Παλέρμο: Θα θέλατε να μαγειρέψετε με μια δούκισσα;

Βρίσκομαι στην καρδιά του Παλέρμο στη Σικελία, σε ένα αριστοκρατικό παλάτι γεμάτο ιστορία, το Palazzo Lanza Tomasi, του 18ου αιώνα στην ιστορική συνοικία Kalsa, μία από τις παλιότερες και ιστορικότερες συνοικίες του Παλέρμο. Αποτελούσε την καρδιά της πόλης για αιώνες, όντας η αραβική συνοικία της πόλης. Το όνομά της προέρχεται από το αραβικό “Al halisah”, που σημαίνει “Εκλεκτή”, “Άσπιλη”.

Τα μεγάλα παράθυρα του Palazzο αγναντεύουν τη θάλασσα και μια βεράντα γεμάτη λεμονιές και μικροσκοπικές χελώνες. Εδώ έζησε και έγραψε το μοναδικό του μυθιστόρημα ο Giuseppe Tomasi di Lampedusa το The Leopard (Ο Γατόπαρδος), το πιο επιτυχημένο ιταλικό μυθιστόρημα όλων των εποχών.

Το βιβλίο, που έγινε διάσημο παγκοσμίως και μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Λουκίνο Βισκόντι, ξαναζωντανεύει τώρα μέσω μιας νέας σειράς του Netflix. Γι’ αυτό βρέθηκα εδώ – για να ανακαλύψω τον κόσμο του «Γατόπαρδου».

Εδώ, οι επισκέπτες μπορούν να ζήσουν μια μοναδική εμπειρία ακολουθώντας το πρόγραμμα “Μαγειρεύοντας μια μέρα με τη δούκισσα”. Πρόκειται για έναν συνδυασμό λογοτεχνικής περιπλάνησης, γαστρονομικού ταξιδιού και πολιτιστικής εξερεύνησης, υπό την καθοδήγηση της ίδιας της δούκισσας Nicoletta Tomasi και του συζύγου της, Gioacchino Tomasi. Εκείνος, μουσικολόγος και συγγραφέας, είναι ο υιοθετημένος γιος του Τζουζέπε Τομάζι ντι Λαμπεντούζα, συγγραφέα του εμβληματικού μυθιστορήματος “The Leopard”, που αποτυπώνει την παρακμή της σικελικής αριστοκρατίας.

Διαβάστε ακόμη: Το Καρναβάλι της Βενετίας: Μια γιορτή αισθήσεων και παράδοσης

Στα σαλόνια των αριστοκρατών

Η Nicoletta Tomasi, Δούκισσα του Πάλμα, μας δείχνει την αίθουσα χορού του παλατιού, όπου φυλάσσεται το χειρόγραφο του βιβλίου, γραμμένο σε ένα απλό τετράδιο. «Ο πεθερός μου, ο τελευταίος πρίγκιπας, εμπνεύστηκε από τα οικογενειακά αρχεία για να γράψει την ιστορία», μας λέει.

Καθώς περνάμε από τη βιβλιοθήκη, τις αίθουσες με τους πολυελαίους και τους καθρέφτες, συνειδητοποιώ ότι αυτό δεν είναι απλώς ένα παλιό αριστοκρατικό σπίτι, είναι ένα ζωντανό κομμάτι της σικελικής ιστορίας. Και οι επισκέπτες μπορούν να μείνουν εδώ, σε διαμερίσματα που διατηρούν την ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής, με πλακάκια-ψηφιδωτά, ξύλινες ντουλάπες και θέα στη θάλασσα.

Στην καρδιά του Παλέρμο

Η ημέρα ξεκινά με μια βόλτα στη λαϊκή αγορά Capo, έναν λαβύρινθο από στενά σοκάκια γεμάτα φωνές, χρώματα και αρώματα. Το Παλέρμο είναι ένας λαβύρινθος από στενά σοκάκια, γοτθικά αρχοντικά, μεσαιωνικές πλατείες και υπαίθριες αγορές όπου οι γάτες περιφέρονται ανάμεσα σε ερείπια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στη γειτονιά Kalsa, η ιστορία φαίνεται να αναμειγνύεται με τον σύγχρονο ρυθμό ζωής. Ένα μωσαϊκό πολιτισμών, από τους Άραβες μέχρι τους Νορμανδούς και τους Ισπανούς.

Η δούκισσα μοιράζεται ιστορίες για τη ζωή στην Παλέρμο. Από τις παραδοσιακές μαγειρικές τεχνικές μέχρι τις εποχές όπου οι τουρίστες έπρεπε να προσέχουν για πορτοφολάδες, ενώ η αστυνομία είχε στήσει ειδικά γραφεία στα ξενοδοχεία για να αντικαθιστούν τα χαμένα τους έγγραφα. Ξαφνικά, στρίβει σε ένα μικρό σοκάκι και μας δείχνει ένα εντυπωσιακό μωσαϊκό Αρ Νουβό σε ένα μισογκρεμισμένο κτίριο, απομεινάρι μιας άλλης εποχής. Στο Παλέρμο, πολλά παλάτια καταστράφηκαν από τους βομβαρδισμούς του 1943, αλλά κάποια διασώθηκαν και αναστηλώθηκαν, όπως το Palazzo Lanza Tomasi, που ο Gioacchino ξεκίνησε να αποκαθιστά τη δεκαετία του 1970, απομακρύνοντας τις κότες από την αυλή και ανακτώντας δωμάτιο προς δωμάτιο.

