Στην καθημερινότητά σας, ίσως συχνά προσπαθείτε να δείχνετε ευγένεια, να προσφέρετε βοήθεια, να λέτε «ναι» ακόμα κι όταν μέσα σας θέλετε να πείτε «όχι». Αν νιώθετε διαρκώς εξαντλημένοι επειδή ικανοποιείτε τις ανάγκες των άλλων, αγνοώντας τις δικές σας, τότε ίσως έχει έρθει η στιγμή να επανεξετάσετε τα όριά σας. Δεν χρειάζεται να είστε people pleaser ούτε να γίνετε δυσάρεστοι για να αρχίσετε να διεκδικείτε λίγο χώρο για εσάς.

Τι σημαίνει να είστε people pleaser;

Αν διαρκώς φροντίζετε να είστε διαθέσιμοι για όλους, αποφεύγετε τις συγκρούσεις πάση θυσία και βάζετε τον εαυτό σας στο περιθώριο για να μην δυσαρεστήσετε κανέναν, τότε πιθανόν λειτουργείτε με τον τρόπο που οι ειδικοί ονομάζουν people pleasing. Πρόκειται για μια συμπεριφορά που δεν έχει να κάνει με το να είστε καλοί ή ευγενικοί, έχει να κάνει με την ανάγκη να είστε αποδεκτοί, ακόμα κι αν αυτό σας κοστίζει την ηρεμία και την ενέργειά σας.

Από που πηγάζει αυτή η τάση;

Για πολλούς ανθρώπους, το μοτίβο αυτό έχει τις ρίζες του στην παιδική ηλικία. Μπορεί να μάθατε ότι η «καλή» συμπεριφορά οδηγεί σε αγάπη, επιβράβευση ή αποδοχή. Ή ότι η αποφυγή της σύγκρουσης είναι προτιμότερη από την ειλικρίνεια. Συχνά, πρόκειται για έναν μηχανισμό που σας βοήθησε κάποτε να προστατευτείτε ή να διατηρήσετε τις σχέσεις σας, αλλά στην ενήλικη ζωή καταλήγει να σας αποδυναμώνει.

Η χαμηλή αυτοεκτίμηση παίζει επίσης καθοριστικό ρόλο. Αν έχετε μάθει να μετράτε την αξία σας με βάση το πόσο χρήσιμοι ή ευχάριστοι είστε στους άλλους, τότε κάθε «όχι» μοιάζει με απειλή.

Ποιο είναι το κόστος;

Όταν δεν θέτετε όρια, οι άλλοι συνηθίζουν να περιμένουν από εσάς πάντα περισσότερα. Ίσως να μην το κάνουν από κακή πρόθεση, απλώς τους έχετε εκπαιδεύσει σε αυτό. Όσο συνεχίζετε να λειτουργείτε έτσι, τόσο περισσότερο απομακρύνεστε από τις δικές σας ανάγκες, επιθυμίες και προτεραιότητες.

Αν πιάνετε τον εαυτό σας να λέει συχνά «δεν πειράζει», ενώ μέσα σας κάτι σας ενοχλεί ή σας φθείρει, τότε είναι ξεκάθαρο ότι το τίμημα είναι η προσωπική σας ευημερία.

Πώς να αρχίσετε να λέτε «ναι» στον εαυτό σας

Το να αλλάξετε αυτή την τάση δεν σημαίνει ότι θα γίνετε εγωιστές ή αδιάφοροι. Σημαίνει ότι θα μάθετε να αναγνωρίζετε τις ανάγκες σας και να τις σέβεστε, όπως σέβεστε και εκείνες των άλλων.

1. Αναγνωρίστε τις στιγμές που λειτουργείτε από ενοχή ή φόβο
Πριν απαντήσετε σε μια νέα υποχρέωση, ρωτήστε τον εαυτό σας: «Το κάνω επειδή πραγματικά θέλω ή επειδή νιώθω ότι πρέπει;» Η απάντηση θα σας δείξει τον δρόμο.

2. Εξασκηθείτε στο να βάζετε όρια
Μπορείτε να πείτε «όχι» με ευγένεια αλλά και σαφήνεια. Δεν χρειάζεται να δώσετε εξηγήσεις για κάθε απόφαση σας. Για παράδειγμα: «Αυτό το διάστημα δεν μπορώ να αναλάβω κάτι επιπλέον».

3. Μη βιάζεστε να απαντήσετε
Δώστε χρόνο στον εαυτό σας. Ένα απλό «θα το σκεφτώ και θα σου απαντήσω» μπορεί να σας γλιτώσει από πολλές υποχρεώσεις που θα αναλαμβάνατε παρορμητικά.

4. Καλλιεργήστε την αυτογνωσία σας
Κρατήστε σημειώσεις για το πώς νιώθετε όταν λέτε «ναι» σε κάτι που δεν θέλατε. Αναρωτηθείτε: τι χρειαζόμουν πραγματικά εκείνη τη στιγμή; Ποια ανάγκη μου αγνόησα;

5. Θυμηθείτε: δεν μπορείτε να είστε τα πάντα για όλους
Η φροντίδα των άλλων είναι σημαντική, αλλά όχι εις βάρος του εαυτού σας. Αν εξαντληθείτε, δεν θα μπορείτε να προσφέρετε τίποτα σε κανέναν και αυτό δεν είναι ούτε βιώσιμο, ούτε υγιές.

Αν αναγνωρίζετε τον εαυτό σας σε αυτές τις γραμμές, μην ανησυχείτε: δεν είστε μόνοι. Πολλοί άνθρωποι μαθαίνουν να λειτουργούν με αυτόν τον τρόπο. Το σημαντικό είναι να συνειδητοποιήσετε ότι μπορείτε να αλλάξετε. Δεν χρειάζεται να θυσιάζετε τον εαυτό σας για να είστε αγαπητοί. Η καλοσύνη δεν ακυρώνει τα όρια. Και το να αγαπάτε τον εαυτό σας, δεν σημαίνει ότι αγαπάτε λιγότερο τους άλλους.