Τον τελευταίο καιρό μια καλή φίλη, Ελληνίδα, έχει ερωτική σχέση με έναν άνδρα από άλλη χώρα. Ο νέος της σύντροφος είναι αγγλόφωνος. Το γεγονός αυτό διευκολύνει την επικοινωνία τους, εφόσον εκείνη μιλά αγγλικά. Ωστόσο, εκείνος δεν μιλάει λέξη Ελληνικά, κι αυτό το γεγονός δυσκολεύει την ίδια. “Είμαι πολύ χαρούμενη που είμαστε μαζί, η συμπεριφορά του είναι άψογη. Όμως, μερικές φορές, μου τη δίνει που θέλω να πω ένα αστείο και πρέπει να το μεταφράσω. Που θέλω να του ψιθυρίσω τα λόγια από ένα τραγούδι και δεν έχει ιδέα. Ή που μου βγαίνει να πω κάτι πικάντικο στα ελληνικά την ώρα που κάνουμε έρωτα, κι εκείνος με κοιτάζει με απορία”. Κατανοητό. Όμως, πόσο σημαντικό είναι να καταλαβαίνει ο άλλος το ανέκδοτο με τον γρύλο ή το “ωραιότερο πλάσμα του κόσμου” μέσα σε μια σχέση που έχει έναν σωρό από άλλα, σημαντικότερα ζητούμενα;

Μπορείτε να διαβάσετε επίσης: Η άδεια φωλιά

Όταν η ερωτική σχέση και η ερωτική γλώσσα δεν συμπίπτουν

Πριν από οτιδήποτε άλλο, ας ξεκινήσουμε με μια παραδοχή. Το να αποφασίσεις να κάνεις ερωτική σχέση με άτομο από διαφορετική χώρα είναι ο καλύτερος τρόπος για να βγεις από το comfort zone. Επειδή είναι λογικό να ζήσεις καταστάσεις που δεν έχεις ξαναζήσει. Χωρίς να το καταλαβαίνεις, μετράς αλλιώς τα λόγια σου. Κυριολεκτικά. Επειδή πρέπει να τα επεξεργαστείς σε μια άλλη γλώσσα πριν τα πεις. Tώρα που το σκέφτομαι, αυτό δεν το λες κακό.

Όταν ο άλλος δεν μιλάει την ίδια γλώσσα με εσένα, δεν υπάρχουν αυτονόητα. Και αυτό είναι συχνά σωτήριο για μια σχέση.

Επιπλέον, μια τέτοια σχέση μπορεί να οδηγήσει σε βαθιά αυτοκριτική και ίσως λειτουργήσει ως ευκαιρία για σημαντική προσωπική ανάπτυξη. Όταν έχεις απέναντί σου έναν άνθρωπο στον οποίον πρέπει να εξηγήσεις τα πάντα (ή σχεδόν), αναγκαστικά τα ξανακούς κι εσύ. Και δεν είναι σπάνιο να αναθεωρήσεις. Όταν ο άλλος δεν μιλάει την ίδια γλώσσα με εσένα, δεν υπάρχουν αυτονόητα. Και αυτό είναι συχνά σωτήριο για μια σχέση.

Μπορείτε να διαβάσετε ακόμη: Μήπως η φιλία μετά τα 45 είναι ουτοπία;

Από την άλλη μεριά, ωστόσο, θα ζήσετε και αμήχανες, και ακόμη και δύσκολες στιγμές. Πολιτισμικές διαφορές, άλλες συνήθειες, γλωσσικά εμπόδια, όλα συνθέτουν μια πραγματικά μοναδική εμπειρία, η οποία αφήνει άφθονο περιθώριο για παρεξηγήσεις. Πως το λέτε εσείς εδώ, γιατί ξεχνάω πώς το λέμε εμείς εκεί. Ειδικά μετά την πρώτη φάση μιας σχέσης, όταν η “περίοδος χάριτος” τελειώνει, οι παρεξηγήσεις αυτές μπορεί να ξεφύγουν. Ή να έχουν προηγηθεί, ακριβώς επειδή μιλάτε -κυριολεκτικά- άλλη γλώσσα.

Σ’ αγαπώ -ή και όχι

Ακούγοντας τη φίλη μου, η σκέψη που έκανα ήταν πως το βασικό της πρόβλημα δεν ήταν σε αυτά που έλεγε, κι ας τα εξηγούσε με πάθος. Το θέμα της ήταν η ίδια η έκφραση των συναισθημάτων. Στα ελληνικά υπάρχει το “σ’αγαπώ”, όπως σε κάθε άλλη γλώσσα. Όμως έχουμε και το “είμαι ερωτευμένος/η μαζί σου”, το οποίο, με αυτήν τη συγκεκριμένη έννοια, αποτελεί μοναδική διάκριση των ελληνικών.

Κάθε άλλη γλώσσα στην ουσία κάνει μια διαβάθμιση της έννοιας της αγάπης. Στα ελληνικά, ωστόσο, άλλο αγάπη κι άλλο έρωτας.

Ναι, ακούω ήδη τις αντιρρήσεις. Στα αγγλικά λένε “I love you” και “I am in love with you”, στα ιταλικά “Ti amo” και “Ti voglio bene”, στα γαλλικά “Je t’aime” και “Je suis amoureux/euse de toi”. Όμως, δεν είναι το ίδιο. Κάθε άλλη γλώσσα, όσες διαφορετικές εκφράσεις κι αν διαθέτει, στην ουσία κάνει μια διαβάθμιση της έννοιας της αγάπης. Στα ελληνικά, ωστόσο, άλλο αγάπη κι άλλο έρωτας.

Στη δική μας γλώσσα οι δύο λέξεις παίζουν σε άλλη πίστα. Έχουν άλλη βαρύτητα, μεταφέρουν άλλη πληροφορία. Και σε μια σχέση δεν είναι να παίζουμε με αυτά τα πράγματα.

Από την άλλη, πάλι, ίσως αυτό ακριβώς να είναι το απελευθερωτικό στοιχείο. Χρησιμοποιείς λέξεις που στο δικό σου μυαλό είναι μη φορτισμένες. Κι αυτό είναι κατά έναν τρόπο λύτρωση για να εκφράσεις συναίσθημα.

Η Olga Tokarczuk (Nobel Λογοτεχνίας 2018) γράφει στους “Πλάνητες”: «Για τα πιο σημαντικά πράγματα, ούτως ή άλλως δεν υπάρχουν λέξεις.» Μάλλον έχει δίκιο. Φαντάσου να μιλάτε κι άλλη γλώσσα. Τότε είναι που καλείστε αμφότεροι να τις εφεύρετε. Τις δικές σας, προσωπικές, μοναδικές, τις λέξεις-σφραγίδες για τη σχέση σας. Αυτές που θα υπερβούν τον γλωσσικό περιορισμό και θα σημαίνουν κάτι ίδιο και για τους δυο σας. Δύσκολο. Αλλά, τελικά, μάλλον υπέροχο.

Photo credit: IMDb