Κατευθύνομαι προς τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης, όπου άλλοτε στέλνονταν για εκπαίδευση οι κόρες των αριστοκρατών. Το μοναστήρι φιλοξενεί σήμερα ένα φούρνο που φημίζεται για τα γλυκά του, ενώ η ταράτσα του προσφέρει μαγευτική θέα στην πόλη.

Στο εστιατόριο Buatta Cucina Popolana, γεύομαι γεύσεις που μαρτυρούν τις αραβικές επιρροές του νησιού: σαφράν, κουκουνάρι, σταφίδες – γεύσεις που κρατούν ζωντανή τη μακραίωνη ιστορία της Σικελίας.

Η λάμψη του The Leopard

Το επόμενο πρωί επισκέπτομαι το Palazzo Comitini, όπου γυρίστηκαν σκηνές της νέας σειράς του Netflix. Οι δωρεάν ξεναγήσεις αποκαλύπτουν έναν κόσμο ροκοκό με εντυπωσιακές τοιχογραφίες και πολυτελή έπιπλα – μια μικρογραφία των ανακτόρων των Σικελών αριστοκρατών.

Αργότερα, κατευθύνομαι στη λέσχη Circolo Bellini, ένα από τα παλαιότερα αριστοκρατικά στέκια της Σικελίας. Ο βαρόνος Martinez Tagliavia di San Giacomo μας ξεναγεί στο ιστορικό κτίριο, όπου κάποτε έγραφε ο Λαμπεντούζα τον “Γατόπαρδο”. Η λέσχη, με τα δερματόδετα βιβλία και τους κήπους με πορτοκαλιές, είναι ένας κόσμος που μοιάζει να έχει μείνει αναλλοίωτος στον χρόνο.

Ένα δείπνο γεμάτο ιστορία

Το γεύμα σερβίρεται στην κομψή τραπεζαρία του παλατιού, όπου οι λευκοφορεμένοι μπάτλερ γεμίζουν τα ποτήρια με τοπικό κρασί, ενώ το φως του ήλιου λούζει τις λάμπες Μουράνο, τις τοιχογραφίες και τα παλιά έπιπλα. Ο Gioacchino, με τη γοητεία ενός αληθινού αριστοκράτη, συζητά για την όπερα Peter Grimes, για την προβληματική αναστήλωση του Νορμανδικού παλατιού La Zisa, αλλά και για την ασυνήθιστα αργή λειτουργία του παλατιανού ασανσέρ.

Η δούκισσα, με τη σειρά της, αφηγείται την ιστορία του Πρίγκιπα Φαμπρίτσιο, προπάππου του συζύγου της και έμπνευση για τον ήρωα του “Γατόπαρδου”. Ο συγγραφέας Giuseppe Tomasi di Lampedusa εγκαταστάθηκε στο παλάτι μετά την καταστροφή του πατρικού του από τους βομβαρδισμούς. Ζούσε σε ερειπωμένα δωμάτια, νοσταλγώντας τις παλιές αριστοκρατικές δόξες, και έγραψε το εμβληματικό μυθιστόρημά του, το οποίο ενσαρκώνει τη φράση: «Όλα πρέπει να αλλάξουν, ώστε όλα να μείνουν ίδια.». Το δείπνο ολοκληρώνεται με ένα ποτήρι Marsala, το διάσημο γλυκό κρασί της Σικελίας, που φέρνει στον νου την εποχή του Garibaldi και των επαναστάσεων.

Μετά το γεύμα, η δούκισσα μας ξεναγεί στις σάλες του παλατιού, δείχνοντάς μας έπιπλα από παλιά οικογενειακά ανάκτορα. Μας αφηγείται ιστορίες ιστορίες για τους προγόνους της που κυκλοφορούσαν με… εξημερωμένους πάνθηρες στους κήπους τους. Περηφάνια της συλλογής αποτελεί το χειρόγραφο του “Γατόπαρδου”, το οποίο απορρίφθηκε από πολλούς εκδότες, μέχρι που το 1958 έγινε παγκόσμιο λογοτεχνικό φαινόμενο.

Ο Luchino Visconti το μετέφερε στον κινηματογράφο το 1963, με τον Burt Lancaster στον πρωταγωνιστικό ρόλο, και η περίφημη σκηνή του χορού γυρίστηκε σε ένα άλλο παλάτι, λίγα τετράγωνα μακριά. Αλλά τίποτα – ούτε η ταινία ούτε το ίδιο το βιβλίο δεν συγκρίνεται με την εμπειρία μιας ημέρας στο Palazzo Lanza Tomasi, εκεί όπου η ιστορία, η γεύση και η σικελική ψυχή γίνονται ένα.

Εάν θέλετε να ζήσετε μία αξέχαστη εμπειρία κλείστε εδώ και ζήστε σε μια άλλη εποχή.

Φωτογραφίες: Φίλια Μητρομάρα / Instagram Palermo