Για πάντα καινούρια: Οδηγός φροντίδας για τα δερμάτινά σας

Από τα αγαπημένα σας δερμάτινα μπουφάν και τα κομψά παπούτσια, μέχρι τις τσάντες και τα αξεσουάρ σας, κάθε δερμάτινο κομμάτι κρύβει μια ιστορία και αξίζει την προσοχή σας.
Ανθεκτικό, κομψό και με τη σωστή φροντίδα σχεδόν… αθάνατο, το δέρμα παραμένει ένα αγαπημένο υλικό στη γκαρνταρόμπα πολλών. Κι αν οι περιβαλλοντικές και ηθικές ανησυχίες σας οδηγούν στο να αποφεύγετε καινούργια δερμάτινα είδη, αξίζει να επενδύσετε χρόνο και φροντίδα σε όσα ήδη έχετε (ή αποκτήσατε second hand). Με τις κατάλληλες κινήσεις, μπορούν να σας συνοδεύουν για χρόνια, ίσως και να τα κληροδοτήσετε.
Διαβάστε ακόμη: 10 έξυπνοι τρόποι για να κρατήσετε τα ρούχα σας σαν καινούργια
Γνωρίστε το δέρμα
Δεν είναι όλα τα δέρματα ίδια. Μάθετε τους τύπους του.
Τύποι δέρματος
- Italian Polished Calf Skin Leather: Πρόκειται για πολύ μαλακό, ανθεκτικό στο χρόνο και στους λεκέδες δέρμα εξαιρετικής ποιότητας, ιδανικό για τσάντες που απαιτούν εκλεπτυσμένη ποιότητα, αντοχή στο νερό και πολυτελή υφή. Χρησιμοποιείται συχνά σε επαγγελματικά προϊόντα, ανδρικές και γυναικείες τσάντες, καθώς καθαρίζεται εύκολα, αρκεί να γίνει γρήγορα ο καθαρισμός μόλις λερωθεί. Το δέρμα που επιλέγεται για αυτή την κατηγορία πρέπει να είναι αψεγάδιαστο, γιατί υποβάλλεται μόνο σε λείανση και βιολογική βαφή, και οποιοδήποτε ελάττωμα καθιστά το δέρμα ακατάλληλο.
- Δέρμα Ruga: Η τελευταία τάση στη μόδα των δερμάτινων τσαντών, είναι εξαιρετικά λείο, με απαλή υφή, παρόμοιο με το Napa αλλά πιο μαλακό και πολυτελές. Έχει αντοχή στο χρόνο και στους λεκέδες, προσφέροντας μια “γεμάτη” αίσθηση πολυτέλειας και εκλεπτυσμένη υφή.
- Δέρμα Sauvage: Πρώτης στρώσης δέρμα κορυφαίας ποιότητας με ειδική βαφή που δημιουργεί δύο αποχρώσεις του ίδιου χρώματος, προσθέτοντας βάθος και χαρακτήρα, με αποτέλεσμα διχρωματισμό και κυματισμούς σαν μάρμαρο. Είναι μαλακό, ανθεκτικό στη βρωμιά και λεκέδες, παρόμοιο σε υφή με το Suede, αλλά πιο ακριβό και απαιτεί επιλεγμένο δέρμα.
- Δέρμα Suede: Προέρχεται από την εσωτερική πλευρά του δέρματος, είναι λεπτό, μαλακό και εύκαμπτο, με βελούδινη υφή μετά από ειδική τράχυνση. Ιδανικό για αξεσουάρ, έχει μεγάλη αντοχή αλλά είναι αρκετά απορροφητικό, απορροφώντας υγρασία και χρώματα από ρούχα που ξεβάφουν, ειδικά στις ανοιχτόχρωμες αποχρώσεις. Χρειάζεται προσοχή και φροντίδα όπως το ανθρώπινο δέρμα.
- Δέρμα Saffiano: Δημιουργήθηκε στην Ιταλία από τον Mario Prada το 1913, δεν είναι τύπος δέρματος αλλά επεξεργασία με ανάγλυφη υφή (stamping) και επίστρωση κεριού. Είναι πολύ ανθεκτικό στις γρατζουνιές, απωθεί το νερό, καθαρίζεται εύκολα και έχει ζωηρά χρώματα. Προσοχή χρειάζεται γιατί η τεχνική αντιγράφεται εύκολα και μπορεί να βρείτε από κατώτερα δέρματα ή τεχνοδέρματα με την ίδια εμφάνιση. Αυθεντικό Saffiano είναι υψηλής ποιότητας δέρμα με βιολογική βαφή, που χρησιμοποιούν μεγάλες εταιρείες όπως Michael Kors, DKNY, Longchamp.
- Δέρμα Nappa: Προέρχεται από την εξωτερική, λεπτή στρώση του δέρματος και θεωρείται η καλύτερη ποιότητα δέρματος, αν και ο όρος χρησιμοποιείται συχνά παραπλανητικά. Έχει πολύ μαλακή αίσθηση και λεία υφή, και χρησιμοποιείται συχνά για εσωτερικά πολυτελών αυτοκινήτων.
