Ίσως να υποψιαστήκατε πως δεν βρίσκεται στη χώρα μας, μια και συνειδητά χρησιμοποιήσαμε τη λέξη “καφέ” και όχι “καφενείο”. Το Antico Caffè Greco ιδρύθηκε το 1760 και ήταν ταυτόχρονα το πρώτο καφέ που άνοιξε στη Ρώμη.

Διαβάστε ακόμη: 15 μυστικά σημεία της Ρώμης που δεν ξέρουν οι τουρίστες

Antico Caffè Greco

Πολλοί Ρωμαίοι μαζεύτηκαν ανήσυχοι, μόλις ανακοινώθηκε το κλείσιμο του Antico Caffe Greco.

Ο περιβόητος καρδιοκατακτητής Giacomo Casanova αναφέρθηκε στα “Απομνημονεύματά” του, για την πρώτη φορά που πήγε το 1742, με μια παρέα Ρωμαίων φίλων του, στο “Καφέ της οδού Κοντόττι”, γεγονός που σημαίνει πως το καφέ ενδέχεται και να προϋπήρχε από την ημερομηνία που το ανέλαβε ο Έλληνας ιδιοκτήτης του. Η πρώτη επίσημη πιστοποίηση της ύπαρξής του εντοπίστηκε κατά τον δέκατο όγδοο αιώνα σ’ ένα έγγραφο απογραφής του 1760, που φυλάγεται στην εκκλησία του Σαν Λορέντσο ντι Λούτσινα, όπου αναφέρεται μάλιστα και το όνομα του Έλληνα ιδιοκτήτη του: Nicola della Maddalena. Δυστυχώς, η λήθη του χρόνου εξαφάνισε το ελληνικό ονοματεπώνυμό του. Πάντως το Antico Caffè Greco είναι το πιο παλιό καφέ της Ρώμης και το δεύτερο παλιότερο της Ιταλίας, μετά από το Caffè Florian της Βενετίας.

Διαβάστε ακόμη: Aquazzura: Όλα τα βήματα οδηγούν στη Ρώμη

Πίνουν εσπρέσο οι Ινδιάνοι;

Στο κέντρο ο Buffalo Bill, δεξιά ο αρχηγός “Σιδερένια Ουρά” και αριστερά το πρωτοπαλλίκαρό του.

Σύμφωνα με τον Διονύση Σαββόπουλο την ιστορία γράφουν οι παρέες και όσο βαρύτερα είναι τα επώνυμα εκείνων που τις συνθέτουν, τόσο μεγαλύτερες και πλέον ενδιαφέρουσες είναι και οι ιστορίες. Για πάνω από 260 χρόνια το Antico Caffè Greco αποτέλεσε σημείο συνάντησης για κορυφαίες προσωπικότητες των τεχνών και των γραμμάτων, όπως ο Goethe, ο Λόρδος Βύρωνας, το δίδυμο Keats και Shelley, ο Mark Twain, ο “μεγάλος παραμυθάς” Hans Christian Andersen, καθώς και οι Friedrich Nietzsche, Richard Wagner, Amedeo Modigliani, αλλά και ο Casanova όπως προαναφέραμε.

Ο ωραίος κι η ωραία: Sofia Loren και Marcello Mastroianni.

Ενθύμια από το πέρασμά τους από το Antico Caffè Greco, αποτελούσαν τμήμα της διακόσμησής της, ταυτόχρονα με 300 έργα τέχνης και αντίκες. Το καφέ επισκέπτονταν τακτικά και άλλες νεότερες προσωπικότητες, όπως ο Charles Dickens και ο Henry James, αλλά και προσωπικότητες της 7ης Τέχνης που το αγάπησαν: η Sofia Loren, η Audrey Hepburn και ο Orson Welles το επισκέπτονταν όποτε ο δρόμος τους οδηγούσε στη Ρώμη. Η πλέον όμως εμβληματική προσωπικότητα που φωτογραφήθηκε μάλιστα στα τραπέζια του καφέ ήταν αδιαμφισβήτητα ο William F. Cody, ο επιλεγόμενος Buffalo Bill, ο οποίος το επισκέφτηκε κατά τη διάρκεια της περιοδείας τού Wild West Show στην Αιώνια Πόλη, συνοδευόμενος από τον εμβληματικό Ινδιάνο αρχηγό (και συμπρωταγωνιστής του στο σόου) Iron Tail, “Σιδερένια Ουρά”!

