Από τις 5 Ιουνίου έως τις 6 Ιουλίου 2025, το Πωλητήριο της Πινακοθήκης Γκίκα στην οδό Κριεζώτου 3 φιλοξενεί μια μοναδική έκθεση σχεδίων του πολυσχιδούς δημιουργού Δημήτρη Παπαϊωάννου. Τέσσερα επιλεγμένα τυπώματα από τη συλλεκτική έκδοση Sketches from Life (Σχέδια εκ του φυσικού), καρπός συνεργασίας του Μουσείου Μπενάκη με τις εκδόσεις NOMAS, παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο κοινό, αποκλειστικά μέσα από το Πωλητήριο.

Διαβάστε ακόμη: Ανακαλύψτε τον Ανδρέα Εμπειρίκο μέσα από τις φωτογραφίες του

Ο Παπαϊωάννου, γνωστός διεθνώς για τις σκηνικές του δημιουργίες που γεφυρώνουν τον χορό, τις εικαστικές τέχνες και τη θεατρική σύνθεση, επιστρέφει εδώ στην πρώτη του ύλη: το σχέδιο. Τα έργα της έκθεσης δεν προέρχονται απλώς από ένα καλλιτεχνικό εργαστήριο, αλλά από τις καλοκαιρινές απομονώσεις του στην Ανάφη – ένα προσωπικό του ερημητήριο, όπου η φύση και το ανθρώπινο σώμα ενώνονται αρμονικά σε στιγμές ηρεμίας, παιχνιδιού και έμπνευσης.

Διαβάστε ακόμη: Ο βοτανικός κήπος της Νέας Υόρκης μεταμορφώνεται σε καμβά του Vincent van Gogh

Η έκδοση Sketches from Life, αποτέλεσμα πρωτοβουλίας των εκδοτών του NOMAS, Γιάννη Μπουρνιά και Λίνας Στεφάνου, περιλαμβάνει 200 σχέδια που φιλοτεχνήθηκαν τα καλοκαίρια του 2021, 2022 και 2023. Σχέδια γρήγορα, σχεδόν «αστραπιαία», όπως λέει ο ίδιος ο καλλιτέχνης, που αποτυπώνουν γυμνά σώματα και κυκλαδίτικα τοπία με μια απλότητα που γίνεται ποίηση. Όπως ομολογεί: «Τα καλύτερά μου γίνονται από το παιχνίδι». Το παιχνίδι, όμως, εδώ δεν είναι επιπόλαιο – είναι βαθιά εσωτερικό, βιωματικό και ειλικρινές.

Η παραλία της Ανάφης γίνεται το αμφιθέατρο όπου τα «Γυμνά Νυκτός» της Σχολής Καλών Τεχνών βρίσκουν νέο νόημα. Μόνο που αυτή τη φορά, δεν υπάρχει το ντυμένο κοινό, ούτε το προκαθορισμένο πλαίσιο της σπουδής. Υπάρχει μόνο ο ήλιος, η σιωπή και η ματιά ενός καλλιτέχνη που βλέπει το ανθρώπινο σώμα όχι ως αντικείμενο, αλλά ως καθρέφτη του ίδιου του ανθρώπου μέσα στο τοπίο.

Η Ανάφη λειτουργεί σχεδόν σαν συναισθηματικός καταλύτης: «Εκεί και τότε η ομορφιά των πάντων φανερώνεται…», λέει. Είναι το νησί που τον βοήθησε να επανασυνδεθεί με τη ζωγραφική, σε μια περίοδο όπου η προσωπική και καλλιτεχνική του αναζήτηση αναζητούσε νέες ρίζες. Και τα σχέδια αυτά δεν είναι απλώς εικόνες – είναι τεκμήρια ενός προσωπικού, αργού χρόνου. Η σκόπιμη αποφυγή τελειότητας, η απλότητα του μέσου (μολύβι σε μπλοκ) και η ταπεινότητα του θέματος, προσδίδουν σε αυτά τα έργα μια διαχρονική, σχεδόν αρχαϊκή δύναμη.

Ο Παπαϊωάννου βλέπει το σχέδιο ως μια μορφή αυτογνωσίας. «Η ιστορία της ανθρώπινης τέχνης μοιάζει να είναι η απόπειρα κατανόησης του τι είμαστε και ποια είναι η θέση μας στον κόσμο. […] Οπότε το να απεικονίσεις το είδος σου, τον άνθρωπο δηλαδή, μοιάζει να είναι η μόνιμη άσκηση στη ζωγραφική.»

Αυτή η μικρής κλίμακας έκθεση λειτουργεί ως παράθυρο σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη πλευρά του καλλιτέχνη – έναν διάλογο ανάμεσα στον εαυτό και το τοπίο, το βλέμμα και το σώμα, τον χρόνο και τη στιγμή. Ένα κάλεσμα να σταθούμε για λίγο σ’ εκείνον τον αργό χρόνο που αναδύεται μέσα από την παρατήρηση και την αγάπη για τον κόσμο όπως είναι – φυσικός, απλός και βαθιά ανθρώπινος.

Info

Δημήτρης Παπαϊωάννου – Σχέδια εκ του φυσικού
05.06.2025 – 06.07.2025
Πωλητήριο Πινακοθήκης Γκίκα
Κριεζώτου 3, Αθήνα
Σε συνεργασία με τις Εκδόσεις NOMAS