- Δέρμα Nubuck: Παρόμοιο με το Suede, αλλά φτιάχνεται από την εξωτερική πλευρά του δέρματος και είναι πιο παχύ, πιο ακριβό και ανθεκτικότερο. Είναι μαλακό, αλλά χαράσσεται εύκολα και σκουραίνει προσωρινά αν βραχεί. Χρησιμοποιείται κυρίως σε επενδύσεις επίπλων και δερμάτινους καναπέδες.
Αν δεν είστε σίγουροι για το είδος του δέρματος που έχετε, συμβουλευτείτε έναν τσαγκάρη ή ένα κατάστημα με δερμάτινα είδη.
Διαβάστε ακόμη: Ο απόλυτος οδηγός για να διατηρείτε τα λινά σας ρούχα σαν καινούργια
Προέλευση δέρματος
Το δέρμα όπως είναι στην αρχική του μορφή, δεν έχει μια “στρώση” αλλά πολλές διαφορετικές “στρώσεις”. Κατά την αρχική επεξεργασία του δέρματος, οι στρώσεις του δέρματος διαχωρίζονται αφενώς διότι δεν έχουν όλες οι στρώσεις τα ίδια χαρακτηριστικά (αντοχή, ποιότητα, κ.τλ.) και αφετέρου διότι δεν κάνουν όλες οι στρώσεις για την κατασκευή όλων των προϊόντων. Για παράδειγμα μια δερμάτινη επαγγελματική τσάντα πρέπει να χαρακτηρίζεται από μεγάλη αντοχή. Παρακάτω περιγράφονται οι διαφορετικές “στρώσεις” δέρματος.
- Top Grain Leather: Είναι η εξωτερική, πρώτη στρώση του δέρματος που έχει μείνει εντελώς απείραχτη και είναι ό,τι καλύτερο μπορείτε να συναντήσετε σε δέρμα. Είναι το πιο ακριβό αλλά και το δέρμα με την μεγαλύτερη αντοχή.
- Full Grain Leather: Είναι όλο το δέρμα ανέπαφο χωρίς να έχει αφαιρεθεί κάποια στρώση δέρματος, αλλά ούτε να έχει υποστεί άλλη επεξεργασία εκτός από την αφαίρεση του τριχώματος. Το Full Grain είναι το πιο “γνήσιο” δέρμα ενώ διατηρεί όλα τα χαρακτηριστικά όπως η υφή και τα φυσικά “σημάδια” του αρχικού δέρματος.
- Split Leather: Το Split Leather το δέρμα που έχει προέλθει από τις εσωτερικές στρώσεις του δέρματος αφού έχει διαχωριστεί η επάνω “στρώση”. Είναι πιο ευπαθές από το Top grain και το Full grain δέρμα, και συνήθως χρησιμοποιείται για την κατασκευή δέρματος Suede.
Καθαρισμός δερμάτινων ειδών
- Για λεία δέρματα: Χρησιμοποιείστε μωρομάντηλα χωρίς άρωμα και αλκοόλη. Είναι ιδανικά για καθημερινή χρήση. Αφαιρέσετε πρώτα με ένα μαλακό βουρτσάκι τη σκόνη και μετά καθαρίστε απαλά με το μαντηλάκι.
- Για επίμονους λεκέδες: Δημιουργήστε αφρό με νωπό πανί, τρίψτε απαλά, και σκουπίστε.
- Για suede και nubuck: Χρησιμοποιήστε βούρτσα suede ή καθαριστικό spray ειδικό για το υλικό. Εναλλακτικά, λευκό ξίδι (αραιωμένο 1:1 με νερό) με πανί που δεν αφήνει χνούδια.
- Για πατενταρισμένο (γυαλιστερό) δέρμα: Χρησιμοποιήστε μόνο ένα ελαφρώς νωπό πανί.
Tip: Πάντα να δοκιμάζετε κάθε προϊόν πρώτα σε ένα μη ορατό σημείο για να βεβαιωθείτε ότι δεν αλλοιώνει το χρώμα ή την υφή.
1. Λάδι ή υγρό
Όταν πέσει λάδι ή άλλο υγρό που μπορεί να αφήσει λεκέ στο δέρμα, η γρήγορη αντίδραση είναι κρίσιμη. Όσο λιγότερο έχει απορροφηθεί το υγρό, τόσο πιο εύκολη είναι η αφαίρεση του λεκέ. Αν αφήσετε το υγρό να στεγνώσει, η απομάκρυνση γίνεται πολύ πιο δύσκολη, ακόμα και αδύνατη.
Τι να κάνετε:
- Αντιδράστε άμεσα μόλις παρατηρήσετε την κηλίδα.
- Πασπαλίστε το σημείο με ταλκ, που απορροφά την υγρασία αποτελεσματικά. Αν δεν έχετε ταλκ, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αλεύρι ή μαγειρική σόδα.
- Αφήστε το υλικό να δράσει για περίπου μία ώρα.
- Αφαιρέστε το ταλκ με ένα μαλακό πανάκι και καθαρίστε απαλά τυχόν υπολείμματα.
