Κάθε μέρα, λέμε (ή αποφεύγουμε να πούμε) αμέτρητες λέξεις που επηρεάζουν αρνητικά τις σχέσεις μας. Συχνά, η αρνητική επικοινωνία είναι ακούσια και οι λέξεις που πληγώνουν μας ξεφεύγουν, χωρίς να το συνειδητοποιούμε. Ωστόσο, μια λάθος φράση, ειπωμένη τη λάθος στιγμή μπορεί να δημιουργήσει δυσαρέσκεια, που σταδιακά διαβρώνει την εμπιστοσύνη. Πολλές φορές, κάποιες φράσεις που πληγώνουν δημιουργούν απόσταση στο ζευγάρι. Δεν πρόκειται πάντα για συνειδητή πρόθεση, αλλά για μικρά, φαινομενικά αθώα σχόλια που με τον καιρό φθείρουν την εμπιστοσύνη και την οικειότητα.

Διαβάστε ακόμη: Πόσος χρόνος χρειάζεται για να αλλάξετε μια συνήθεια;

Ωστόσο, ακόμη και οι συγγνώμες δεν είναι αρκετές για να θεραπεύσουν τις πληγές που αφήνει μια απρόσεκτη φράση. Το κλειδί για μια καλή επικοινωνία είναι η ενσυνειδητότητα. Να επιλέγουμε συνειδητά τα λόγια μας, ιδιαίτερα σε στιγμές σύγκρουσης.

Οι 4 φράσεις που καταστρέφουν τις σχέσεις

Η εξάσκηση είναι απαραίτητη για να χτίσουμε μια πιο συνειδητή επικοινωνία, αλλά ένα καλό ξεκίνημα είναι η αποφυγή των παρακάτω τεσσάρων φράσεων. Μπορεί να φαίνονται αθώες, αλλά με τον καιρό προκαλούν ανεπανόρθωτη ζημιά.

1. «Σταμάτα να είσαι τόσο ευαίσθητος»

Αυτή η φράση δεν απορρίπτει απλώς τα συναισθήματα του άλλου. Τα ακυρώνει. Στέλνει το μήνυμα ότι τα συναισθήματα του συντρόφου μας είναι λάθος ή υπερβολικά, κάνοντάς τον να αμφισβητήσει τον εαυτό του ή να τα καταπιέσει για να διατηρήσει την ηρεμία στη σχέση. Αυτό, με την πάροδο του χρόνου, υπονομεύει την εμπιστοσύνη και την ασφάλεια, δημιουργώντας απόσταση.

Διαβάστε ακόμη: 4 ξεκαθαρίσματα που πρέπει να κάνετε ASAP! Tips από ψυχολόγο

Μελέτη του 2022 που δημοσιεύτηκε στο Frontiers in Integrative Neuroscience υπογραμμίζει πώς τα συναισθήματα ασφάλειας είναι μια βασική βιολογική ανάγκη που συνδέεται άμεσα με το αυτόνομο νευρικό σύστημα. Όταν κάποιος βιώνει συναισθηματική απόρριψη, το νευρικό του σύστημα μπορεί να το καταγράψει ως μια μορφή απειλής, προκαλώντας αμυντικές αντιδράσεις, όπως κλείσιμο στον εαυτό του ή απόσυρση.
Αυτό συμβαίνει επειδή ο εγκέφαλος ερμηνεύει την απόρριψη -ή ακόμα και τον φόβο της απόρριψης- ως πιθανό κίνδυνο, ενεργοποιώντας μηχανισμούς επιβίωσης και όχι οικειότητας. Αντίθετα, όταν ένα άτομο αισθάνεται καλά συναισθηματικά, το νευρικό του σύστημα παραμένει ρυθμισμένο και ανοιχτό στη σχέση, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη και την οικειότητα.

Αντί για αυτό, δοκιμάστε να πείτε:

  • «Βλέπω ότι αυτό έχει σημασία για σένα. Μπορείς να μου εξηγήσεις γιατί;»
  • «Δεν είχα καταλάβει ότι σε επηρεάζει έτσι. Θέλω να ακούσω περισσότερα.»

2. «Δεν έχω τίποτα» (ενώ έχετε)

Φανταστείτε ότι έχετε περάσει μια δύσκολη μέρα. Ο σύντροφός σας παρατηρεί την έντασή σας και σας ρωτάει αν είστε καλά. Αντί να μοιραστείτε τι σας απασχολεί, λέτε «Είμαι καλά, δεν έχω τίποτα», παρόλο που αυτό δεν ισχύει.

Όταν αποκρύπτουμε τα συναισθήματά μας, χτίζουμε ένα τείχος αντί για μια γέφυρα επικοινωνίας. Έρευνες δείχνουν ότι η καταπίεση των συναισθημάτων στις σχέσεις συνδέεται με χαμηλότερη ικανοποίηση και αυξημένη μοναξιά.

