Ο Helmut Lang δεν ήταν ποτέ “εύκολος” σχεδιαστής μόδας. Μονίμως έδινε την εντύπωση πως ήθελε κάτι απεγνωσμένα να επικοινωνήσει, κάποια προσωπικά μηνύματα να περάσει, που ο καθένας τα ερμήνευε όπως ήθελε.

Στη ζωή του ως σχεδιαστής καταγράφηκε ως μινιμαλιστής, ένας πρωτοπόρος στη χρήση ασυνήθιστων υλικών, ως ο κορυφαίος εκφραστής του κινήματος της αντιμόδας που τότε είχε μόλις αρχίσει να αχνοφαίνεται στον ορίζοντα. Κάποιες δημιουργίες του συζητήθηκαν έντονα, όπως το θρυλικό “Rubber dress”, το φόρεμα από λεπτό ελαστικό, το υλικό – φετίχ της BDSM κοινότητας. Το παρουσίασε η Tatjana Patitz στο ντεφιλέ του 1994 και αμέσως οι Times σχολίασαν “Η Audrey Hepburn συναντάει τον Μαρκήσιο ντε Σαντ”. Το περιοδικό New Yorker ύστερα από δισέλιδη ανάλυση κατέληγε: “είναι σεμνό και ερωτικό ταυτόχρονα”. Περιττό να αναφέρουμε πως το υλικό το επανέφεραν αργότερα ο Tierry Mugler, η Norma Kamali, o Rick Owens και άλλοι σχεδιαστές.

Διαβάστε ακόμη: Elsa Schiaparelli | Shocking life 52 χρόνια μετά

Με τα μάτια του Helmut Lang

Για τον Helmut Lang η αρχιτεκτονική, η γλυπτική και η ενδυμασία, αποτελούσαν τρεις εκφάνσεις μιας κοινής μητέρας – τέχνης. Οι δημιουργίες του είχαν γλυπτική υπόσταση και επέλεγε πάντοτε πολύ προσεκτικά τους χώρους όπου πραγματοποιούσε τις επιδείξεις του. Όχι με γνώμονα το κύρος ή την πολυτέλεια, αλλά για την αλληλοεπίδραση που θα είχαν με τις δημιουργίες του. Το ίδιο ιδιαίτερα υπήρξαν και τα καταστήματά του.

Το 1999 πούλησε το πλειοψηφικό πακέτο του οίκου του στον όμιλο Prada. Παρέμεινε όμως στο τιμόνι μέχρι το 2005, οπότε αποχώρησε οριστικά από το χώρο της μόδας. Το 2006 ο όμιλος Prada πούλησε το μερίδιό του και σήμερα ο οίκος συνεχίζει να βρίσκεται εν ζωή, χωρίς ο Helmut Lang να συμμετέχει σε αυτήν, χρησιμοποιώντας όμως το όνομά του.
Ήταν μια προμελετημένη αποχώρηση, την οποία μάλιστα προετοίμαζε για κάποια χρόνια. Άλλωστε δεν ξέφυγε από όσα πάντοτε έκανε: από τα φορέματα πέρασε στα ανεξάρτητα γλυπτά. Χρησιμοποιούσε παρόμοια υλικά, δημιουργούσε παραπλήσιες αφηρημένες φόρμες, τα παρουσίαζε σε ιδιαίτερους αρχιτεκτονικά χώρους.
Ο Helmut Lang αποτραβήχτηκε από τα φώτα της δημοσιότητας, ζει και εργάζεται με τζιν και μακό στο Λόνγκ Άιλαντ της Νέας Υόρκης.

Διαβάστε ακόμη: Οι Italian Days του Richard Avedon

“Τι απομένει πίσω”

Ο τίτλος της πρόσφατης έκθεσης του στο Μουσείο Εφαρμοσμένων Τεχνών στο West Hollywood, θα προβληματίσει αρκετούς, που θα προσπαθήσουν να τον ερμηνεύσουν. Τα γλυπτά του όμως οφείλουν να το κάνουν αυτό, να προβληματίσουν. Αυτός είναι άλλωστε και ο λόγος που υπάρχει η τέχνη. Να προκαλέσει ένα νοητό διάλογο ανάμεσα σε δύο άγνωστους ανθρώπους.

Το μουσείο είναι αυστριακό, όπως και ο Helmut Lang άλλωστε, η έκθεση όμως λαμβάνει χώρο στο διαβόητο Sindler’s House, το πρώτο δείγμα αρχιτεκτονικού νεωτερισμού στις ΗΠΑ, που σχεδίασε ο Αυστριακός αρχιτέκτονας Rudolf Sindler.

Δεν πρόκειται να αναλύσουμε τα νέα έργα του: τα έργα τέχνης “λένε”, “δεν λένε”, “κάτι λένε”, σε ένα προσωπικό διάλογο που έχουν με τον καθένα μας. Ας αφήσουμε τις αναλύσεις στους κριτικούς τέχνης, που άλλωστε ζουν από αυτό.

Έργα του Helmut Lang βρίσκονται και επί ελληνικού εδάφους, στο Ίδρυμα ΔΕΣΤΕ του Δάκη Ιωάννου, είχαν μάλιστα εκτεθεί το 2013 σε μια ομαδική έκθεση με τίτλο “The System of Objects”. Μάλιστα, ένα από τα έργα αυτά ονομάζεται “The front Row” (2009), μια γλυπτική σύνθεση από πέντε καρέκλες, αποτελεί μια σαφή αναφορά στην πρώτη σειρά των ντεφιλέ, όταν ο ίδιος προβληματιζόταν ποιους θα καθίσει σε αυτήν.

Photo credit:  Mak Center, Getty Images