Ο θάνατος του καφέ

Η Lady D στο τμήμα αναμνηστικών δώρων του Antico Caffe Greco.

Τον Νοέμβριο που πέρασε το αγαπημένο καφέ για τους Ρωμαίους και τους τουρίστες, έκλεισε τις πόρτες του. Πορτρέτα πρώην πελατών -συμπεριλαμβανομένου του Buffalo Bill- αφαιρέθηκαν από τους τοίχους του. Παρομοίως αφαιρέθηκαν οι βελούδινες κόκκινες καρέκλες και τα σκαμπό μπαρ. Επιχρυσωμένα πορσελάνινα σερβίτσια μεταφέρθηκαν. Η αιτία που οδήγησε στο κλείσιμο του καφέ αποτελεί η διαμάχη ανάμεσα στους ιδιοκτήτες του καφέ και στην ιδιοκτησία του οικήματος.

Τον Σεπτέμβριο του 2017, έληξε η 80ετής μίσθωση του οικήματος και η ιδιοκτησία τού κτιρίου, το Ισραηλίτικο Νοσοκομείο της Ρώμης, ζήτησε πολλαπλασιασμό του ενοικίου, από τους ιδιοκτήτες του καφέ Carlo Pellegrini και Flavia Iozzi: από 18.000 μηνιαίως σε 120.000 ευρώ, ώστε να πλησιάσει τις τιμές που ισχύουν σήμερα. Κι εδώ βρισκόμαστε στην καρδιά του προβλήματος. Το καφέ βρίσκεται στην οδό των

Κοντότι, έναν από τους πλέον εμπορικούς δρόμους της Ρώμης που φιλοξενεί καταστήματα των οίκων Gucci, Versace, Dior και Bulgari, σε πολύ μικρή απόσταση από τα “Ισπανικά σκαλοπάτια” και το σσυντριβάνι της Πάτσα ντι Σπάνια, ένα από τα κορυφαία αξιοθέατα της Ρώμης. Η τιμή που ζήτησε λοιπόν το Ισραηλίτικο Νοσοκομείο, είναι όμως απαγορευτική για ένα καφέ. “Θα ήμασταν έτοιμοι να πληρώσουμε μεγαλύτερο ενοίκιο για να διατηρήσουμε το καφέ ανοιχτό, αλλά όχι επτά φορές το ποσό που πληρώνουμε τώρα”, δήλωσε ο Pellegrini. Τα υψηλά εμπορικά ενοίκια έχουν ωθήσει πολλές μικρές επιχειρήσεις να εγκαταλείψουν το κέντρο της Ρώμης τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά την πανδημία Covid, όταν τα lockdown τροφοδότησαν την άνοδο της παράδοσης κατ’ οίκον και των ηλεκτρονικών αγορών.

Από καφέ μπουτίκ;

H αυθεντική κούπα του εσπρέσο με πραγματικό χρυσό κοστίζει 380 ευρώ.

Αυτή η διαμάχη δέχθηκε ένα αποφασιστικό πλήγμα το 2024, όταν το Ισραηλίτικο Νοσοκομείο κέρδισε τελικά μια δικαστική απόφαση για να απομακρύνει τους ενοίκους του καφέ. Στόχος του είναι να ανοίξει ξανά ο χώρος με έναν νέο ενοικιαστή. Παρά τις προσπάθειες του ιταλικού Υπουργείου Πολιτισμού να χαρακτηρίσει τα έπιπλα και τα έργα τέχνης “αμετακίνητα” για να διασφαλίσει τη διατήρηση του χαρακτήρα του χώρου, η επιχείρηση αναγκάστηκε να σταματήσει τη λειτουργία της. ” Νιώθω πολύ θυμωμένος, αλλά θα πολεμήσουμε”, δήλωσε ο Pellegrini. Αν πάντως το οίκημα αλλάξει χρήση, θα χαθεί ένα σημαντικό μέρος της ιστορίας της Ρώμης. Ειδικά αν ο περιζήτητος καναπές, όσο λειτουργούσε το καφέ, όπου ο Casanova συναντιόνταν με ένα από τα θύματα της γοητείας του δεν είναι προσιτός πλέον από τους τουρίστες…

Photos credits: Getty, anticocaffegreco.eu, @anticocaffegreco