Ακούγεται σαν στερεότυπο άλλης εποχής, από εκείνα που έλεγαν στις «καθωσπρέπει» δεσποινίδες ότι πρέπει να κοιμούνται ήσυχα και αθόρυβα, κι όμως, αποδεικνύεται ότι υπάρχει επιστημονική βάση: οι γυναίκες ροχαλίζουν λιγότερο από τους άνδρες.

Διαβάστε ακόμη: Η απλή τεχνική που μειώνει το ροχαλητό και την υπνική άπνοια

Οι άνδρες έχουν σχεδόν διπλάσιες πιθανότητες να ροχαλίζουν περισσότερο από τις γυναίκες. Όμως, αυτό το χάσμα μειώνεται αισθητά σε δύο κρίσιμες περιόδους της ζωής των γυναικών: στην εμμηνόπαυση και στην εγκυμοσύνη, ειδικά στο τρίτο τρίμηνο.

Διαβάστε ακόμη: Τι είναι η κοινωνική άπνοια που επιδεινώνεται τα Σαββατοκυριακα;

Γιατί ροχαλίζουμε;

Το ροχαλητό προκύπτει όταν η ροή του αέρα στους ανώτερους αεραγωγούς παρεμποδίζεται εν μέρει, προκαλώντας δονήσεις στο πίσω μέρος της μύτης, στη μαλακή υπερώα, στον λαιμό, στη γλώσσα ή στην επιγλωττίδα (το «καπάκι» που προστατεύει την τραχεία). Κατά τη διάρκεια του ύπνου, οι μύες που στηρίζουν αυτές τις περιοχές χαλαρώνουν, και όταν βρισκόμαστε σε ύπτια θέση, η βαρύτητα τους τραβάει προς τα κάτω, στενεύοντας ακόμη περισσότερο τη δίοδο του αέρα.

Υπάρχουν, βέβαια, πολλοί παράγοντες που μπορούν να επιδεινώσουν το φαινόμενο:

  • Η κατανάλωση αλκοόλ πριν τον ύπνο, καθώς χαλαρώνει περισσότερο τους μυς του λαιμού.
  • Η παχυσαρκία ή η αύξηση βάρους, που ασκεί επιπλέον πίεση στην περιοχή του λαιμού.
  • Αλλεργίες, πολύποδες στη μύτη, σκολίωση ρινικού διαφράγματος ή ακόμη και ένα απλό κρυολόγημα, που μπλοκάρουν τους αεραγωγούς.

Ορμόνες και ροχαλητό: η διαφορά των φύλων

Οι γυναικείες ορμόνες, κυρίως οιστρογόνα και προγεστερόνη, φαίνεται να παίζουν προστατευτικό ρόλο, κρατώντας τους μυς του ανώτερου αεραγωγού σε καλύτερο τόνο. Οι γυναίκες τείνουν να φτάνουν τα ποσοστά των ανδρών όταν τα επίπεδα αυτών των ορμονών αλλάζουν, δηλαδή στην εμμηνόπαυση ή κατά την εγκυμοσύνη.

Στην εγκυμοσύνη, η αύξηση του βάρους και η κατακράτηση υγρών επιβαρύνουν την αναπνοή.

Στην εμμηνόπαυση, από την άλλη, η μείωση των οιστρογόνων και της προγεστερόνης μειώνει τη μυϊκή σύσπαση στους αεραγωγούς, οδηγώντας σε πιο έντονο ροχαλητό.

Το στίγμα του «γυναικείου ροχαλητού»

Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η κοινωνική διάσταση του θέματος: οι γυναίκες που ροχαλίζουν είναι λιγότερο πιθανό να το αναφέρουν. Το ροχαλητό θεωρείται πιο “ανδρικό” σύμπτωμα και επομένως αποτελεί ταμπού στις γυναίκες.

Δυστυχώς, πολλές γυναίκες αποφεύγουν να το παραδεχτούν ή να ζητήσουν βοήθεια, ακόμη κι όταν το ροχαλητό τους είναι έντονο ή διαταράσσει τον ύπνο του συντρόφου τους.

Όταν το ροχαλητό «κρύβει» κάτι πιο σοβαρό

Αν και συχνά αντιμετωπίζεται με χιούμορ ή αμηχανία, το ροχαλητό δεν είναι πάντα αθώο. Μια αλλαγή στο μοτίβο του ροχαλητού δεν πρέπει να αγνοείται, καθώς μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα υπνικής άπνοιας, μιας σοβαρής διαταραχής όπου η αναπνοή διακόπτεται επανειλημμένα κατά τη διάρκεια της νύχτας.

Η υπνική άπνοια σχετίζεται με κόπωση μέσα στην ημέρα, πονοκεφάλους, κακή συγκέντρωση, ακόμη και αυξημένο κίνδυνο υπέρτασης, καρδιοπάθειας και εγκεφαλικού.

Πότε πρέπει να δείτε γιατρό

Ανεξάρτητα από το φύλο σας, αν το ροχαλητό είναι δυνατό και σταθερό, αν συνοδεύεται από διακοπές στην αναπνοή ή αν ο σύντροφός σας παραπονιέται ότι δεν μπορεί να κοιμηθεί, είναι σκόπιμο να συμβουλευτείτε έναν πνευμονολόγο ή έναν γιατρό ύπνου.

Η διάγνωση της υπνικής άπνοιας μπορεί να γίνει με πολυυπνογραφία, μια εξέταση που μετρά τις αναπνευστικές κινήσεις, τον κορεσμό οξυγόνου και τα μοτίβα ύπνου. Αν διαγνωστεί, υπάρχουν πλέον πολλές θεραπευτικές επιλογές – από μηχανήματα θετικής πίεσης αέρα (CPAP), μέχρι χειρουργικές επεμβάσεις, ή πιο απλά διορθωτικά μέτρα όπως:

  • Απώλεια βάρους,
  • Αποφυγή αλκοόλ και βαριών γευμάτων πριν τον ύπνο,
  • Ύπνος στο πλάι αντί για ύπτια θέση,
  • και βελτίωση της ρινικής αναπνοής με την αντιμετώπιση αλλεργιών ή πολύποδων.

Ροχαλητό: όχι μόνο ανδρική υπόθεση

Αν και το ροχαλητό εξακολουθεί να θεωρείται «ανδρικό προνόμιο», η πραγματικότητα δείχνει ότι οι γυναίκες δεν μένουν ανεπηρέαστες, ιδίως καθώς μεγαλώνουν ή περνούν από φάσεις ορμονικών μεταβολών.

Το σημαντικότερο, όμως, είναι να ξεπεραστεί η αμηχανία γύρω από το θέμα. Το ροχαλητό μπορεί να είναι απλώς ένας ενοχλητικός θόρυβος ή ένδειξη ενός υποκείμενου προβλήματος υγείας.

Αν το ροχαλητό σας είναι τόσο δυνατό ώστε να ξυπνά τον σύντροφό σας ή εσάς τους ίδιους, τότε είναι καιρός να το συζητήσετε με τον γιατρό σας. Ο ύπνος είναι καθρέφτης της υγείας μας και πρέπει να του δίνουμε τη σημασία που του αξίζει.

Photo credit: Istock