Στο εργασιακό περιβάλλον οι ικανότητες επικοινωνίας μετρούν εξίσου, αν όχι περισσότερο, από τις τεχνικές δεξιότητες. Οι ανοιχτοί χώροι γραφείων, τα meeting rooms και οι ψηφιακές πλατφόρμες δεν μπορούν να «σβήσουν» χιλιάδες χρόνια ανθρώπινης βιολογίας. Ο εγκέφαλος μας εξακολουθεί να αντιδρά συναισθηματικά σε αυτό που εκλαμβάνει ως κριτική ή επίθεση. Γι’ αυτό, ακόμη κι αν θεωρείτε πως είστε απλώς “ευθείς”, οι άλλοι μπορεί να σας βρίσκουν σκληρούς, απότομους ή ψυχρούς.

Διαβάστε ακόμη: 3 τοξικές φράσεις που υπονομεύουν την απόδοσή σας στη δουλειά

1. Ο τρόπος που ρωτάτε έχει μεγαλύτερη σημασία από το τι ρωτάτε

Η διατύπωση «Γιατί το κάνουμε έτσι;» μπορεί να ακούγεται λογική στα δικά σας αυτιά, όμως ο συνομιλητής σας τη λαμβάνει σαν επίθεση. Οι νευροεπιστήμονες εξηγούν ότι το ανθρώπινο μυαλό ενεργοποιεί άμεσα περιοχές άμυνας (όπως την αμυγδαλή) όταν αισθάνεται ότι απειλείται η αυτοεκτίμησή του. Αντίθετα, μια ερώτηση όπως «Υπάρχει κάποιος λόγος που επιλέξαμε αυτή τη μέθοδο;» ή «Έχουμε δοκιμάσει και άλλες λύσεις;» δείχνει διάθεση συνεργασίας και σεβασμό. Η ουσία παραμένει η ίδια αλλά η πρόθεση ακούγεται διαφορετικά.

Διαβάστε ακόμη: Είστε πολύ καλοί στη δουλειά σας; Το κρυφό τίμημα της αξιοπιστίας

2. Η συναισθηματική νοημοσύνη δεν είναι «μόδα», είναι εργαλείο

Η ικανότητα να καταλαβαίνετε πώς νιώθουν οι άλλοι και να προσαρμόζετε τον τόνο και το ύφος σας ονομάζεται συναισθηματική νοημοσύνη (Emotional Intelligence). Μελέτες δείχνουν ότι οι εργαζόμενοι με υψηλή συναισθηματική νοημοσύνη πετυχαίνουν πιο εύκολα προαγωγές, διαχειρίζονται καλύτερα το στρες και χτίζουν σχέσεις εμπιστοσύνης με συναδέλφους και προϊσταμένους.

Διαβάστε ακόμη: 3 τοξικές φράσεις που υπονομεύουν την απόδοσή σας στη δουλειά

Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να «καταλαβαίνετε» την ατμόσφαιρα, να προσέχετε τις εκφράσεις, τη γλώσσα του σώματος και το πώς αντιδρούν οι γύρω σας όταν μιλάτε. Αν οι συνομιλητές σας κλείνονται, αποφεύγουν το βλέμμα ή απαντούν κοφτά, ίσως είναι ώρα να αναθεωρήσετε το ύφος σας.

3. Μην υποτιμάτε τη δύναμη των μικρών λέξεων και της ευγένειας

Σε ένα περιβάλλον όπου η επικοινωνία είναι κυρίως ψηφιακή, με emails, Slack ή Teams, η έλλειψη τόνου και εκφράσεων κάνει τα μηνύματα εύκολα παρεξηγήσιμα. Ένα «Καλημέρα!» ή ένα «Ευχαριστώ εκ των προτέρων» μπορούν να «μαλακώσουν» τον εγκέφαλο: μειώνουν τα επίπεδα άγχους και ενισχύουν την αίσθηση σεβασμού.

Σύμφωνα με έρευνα του Harvard Business Review, οι ευγενικές διατυπώσεις αυξάνουν τη συνεργασία στις ομάδες έως και 40%. Δεν πρόκειται για τυπικότητα αλλά για μικρές, αλλά ουσιαστικές δόσεις ανθρωπιάς μέσα σε ένα ψυχρό ψηφιακό περιβάλλον.

4. Αποφύγετε τη γλωσσική κρίση και εστιάστε στη λύση

Όταν μιλάτε ή γράφετε, ρωτήστε τον εαυτό σας: «Ακούγομαι σαν να αποδίδω ευθύνη;» Αν η απάντηση είναι “ναι”, δοκιμάστε να αλλάξετε τη φράση σας ώστε να εστιάζει στη βελτίωση, όχι στην κριτική.

Αντί για: «Αυτό δεν έχει νόημα.»
Πείτε: «Μήπως μπορούμε να εξετάσουμε και μια εναλλακτική;»

Έτσι, δείχνετε ότι σας ενδιαφέρει το αποτέλεσμα και όχι το “ποιος φταίει”. Ο εγκέφαλος του συνομιλητή σας αντιλαμβάνεται τη δεύτερη φράση ως συνεργατική, όχι ως επίθεση, μειώνοντας την πιθανότητα αμυντικής συμπεριφοράς.

5. Θυμηθείτε ότι η ενέργεια είναι μεταδοτική

Σε κάθε χώρο εργασίας υπάρχει κάποιος που όλοι αποφεύγουν. Ο λόγος; Είναι οι λεγόμενοι “ενεργειακοί βρικόλακες”, άνθρωποι που απορροφούν την ενέργεια των άλλων με την αρνητικότητα ή τη σκληρότητά τους.

Αν θέλετε να ανήκετε στην κατηγορία των ανθρώπων με τους οποίους όλοι θέλουν να συνεργαστούν, καλλιεργήστε θετική στάση, ακόμη κι όταν διαφωνείτε. Ο εγκέφαλος “ανταμείβει” τη θετικότητα με την έκκριση ντοπαμίνης και οξυτοκίνης, ορμονών που ενισχύουν τη διάθεση συνεργασίας.

6. Σκεφθείτε πριν πατήσετε “αποστολή”

Πριν στείλετε ένα email ή μήνυμα, κάντε ένα μικρό τεστ ενσυναίσθησης:

  • Αν λάμβανα αυτό το μήνυμα, πώς θα ένιωθα;
  • Υπονοεί η διατύπωση κάποια κριτική ή απόρριψη;
  • Θα ήθελα να συνεργαστώ με έναν άνθρωπο που μιλά έτσι;

Αυτές οι ερωτήσεις είναι μικρά «φίλτρα» που χτίζουν τον επαγγελματισμό σας.

7. Η αλλαγή ξεκινά από τη συνείδηση

Δεν χρειάζεται να αλλάξετε προσωπικότητα για να είστε ευχάριστοι. Αρκεί να συνειδητοποιήσετε πώς επηρεάζετε τους άλλους με τα λόγια, τον τόνο και τις αντιδράσεις σας. Όπως είπε η Maya Angelou: «Οι άνθρωποι θα ξεχάσουν τι είπατε και τι κάνατε, αλλά ποτέ δεν θα ξεχάσουν πώς τους κάνατε να νιώσουν.»

Γι’ αυτό, φροντίστε κάθε επαγγελματική σας επικοινωνία να αφήνει πίσω της μια αίσθηση σεβασμού, συνεργασίας και θετικής ενέργειας. Οι πιο επιτυχημένες ομάδες δεν χτίζονται με εντολές, χτίζονται με εμπιστοσύνη.

Photo credit: Istock