Το Μεγάλο Κύμα του Hokusai πουλήθηκε 3 φορές ακριβότερα | Πώς βγήκε στο σφυρί;
Από τον οίκο Sotheby’s πουλήθηκαν 125 έργα από το Μουσείο Okada της Ιαπωνίας έναντι 88 εκατ. δολαρίων ώστε ο ιδρυτής του να καλύψει νομικό λογαριασμό 50 εκατ. δολαρίων.
Πριν από δεκαετίες, ο μεγιστάνας των καζίνο Steve Wynn και ο δισεκατομμυριούχος, πρώην πρόεδρος της εταιρείας Universal Entertainment Corp., Kazuo Okada είχαν γίνει φίλοι και ίδρυσαν μαζί, το 2002, την εταιρεία ξενοδοχείων και καζίνο Wynn Resorts με έδρα το Λας Βέγκας. Ωστόσο, οι σχέσεις τους χάλασαν λίγα χρόνια αργότερα, καθώς αλληλοκατηγορήθηκαν για αμφισβητούμενες πληρωμές προς δημόσιους αξιωματούχους στην Ασία. Το 2012, ο Okada απομακρύνθηκε από τη θέση του αντιπροέδρου της Wynn Resorts, ενώ η εταιρεία εξαγόρασε με έκπτωση το 20% των μετοχών της Universal Entertainment Corp. Η Universal αμφισβήτησε δικαστικά το ποσό της εξαγοράς, και τελικά ο Okada δικαιώθηκε το 2018, καταλήγοντας σε εξωδικαστικό συμβιβασμό, βάσει του οποίου ο Wynn και η Wynn Resorts συμφώνησαν να πληρώσουν 2,6 δισεκατομμύρια δολάρια.
Διαβάστε ακόμη: Ποιος πίνακας της Frida Kahlo αναμένεται να σπάσει ρεκόρ;
Όταν, όμως, η δικηγορική εταιρεία Bartlit Beck έστειλε στον Okada λογαριασμό 50 εκατομμυρίων δολαρίων, εκείνος ισχυρίστηκε ότι ήταν υπερβολικός. Η εταιρεία προχώρησε σε δεσμευτική διαιτησία, στην οποία κέρδισε, και έτσι ο Okada καλέστηκε να πληρώσει το ποσό. Έτσι λοιπόν το Μουσείο Okada, το οποίο βρίσκεται μέσα σε δασώδη περιοχή στους πρόποδες του Χακόνε, στο Εθνικό Πάρκο Fuji–Hakone–Izu, δυτικά του Τόκιο, και άνοιξε τις πύλες του το 2013, αναγκάστηκε να δημοπρατήσει 125 σημαντικά έργα για να πληρωθεί το χρέος. Η δημοπρασία έγινε από τον οίκο Sotheby’s στο Χονγκ Κονγκ, επιτυγχάνοντας το πολυπόθητο white-glove αποτέλεσμα, καθώς όλα τα έργα πουλήθηκαν και απέφερε 88 εκατομμύρια δολάρια (πλέον προμηθειών), καταρρίπτοντας δύο δημοπρασιακά ρεκόρ για τους Ιάπωνες καλλιτέχνες Kitagawa Utamaro και Hokusai. Σύμφωνα με τον οίκο Sotheby’s, η συλλογή είχε «εκτιμηθεί άνω των 50 εκατομμυρίων δολαρίων».
Το αποτέλεσμα αυτό ικανοποίησε τον Kazuo Okada, τον ιδρυτή του μουσείου, ο οποίος προχώρησε στην πώληση των έργων για να εξοφλήσει τον λογαριασμό ύψους 50 εκατομμυρίων δολαρίων
Διαβάστε ακόμη: Elisabeth Lederer του Gustav Klimt: Ποιο ήταν το εξωπραγματικό ποσό που πουλήθηκε ο διάσημος πίνακας;
Ο Nicolas Chow, πρόεδρος του Sotheby’s Asia και επικεφαλής των ασιατικών τεχνών παγκοσμίως, δήλωσε πριν από τη δημοπρασία ότι πρόκειται για «την πιο σημαντική συλλογή ανατολικοασιατικής τέχνης που έχει βγει σε δημοπρασία τα τελευταία χρόνια».
Τα σημαντικά έργα που δημοπρατήθηκαν

Fukagawa in Snow του Utamaro
Το έργο Fukagawa in Snow του Utamaro, ζωγραφισμένο στις αρχές του 19ου αιώνα, ήταν το ακριβότερο της βραδιάς, καθώς πουλήθηκε σε Ιάπωνα ιδιώτη συλλέκτη έναντι 7,1 εκατομμυρίων δολαρίων, έχοντας δεχτεί περισσότερες από 30 προσφορές.

