Δεν γίνεται νωρίς, γίνεται αργότερα. Έρχεται μαζί με τα χρόνια. Και τότε αρχίζεις να λες τις ίδιες λέξεις, τις ίδιες φράσεις που σου έλεγε κι εκείνη όταν ήσουνα μικρούλα. Και μια μέρα σου το λέει ο άντρας σου, η σχέση σου ή η καλύτερή σου φίλη. Άλλος διακριτικά, άλλος ενοχλημένος και άλλος με τρυφερότητα. Το έχεις καταλάβει όμως κι από μόνη σου, δεν ήταν ανάγκη να σου το πουν. Έχεις γίνει η μαμά της μαμάς σου.

Την κρατάς απ’το χέρι και προσέχεις τον βηματισμό της, να μην πέσει. Την ντύνεις καλά να μην κρυώσει. Την πας στον γιατρό. Εξετάσεις, φάρμακα κι εμβόλια. Μια μέρα βρίσκεστε ξαφνικά στα Επείγοντα. Φοβάται, το βλέπεις στα μάτια της, φοβάσαι κι εσύ αλλά προσπαθείς να μην το δείχνεις. Συχνά σου κάνει ερωτήσεις και πιέζεσαι γιατί πρέπει να της εξηγήσεις με λόγια απλά, σα να μιλάς σε μικρό παιδί. Κάποιες φορές είναι πεισματάρα (ήσουν κι εσύ, θυμάσαι;). Δεν θέλει να πάρει το φάρμακό της και αντιδρά. Θέλει να κάνει μπάνιο μόνη της, γιατί… όχι δεν θα γλιστρήσει! Και σου λέει και ψεματάκια πότε-πότε. Πρέπει να έχεις υπομονή, πολλή υπομονή, το ξέρεις, όπως είχε κι αυτή μαζί σου κάποτε. Όμως αυτή την περίοδο έχεις κι εσύ «τα δικά σου». Υψώνεις τη φωνή, τη μαλώνεις, τσακώνεστε. Και άμα κλάψει… Τότε οι τύψεις σε τρυπάνε και μετανιωμένη την διαβεβαιώνεις ότι την αγαπάς – γιατί την αγαπάς.

Ψάχνεις και βρίσκεις κάτι παλιές φωτογραφίες σε έναν φάκελο. Εδώ είσαι μωρό, εκεί είσαι παιδάκι, και σε μιαν άλλη κορίτσι στα 14. Αυτή είναι νέα, είναι όμορφη, γελάει, είναι η μητέρα σου. Στο κινητό σου κοιτάς τις πιο πρόσφατες. Δεν της αρέσει πια να την φωτογραφίζουν αλλά θα σου κάνει το χατήρι, χαμογελάει. Ζουμάρεις και βλέπεις τα μάτια της, είναι πια θολά, τα μαλλιά της λευκά και τα χέρια έχουν πανάδες.

Στον ψυχοθεραπευτή σου ένα μέρος της συνεδρίας θα αφορά τη σχέση σου με εκείνη. Αναμνήσεις, παράπονα, απωθημένα, αγάπη, ευγνωμοσύνη, όλα μαζί τα βάζεις για ανάλυση. Παρελθόν και παρόν. Το μέλλον; Το μέλλον της; Το μέλλον σου; Αυτό λίγο πολύ το φαντάζεσαι…. Πρέπει να μάθεις να «διαχειρίζεσαι», να βάζεις «όρια», να μην στενοχωριέσαι, «γιατί αυτός είναι ο κύκλος της ζωής» και φέρνει ανταλλαγή των ρόλων. Είσαι πια η μαμά της, ο κηδεμόνας της.

Πολλές φορές σου λέει ότι δεν θέλει να σε κουράζει, ότι αισθάνεται άσχημα που την «υπηρετείς». Άλλες φορές που δεν έχει όρεξη και έχει τις μαύρες της, θυμάται «πόσα θυσίασε» για σένα όλα αυτά τα χρόνια. Κι εσύ ισορροπείς σε ένα σκοινί. Γκάζι, φρένο.

Μια μέρα χειμωνιάτικη θα πάτε έξω βόλτα, «να βγει στον καθαρό αέρα». Και θα της σηκώσεις με προσοχή τον γιακά του παλτό της για να μην κρυώσει. Θα της περάσεις και ένα κασκόλ που θα το βρει υπερβολικό αλλά εσύ θα της το φορέσεις με το ζόρι, όπως σε έντυνε ζεστά κι αυτή με το ζόρι όταν ήσουν στην εφηβεία και ήθελες να βγεις «γυμνή έξω στο κρύο!». Γιατί τώρα είσαι εσύ η μαμά της.

Και πριν βγείτε από το σπίτι θα την εξετάσεις με μια τελευταία ματιά. Και θα παρατηρήσεις ότι τα μανίκια πέφτουν πιο χαμηλά γιατί «με την ηλικία χάνεις ύψος». Και σκέφτεσαι ότι εσένα θα σου πηγαίνει «κουτί» τώρα το νούμερο της. Μπορείς λοιπόν να το φοράς το παλτό της μαμάς σου γιατί πολύ απλά «έχεις μπει στα ρούχα της».

Την κοιτάς, σου χαμογελάει και φεύγετε για τη βόλτα σας.

*Στην φωτογραφία, η Ιsabella Rossellini με τη μητέρα της Ingrid Bergman.

Διαβάστε ακόμη: Μαμά, γιατί δεν μου μίλησες για την εμμηνόπαυση;