Η πανδημία της Covid-19 έφερε μαζί της σκηνές που δύσκολα θα ξεχάσουμε: άδειους δρόμους, διαδικτυακά πάρτι, αποθέματα σε χαρτί τουαλέτας… και την καθιέρωση της τηλεργασίας. Αν και για πολλούς υπήρξε αρχικά ανάγκη, σήμερα έχει γίνει τρόπος ζωής.

Διαβάστε ακόμη: Τι είναι το busy bragging και πώς μας επηρεάζει στη δουλειά;

Η ευελιξία, η άνεση και ο χρόνος που εξοικονομείται από τις μετακινήσεις είναι αδιαμφισβήτητα οφέλη. Ωστόσο, υπάρχει και μια σκοτεινή πλευρά: η δυσκολία να αποσυνδεθείτε πραγματικά από τη δουλειά. Όταν το γραφείο βρίσκεται μέσα στο σπίτι σας, η γραμμή που χωρίζει την εργασία από την προσωπική ζωή είναι πολύ λεπτή.

Διαβάστε ακόμη: Πώς να προστατευτείτε από την παθητική επιθετικότητα στη δουλειά

Από τη στιγμή που σταματήσαμε να πηγαίνουμε φυσικά στο γραφείο, χάθηκε ο διακόπτης “off”. Όταν πηγαίναμε στη δουλειά, το πήγαινε-έλα λειτουργούσε ως ένα φυσικό όριο: στο δρόμο προς το γραφείο προετοιμαζόμασταν νοητικά για την ημέρα, και στην επιστροφή επεξεργαζόμασταν όσα συνέβησαν. Τώρα, αυτή η μετάβαση έχει εξαφανιστεί.

Η απουσία αυτού του «φυσικού διαλείμματος» δεν είναι αμελητέα. Μπορεί να οδηγήσει σε εξάντληση, άγχος, ακόμα και σοβαρά προβλήματα υγείας. Στην Ιαπωνία υπάρχει ο όρος Karoshi, που σημαίνει “θάνατος από υπερβολική εργασία”. Το φαινόμενο πλέον έχει εξαπλωθεί παγκοσμίως. Και αν αυτό σας φαίνεται υπερβολικό, τα δεδομένα μιλούν από μόνα τους: κάθε χρόνο χάνονται περίπου 12 δισεκατομμύρια εργάσιμες ημέρες παγκοσμίως λόγω ασθενειών που σχετίζονται με το στρες, όπως η κατάθλιψη και το άγχος.

Για να αποφευχθεί αυτή η υπερκόπωση, οι ειδικοί προτείνουν διάφορες τεχνικές διαχείρισης χρόνου. Μία από τις πιο αποτελεσματικές και απλές είναι η μέθοδος ΣΤΑΡ, ένα ακρωνύμιο που συνοψίζει τέσσερα βήματα για να «αποσυνδέεστε» με επιτυχία στο τέλος της ημέρας εργασίας.

Σ– Σβήστε: Τελετουργικό κλεισίματος

Το πρώτο και πιο βασικό βήμα είναι να έχετε ένα μικρό τελετουργικό για να σηματοδοτείτε το τέλος της εργασίας. Αυτό μπορεί να είναι τόσο απλό όσο το να κλείσετε κυριολεκτικά τον υπολογιστή, να απομακρύνετε το laptop από το τραπέζι ή να ανάψετε ένα αρωματικό κερί.
Η επαναλαμβανόμενη αυτή συνήθεια, ειδικά όταν συνοδεύεται από το ίδιο άρωμα ή ήχο, λειτουργεί σαν «σήμα» στον εγκέφαλό σας ότι η μέρα τελείωσε.

T – Τιμήστε: Καταγράψτε τα επιτεύγματά σας και ευχαριστήστε τον εαυτό σας

Οι περισσότεροι εστιάζουμε σε όσα δεν προλάβαμε να κάνουμε, ξεχνώντας όσα πετύχαμε. Κάθε απόγευμα, πριν κλείσετε τον υπολογιστή, σημειώστε τρεις μικρές “νίκες” της ημέρας — από ένα email που επιτέλους στείλατε μέχρι μια συνάντηση που τελείωσε στην ώρα της ή ένα θετικό σχόλιο που λάβατε.
Η αναγνώριση αυτών των στιγμών δεν είναι πολυτέλεια, αλλά απαραίτητη νοητική «σφραγίδα» που σας βοηθά να αποδεσμευθείτε από τη συνεχή αυτοκριτική και να πείτε νοερά «η μέρα μου ολοκληρώθηκε».

Α – Αδειάστε: το μυαλό σας

Η μετάβαση από τη δουλειά στην προσωπική ζωή απαιτεί και μια ψυχική «εκφόρτιση». Πριν σηκωθείτε από το γραφείο, αφιερώστε λίγα λεπτά για να γράψετε σε ένα χαρτί ή σημειωματάριο όλες τις σκέψεις και ανησυχίες που σας βαραίνουν. Δεν χρειάζεται να είναι οργανωμένες, απλώς βγάλτε τις από το μυαλό σας.
Αν δεν αγαπάτε το γράψιμο, μπορείτε να ηχογραφήσετε ένα φωνητικό σημείωμα με όσα θέλετε να θυμάστε για την επόμενη μέρα. Με αυτόν τον τρόπο, «παρκάρετε» τις σκέψεις σας κάπου ασφαλώς και δίνετε άδεια στον εαυτό σας να ξεκουραστεί.

Ρ – Ρυθμίστε: Συνδεθείτε με το παρόν

Το τελευταίο βήμα είναι ίσως και το πιο σημαντικό. Αφού «σβήσετε» το κομμάτι της εργασίας, στραφείτε συνειδητά προς το παρόν: περάστε χρόνο με την οικογένειά σας, παίξτε με το κατοικίδιό σας, κάντε γυμναστική ή βγείτε για έναν περίπατο.
Αλλάξτε περιβάλλον, βγείτε έξω, καθίστε στον κήπο ή πάτε μια βόλτα. Η αλλαγή τοποθεσίας βοηθά τον εγκέφαλο να «μετακινηθεί» από το ρόλο του εργαζόμενου σε εκείνον του ανθρώπου που ζει.
Η μέθοδος ΣΤΑΡ δεν είναι πανάκεια, αλλά μια απλή, πρακτική και ουσιαστική προσέγγιση που μπορεί να σας βοηθήσει να επαναφέρετε τα όρια ανάμεσα στην εργασία και την προσωπική σας ζωή. Γιατί, όσο και αν αγαπάτε τη δουλειά σας, η αποσύνδεση είναι προϋπόθεση για ισορροπία, υγεία και πραγματική παραγωγικότητα.

Photo credit: Istock