The Great Wave Off the Coast of Kanagawa του Hokusai
Το εμβληματικό έργο του Hokusai, The Great Wave Off the Coast of Kanagawa (Το μεγάλο κύμα έξω από την Καναγκάβα, 1830–32) σχεδόν τριπλασίασε την υψηλή του εκτίμηση, φτάνοντας τα 2,8 εκατομμύρια δολάρια, επίσης σε Ιάπωνα ιδιώτη συλλέκτη. Κατά τη διάρκεια μιας οκτάλεπτης «μάχης» προσφορών, υποβλήθηκαν πάνω από 20 bids για το έργο, το οποίο θεωρείται ίσως η διασημότερη ιαπωνική ξυλογραφία παγκοσμίως. Ανήκει στη σειρά «36 Όψεις του Όρους Φούτζι» του Hokusai. Το Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο διαθέτει τρία έργα της σειράς, το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη τέσσερα, ενώ το Maidstone Museum στο Ηνωμένο Βασίλειο ένα.
Από τα 125 έργα, 19 ξεπέρασαν το 1,2 εκατ. δολάρια, μεταξύ των οποίων το Ya Yi fanglei, ένα σημαντικό απομεινάρι από μία από τις πιο εξέχουσες φατρίες της δυναστείας Shang (4,9 εκατ. δολάρια), ένα βάζο doucai με επιχρυσωμένη διακόσμηση bajixiang της περιόδου Qianlong (4,3 εκατ.) και ένα κεραμικό βάζο με υαλώδη σελαδονί απόχρωση από την περίοδο Yongzheng (3,9 εκατ.).
Μετά τη δημοπρασία, ο Chow ανέφερε ότι «η πώληση καθήλωσε συλλέκτες σε όλο τον κόσμο, από την Ιαπωνία και την Κίνα έως την Ευρώπη και τις ΗΠΑ, πυροδοτώντας έντονο ανταγωνισμό και καταρρίπτοντας ρεκόρ, καταλήγοντας σε ένα white-glove αποτέλεσμα. Αυτό το δυναμικό φινάλε για τη σειρά ασιατικών δημοπρασιών του Χονγκ Κονγκ φέτος στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα για την αγορά ασιατικής τέχνης και επιβεβαιώνει την αφοσίωση τόσο των έμπειρων όσο και των νέων συλλεκτών, που είναι πάντοτε έτοιμοι να διεκδικήσουν έργα τέτοιου επιπέδου».
Ποιοι είναι οι Kitagawa Utamaro και Hokusai;
Ο Hokusai (1760–1849) ήταν ένας από τους σημαντικότερους Ιάπωνες καλλιτέχνες της εποχής Έντο και κορυφαίος δημιουργός της τεχνικής της ξυλογραφίας ουκιγιό-ε. Έγινε παγκοσμίως γνωστός για τη σειρά «Τριάντα έξι Όψεις του Όρους Φούτζι», από την οποία προέρχεται το εμβληματικό έργο «Το Μεγάλο Κύμα έξω από την Καναγκάβα», ίσως η πιο αναγνωρίσιμη εικόνα της ιαπωνικής τέχνης. Το έργο του χαρακτηρίζεται από τολμηρές συνθέσεις, λεπτομερή γραμμή και έναν τρόπο απεικόνισης της φύσης που επηρέασε βαθιά τόσο την ιαπωνική όσο και τη δυτική τέχνη.
Ο Kitagawa Utamaro (περ. 1753–1806) ήταν ένας από τους σημαντικότερους καλλιτέχνες της ιαπωνικής ξυλογραφίας ουκιγιό-ε, γνωστός κυρίως για τα εξαιρετικά πορτρέτα γυναικών που δημιούργησε στα τέλη του 18ου και στις αρχές του 19ου αιώνα. Εξειδικεύτηκε στα μπιτζίν-γκα, απεικονίσεις «όμορφων γυναικών», και ανέδειξε με απαράμιλλη λεπτότητα την έκφραση, την κομψότητα και την ατομικότητά τους, σε μια εποχή που οι περισσότερες γυναικείες μορφές απεικονίζονταν τυποποιημένα. Το ύφος του, ιδιαίτερα εκλεπτυσμένο και ψυχολογικά διεισδυτικό, επηρέασε βαθιά την εξέλιξη της ιαπωνικής τέχνης και θεωρείται θεμελιώδης για την ανάπτυξη του ουκιγιό-ε.
Photo credit: www.metmuseum.org/art/collection/search/45434

Γιωργος Βαϊλακης