollo αποπνέει μια αρχιτεκτονική καθαρότητα και αρμονία που το καθιστούν αληθινό έργο τέχνης. Ο Magistretti κατάφερε να αφαιρέσει κάθε περιττή λεπτομέρεια, αφήνοντας μόνο την ουσία: σχήματα που ισορροπούν τέλεια μεταξύ τους, δημιουργώντας ένα αντικείμενο διαχρονικά κομψό, τόσο απλό και ταυτόχρονα τόσο εκλεπτυσμένο. Δεν είναι τυχαίο ότι το έχουν χαρακτηρίσει ως την “Audrey Hepburn των φωτιστικών”: κομψό, διακριτικό και αφοπλιστικά εμβληματικό. Ο απαλός, διάχυτος φωτισμός που προσφέρει ο θόλος του δημιουργεί μια αίσθηση ηρεμίας και ζεστασιάς, ιδανική για minimal ή σύγχρονους χώρους που εκτιμούν τη διαχρονικότητα, αλλά και για εκείνους που θέλουν να προσθέσουν μια δόση ιταλικής φινέτσας. Το Atollo έχει τιμηθεί με διεθνή βραβεία design και εκτίθεται σε σημαντικά μουσεία, ενώ συνεχίζει να παράγεται από την Oluce σε διαφορετικά μεγέθη και υλικά (αλουμίνιο, γυαλί, χρυσό, μαύρο ή λευκό φινίρισμα).

Στην αγορά η τιμή του κυμαίνεται γύρω στα €1.100–1.400 , ανάλογα με την έκδοση, παραμένοντας μια επένδυση στη διαχρονική κομψότητα.

7. Multi-Lite: Gubi (1972)

Το Multi-Lite σχεδιάστηκε το 1972 από τον Δανό αρχιτέκτονα και designer Louis Weisdorf, ο οποίος είχε πάθος με τις γεωμετρίες και την ιδέα της πολλαπλότητας στη φόρμα και στη λειτουργία. Το φωτιστικό αυτό αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά έργα του, καθώς βασίζεται σε δύο κινητά ημισφαιρικά σκίαστρα που μπορούν να περιστραφούν ανεξάρτητα, επιτρέποντας στον χρήστη να κατευθύνει το φως είτε προς τα πάνω, είτε προς τα κάτω, είτε να δημιουργήσει έμμεσο φωτισμό με πιο γλυκές σκιές. Η δυνατότητα αυτής της προσαρμοστικότητας καθιστά το Multi-Lite ένα φωτιστικό που μπορεί να αλλάζει χαρακτήρα ανάλογα με το περιβάλλον και τη διάθεση: από πιο αυστηρό και αρχιτεκτονικό έως παιχνιδιάρικο και ζεστό. Η αισθητική του ισορροπεί ανάμεσα στο μοντέρνο και το διαχρονικό, με καθαρές γραμμές και εκλεπτυσμένη απλότητα που το καθιστούν ιδανικό τόσο για minimal όσο και για πιο eclectic interiors. Δεν είναι τυχαίο ότι η Gubi το επανέφερε δυναμικά στην παραγωγή, προσφέροντάς το σε διαφορετικά μεγέθη και φινιρίσματα, ώστε να προσαρμόζεται σε σαλόνια, τραπεζαρίες ή ακόμη και υπνοδωμάτια που χρειάζονται ένα ιδιαίτερο φωτιστικό–statement.

Στην αγορά η τιμή του κυμαίνεται περίπου στα €750–900, ανάλογα με το μέγεθος και το υλικό, και παραμένει μέχρι σήμερα ένα παράδειγμα design που ενώνει την λειτουργικότητα με την κομψότητα.