- Αν ο λεκές παραμένει, επαναλάβετε τη διαδικασία και αφήστε το υλικό να δράσει όλη τη νύχτα. Το πρωί ο λεκές θα έχει σχεδόν εξαφανιστεί.
2. Αφαίρεση τσίχλας
Όταν κολλήσει τσίχλα στην τσάντα σας και δεν μπορείτε να την αφαιρέσετε με το χέρι, αποφύγετε τη χρήση αιχμηρών εργαλείων που μπορεί να χαράξουν το δέρμα.
Προτεινόμενη λύση: Προμηθεύτείτε μια ειδική κρέμα καθαρισμού που αφαιρεί τσίχλες χωρίς να βλάπτει το δέρμα.
3. Επιδιόρθωση γρατζουνιών
Σε περίπτωση που η τσάντα σας έχει υποστεί βαθιές γρατζουνιές ή σοβαρή φθορά, καλό είναι να απευθυνθείτε σε ειδικούς.
Τι μπορείτε να κάνετε: Προμηθευτείτε κρέμα επιδιόρθωσης χρώματος από τον κατασκευαστή ή στείλτε το δερμάτινό σας σε ειδικό συνεργείο. Αν επιχειρήσετε την επισκευή μόνοι σας, δοκιμάστε την κρέμα πρώτα σε μια μη εμφανή περιοχή της τσάντας για να βεβαιωθείτε πως δεν προκαλεί επιπλέον φθορά.
4. Νερό
Στεγνώστε απαλά το δέρμα με ένα μαλακό πανί και αφήστε το να στεγνώσει φυσικά στον αέρα. Όχι πιστολάκι μαλλιών, η υπερβολική ζέστη μπορεί να παραμορφώσει και να καταστρέψει το δέρμα.
- Μην το στεγνώσετε ποτέ πάνω σε καλοριφέρ ή με πιστολάκι.
- Αφήστε το να στεγνώσει φυσικά, γεμίζοντας π.χ. τα παπούτσια με χαρτί.
- Ενυδατώστε το με την κατάλληλη κρέμα ή προϊόν.
Ενυδάτωση & προστασία
Όπως το δέρμα σας, έτσι και το δέρμα των παπουτσιών ή της τσάντας σας χρειάζεται ενυδάτωση.
Προτιμήστε: Κρέμες δέρματος, όχι σκληρά βερνίκια. Εφαρμόστε με απαλές κυκλικές κινήσεις και αφήστε να απορροφηθεί καλά. Χρησιμοποιήστε κερί μέλισσας (beeswax) για φυσική θρέψη.
Tip: Μη βάζετε υπερβολική ποσότητα γιατί το δέρμα γίνεται λιπαρό.
Για suede και nubuck: Επιλέξτε σπρέι αδιαβροχοποίησης που όχι μόνο προστατεύουν τα δερμάτινά από την έντονη βροχή, αλλά ταυτόχρονα γυαλίζουν, ενυδατώνουν και περιποιούνται το δέρμα. Χρησιμοποιήστε τα ανά 3-6 εβδομάδες, ανάλογα με τη χρήση.
Συχνότητα φροντίδας
Αν φοράτε τα δερμάτινά σας συχνά, καθαρίζετέ τα κάθε 2-3 εβδομάδες και ενυδατώστε τα κάθε μήνα.
Για αξεσουάρ που δεν χρησιμοποιείτε τακτικά, καθαρισμός και συντήρηση ανά σεζόν αρκεί.
Extra tips για διατήρηση
- Φυλάσσετε τις δερμάτινες τσάντες σε υφασμάτινες θήκες (όχι πλαστικές).
- Μη στοιβάζετε τα παπούτσια, διατηρήστε το σχήμα τους με καλαπόδια.
- Αερίζετε περιοδικά τα δερμάτινα ρούχα για να αποφύγετε την υγρασία και τις οσμές.
Με λίγη συνέπεια και τα σωστά υλικά, μπορείτε να χαρίσετε στα δερμάτινά σας δεκαετίες ζωής και να τα δείτε να παλιώνουν όμορφα. Μην ξεχνάτε: πρόκειται για ένα φυσικό υλικό, που, όπως και το δικό μας δέρμα, εκτιμά τη φροντίδα, την αγάπη και τη σωστή περιποίηση.
Θα βρείτε στην αγορά

Grangers Fabsil Footwear Proofer GRFAB50 Σπρέι Αδιαβροχοποίησης για δερμάτινα παπούτσια, 200ml, ενισχύει την αντίσταση του δέρματος στο νερό και μειώνει την υγρασία €17,80.

Κερί – αλοιφή για προστασία των δερμάτινων ειδών Warwick Beeswax, 100ml, €18,90.

Προϊόν προστασίαςTimberland Waximum χωρίς χρώμα, €12. Φτιαγμένο με δύο μόνο φυσικά συστατικά: κερί μέλισσας και λάδι καρύδας. Δεν συνιστάται για σουέντ ή nubuck.
Photo Credit: Istock – Creative: Ανδρέας Κωστόπουλος