Μελέτη που έγινε τον Φεβρουάριο 2025 και δημοσιεύτηκε στο The Journal of Psychology διαπίστωσε το εξής: η καταστολή των συναισθημάτων στη σχέση σχετίζεται με χαμηλότερη ικανοποίηση από αυτήν, η οποία με τη σειρά της αυξάνει τη μοναξιά. Η μελέτη αποκάλυψε επίσης ότι οι γυναίκες βιώνουν ακόμη μεγαλύτερη συναισθηματική απόσταση όταν καταστέλλουν αρνητικά συναισθήματα, καθιστώντας τις πιο ευάλωτες στη δυσαρέσκεια και την απομόνωση.

Αντί για αυτό, δοκιμάστε να πείτε:

  • «Νιώθω περίεργα, αλλά χρειάζομαι λίγο χρόνο να το επεξεργαστώ.»
  • «Κάτι με απασχολεί, αλλά δεν ξέρω πώς να το συζητήσω ακόμα.»

3. «Κάνε ό,τι θέλεις, δεν με νοιάζει»

Σε έναν καυγά, μπορεί να νιώσετε εκνευρισμένοι και να πείτε αυτήν τη φράση. Όμως, αυτό που ακούει ο σύντροφός σας είναι ότι δεν σας ενδιαφέρουν οι αποφάσεις ή τα συναισθήματά του.

Η πρόθεση μπορεί να είναι να αποφύγετε τη σύγκρουση, αλλά τελικά ενισχύει την αποστασιοποίηση. Έρευνες δείχνουν ότι η συνειδητή συναισθηματική απομάκρυνση μειώνει την ικανοποίηση στις σχέσεις και προκαλεί επαναλαμβανόμενες συγκρούσεις.

Αντί για αυτό, δοκιμάστε να πείτε:

  • «Νιώθω πιεσμένη αυτή τη στιγμή – ας το συζητήσουμε αργότερα.»
  • «Χρειάζομαι λίγο χρόνο να σκεφτώ πριν συνεχίσουμε.»

4. «Πάντα…» ή «Ποτέ…»

Όταν απογοητευόμαστε, μπορεί να πούμε στον σύντροφό μας: «Πάντα το κάνεις αυτό!» ή «Ποτέ δεν με ακούς!». Όμως, αυτές οι φράσεις είναι γενικευμένες κατηγορίες που κάνουν τον άλλο να νιώθει ότι κρίνεται συνολικά ως άτομο και όχι για μια συγκεκριμένη κατάσταση. Οι απόλυτες δηλώσεις δημιουργούν αμυντικές αντιδράσεις και εμποδίζουν τον εποικοδομητικό διάλογο.

Μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Social Development διαφοροποιεί τις «εποικοδομητικές συγκρούσεις» και τις «καταναγκαστικές συγκρούσεις». Οι εποικοδομητικές συγκρούσεις περιλαμβάνουν συνεργατικό διάλογο και θετικές αλληλεπιδράσεις, οδηγώντας σε βελτιωμένες δεξιότητες επικοινωνίας, υψηλότερη ικανοποίηση από τις σχέσεις και μεγαλύτερη συναισθηματική οικειότητα.

Αντίθετα, οι καταναγκαστικές συγκρούσεις περιλαμβάνουν εχθρικές ή επιθετικές αλληλεπιδράσεις που χαρακτηρίζονται από ενοχοποίηση και αρνητικά συναισθήματα, όπως δυσαρέσκεια, συναισθηματική απόσυρση και δυσαρέσκεια στη σχέση. Οι φράσεις «Πάντα» ή «Ποτέ» επιδεινώνουν τη σύγκρουση, επειδή μεταφέρουν την ευθύνη και την εχθρότητα, προκαλώντας αναπόφευκτα αμυντικές αντιδράσεις, αντί για παραγωγικό διάλογο.

Αντί για αυτό, δοκιμάστε να πείτε:

  • «Νιώθω ότι δεν ακούγομαι όταν συμβαίνει αυτό – μπορούμε να το συζητήσουμε;»
  • «Παρατηρώ ένα μοτίβο που με στενοχωρεί – μπορούμε να βρούμε μια λύση μαζί;»

Οι σχέσεις δεν χτίζονται ή καταστρέφονται από μία φράση, αλλά από τα μοτίβα επικοινωνίας που δημιουργούμε με τον χρόνο. Παρόλο που μπορεί να συμβούν λάθη, το σημαντικότερο είναι η προθυμία μας να ακούμε, να επιδιορθώνουμε και να εξελισσόμαστε μαζί.

Photo credit: Istock