8. AJ: Louis Poulsen (1960)

Το AJ Lamp, που σχεδίασε ο σπουδαίος Δανός αρχιτέκτονας και designer Arne Jacobsen το 1960 για το ξενοδοχείο SAS Royal Hotel στην Κοπεγχάγη, αποτελεί σήμερα ένα από τα πιο εμβληματικά παραδείγματα mid-century design με έντονα στοιχεία βιομηχανικής αισθητικής. Η λιτή, γεωμετρική του μορφή, με το χαρακτηριστικό κωνικό καπέλο που στρέφεται και προσαρμόζεται ανάλογα με τις ανάγκες, συνδυάζει τη λειτουργικότητα με την κομψότητα, ενώ ο κατευθυνόμενος φωτισμός του το καθιστά ιδανικό για διάβασμα ή για δημιουργία ατμόσφαιρας σε συγκεκριμένες γωνιές του σπιτιού. Η σχεδιαστική του απλότητα και η προσοχή στη λεπτομέρεια το έχουν αναδείξει σε σύμβολο του σκανδιναβικού μοντερνισμού, που συνεχίζει να γοητεύει μέχρι σήμερα. Το AJ Lamp δένει αρμονικά σε χώρους μινιμαλιστικούς και καθαρούς, όπου η διακριτική του παρουσία ενισχύει την αίσθηση ισορροπίας και στιλ χωρίς να επιβάλλεται. Διατίθεται σε ποικιλία χρωμάτων, από διαχρονικά μαύρο και λευκό έως πιο σύγχρονες αποχρώσεις, επιτρέποντας την προσαρμογή του σε διαφορετικά περιβάλλοντα.

Στην αγορά η τιμή του κυμαίνεται περίπου στα €850–950 , ανάλογα με την έκδοση και το φινίρισμα, και παραμένει ένα από τα πιο αγαπημένα κομμάτια της Louis Poulsen, που συνδυάζει τη διαχρονικότητα με τη λειτουργικότητα στο απόλυτο.

9. Flowerpot: &Tradition (1968)

Το Flowerpot του Δανού σχεδιαστή Verner Panton αποτελεί ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα φωτιστικά της δεκαετίας του ’60 και ίσως το πιο χαρακτηριστικό δείγμα του pop design στη σκανδιναβική αισθητική. Δημιουργήθηκε το 1968, χρονιά που σημαδεύτηκε από το πνεύμα της ελευθερίας, της αμφισβήτησης και της αισιοδοξίας, και εκφράζει ακριβώς αυτό: ένα αντικείμενο με στρογγυλές, αρμονικές γραμμές και χρώματα που φέρνουν χαρά στον χώρο.

Η φόρμα του, με τα δύο ημισφαίρια που αλληλοκαλύπτονται, αποπνέει παιχνιδιάρικη διάθεση αλλά και ισορροπία, προσφέροντας φωτισμό που είναι ταυτόχρονα απαλός και ζεστός. Δεν είναι τυχαίο ότι το Flowerpot έχει αγαπηθεί ως φωτιστικό που μπορεί να «δέσει» με διαφορετικά περιβάλλοντα: από ένα μίνιμαλ σαλόνι έως ένα ρετρό γραφείο ή ακόμα και ως bedside lamp που δημιουργεί cozy ατμόσφαιρα. Η σύγχρονη επανέκδοσή του από την &Tradition το έχει επαναφέρει δυναμικά στη διακόσμηση, με νέα φινιρίσματα και πλούσια γκάμα χρωμάτων, από ουδέτερους τόνους έως έντονα ποπ shades, ώστε να ταιριάζει σε κάθε γούστο. Έτσι, παραμένει διαχρονικό: ένα design icon που φέρνει ζωντάνια, προσωπικότητα και θετική ενέργεια, χωρίς ποτέ να γίνεται υπερβολικό.
Στην αγορά θα το βρείτε γύρω στα €220–260, ανάλογα με το μέγεθος και το φινίρισμα, ενώ είναι διαθέσιμο σε μεγάλα καταστήματα design επίπλων και online boutiques όπως το Nordic Nest ή το Finnish Design Shop.