Γιατί οι άνδρες φοβούνται το γράμμα Ψ;

Ο Πέτρος είναι αγαπημένος μου φίλος. Πριν από χρόνια ήταν αυτός που με ενθάρρυνε στην απόφασή μου να επισκεφθώ έναν ψυχίατρο. Σήμερα ο ίδιος δυσκολεύεται να ζητήσει βοήθεια. Γιατί άραγε οι άνδρες είναι διστακτικοί στο να επισκεφθούν έναν ειδικό ψυχικής υγείας;
Θυμάμαι ακόμα εκείνο το αγωνιώδες τηλεφώνημα. Ο Πέτρος από την άλλη άκρη της γραμμής, λαχανιασμένος και με σπασμένη φωνή μου έλεγε ότι περίμενε το 166 γιατί… «αυτή τη φορά είμαι σίγουρος, έχω πάθει έμφραγμα!». Μόλις τον προηγούμενο μήνα – και αφού τον είχα πιέσει να βρεθούμε από κοντά – μου είχε εξομολογηθεί ότι τον τελευταίο καιρό «φτερούγιζε η καρδιά του», δεν κοιμόταν καλά, είχε ζαλάδες και ένα μόνιμο αίσθημα αδυναμίας ενώ όταν τον είδα ήταν εμφανής και η απώλεια κιλών.
Διαβάστε ακόμη: Το κορίτσι με το δισύλλαβο όνομα
Μου είπε ότι είχε πάει σε διάφορους γιατρούς, ότι είχε κάνει σωρεία εξετάσεων και όμως δεν του έβρισκαν τίποτα. Του θύμισα ότι τον τελευταίο χρόνο είχε περάσει ένα δύσκολο διαζύγιο, έβλεπε το παιδί του μόνο τα Σαββατοκύριακα και αυτό τον στενοχωρούσε, στη δουλειά πιεζόταν «να πιάσει τους στόχους» και επίσης έπρεπε να βρει μεγαλύτερο σπίτι και δεν έβρισκε. Δεν φάνηκε να δίνει σημασία και άλλαζε την κουβέντα. Όταν λοιπόν τις προάλλες τον παρέλαβα απ’τα Επείγοντα του Ευαγγελισμού, έχοντας φυσιολογικό το καρδιογράφημα και τις λοιπές εξετάσεις, ο φίλος μου καταβεβλημένος αλλά χαλαρός από την ηρεμιστική ένεση προσπάθησε να μου ζητήσει συγγνώμη. «Μη μιλάς, μην πεις λέξη!», του είπα. «Θα τα πείς όλα στον γιατρό! Και ξέρεις σε ποιον γιατρό… Σε κείνον που είχα πάει κι εγώ και μου είχες δώσει και συγχαρητήρια που πήγα, θυμάσαι;! Κι έχεις πολλά να πεις Πέτρο, πολλά…».
Το έχουμε δει σε πολλές περιπτώσεις. Οι άνδρες είτε αρνούνται σθεναρά να πάρουν βοήθεια, είτε διστάζουν να παραδεχτούν το πρόβλημα. Όμως ποιοι είναι άραγε οι λόγοι που δεν παίρνουν εύκολα την απόφαση να επισκεφτούν έναν ειδικό ψυχικής υγείας; Ας δούμε μερικούς παρακάτω.
Η ψυχοθεραπεία σε οδηγεί στην αυτογνωσία, κάτι που σημαίνει ότι ελευθερώνεσαι και παύεις να είσαι ο «ρόλος» που σου έμαθαν να είσαι, σταματάς να καταπιέζεις τα αληθινά σου συναισθήματά σου.
«Οι άνδρες ωρέ δεν κλαίνε, είναι παληκάρια!». Ναι, βέβαια. Το έχουν ακούσει από πατεράδες, μαμάδες, παππούδες, συγγενείς, δασκάλους και άλλους πολλούς. Οι άνδρες είναι οι δυνατοί, οι ανεξάρτητοι, αυτοί που μπορείς πάνω τους να στηριχτείς, που λύνουν μόνοι τα προβλήματά τους χωρίς να ζητάνε βοήθεια γιατί αυτοί είναι γεννημένοι μαχητές, νικητές, γιατί είναι αρσενικά με Α κεφαλαίο.
«Ο στιγματισμένος…». Ακούγεται σαν τίτλος ταινίας δράσης αλλά δεν είναι. Είναι το αίσθημα που έχει ο ίδιος ο άνδρας για τον εαυτό του από τη στιγμή που θα περάσει την πόρτα του ψυχολόγου ή του ψυχιάτρου. Για την οικογένεια, τους συγγενείς, τους συναδέλφους και τους φίλους πιστεύει ότι θα είναι ο «τρελός», ο «αδύναμος», ο «αποτυχημένος» και άλλα πολλά απαξιωτικά επίθετα.
«Οι άνδρες δεν μιλούν πολύ…». Αυτό το λαϊκό άσμα δεν γράφτηκε τυχαία. Χορεύτηκε και αγαπήθηκε γιατί αποτυπώνει έναν χαρακτήρα αρσενικού που είναι ύμνος στον άνδρα τον λιγομίλητο, τον στεγνό, τον σοβαρό, τον σωστό. Και για πολλούς άνδρες ακόμα και στην σημερινή εποχή, το να μιλούν για τα συναισθήματά τους, το να ανοίγονται και να συζητούν αναλυτικά για τις πιο βαθιές και μύχιες σκέψεις τους, είναι κάτι που δείχνει αδυναμία και ευαλωτότητα.
Διαβάστε ακόμη: Όταν θα γίνεις η μαμά της μαμάς σου…
«Θα χάσω τον έλεγχο…». Για κάποιους άνδρες ο έλεγχος επιτρέπεται να χαθεί μόνο σε περίπτωση μέθης ή… λιποθυμίας! Η ψυχοθεραπεία σε οδηγεί στην αυτογνωσία, κάτι που σημαίνει ότι ελευθερώνεσαι και παύεις να είσαι ο «ρόλος» που σου έμαθαν να είσαι, σταματάς να καταπιέζεις τα αληθινά σου συναισθήματά σου. Έτσι χάνεις τον έλεγχο που έχεις μάθει να επιβάλεις στον εαυτό σου και νιώθεις ότι δεν ελέγχεις εσύ τις καταστάσεις αλλά ότι αυτές ελέγχουν εσένα και αυτό κάποιοι δεν μπορούν να το διαχειριστούν.
«Εγώ να πάρω ψυχοφάρμακα; Δεν τρελάθηκα!!!». Και όμως… Υπάρχουν πάρα πολλοί άνδρες στις μέρες μας που εξακολουθούν να πιστεύουν ότι “ψυχοφάρμακα” παίρνουν μόνο οι τρελοί, οι σχιζοφρενείς και οι «ψυχάκηδες». Επίσης πιστεύουν ότι ακόμα κι αν δεν είσαι τρελός, άμα πάρεις αυτά τα φάρμακα, θα γίνεις!
«Με αυτά τα φάρμακα δεν θα μπορώ….». Κι εδώ ερχόμαστε σε ένα πολύ μεγάλο κεφάλαιο με πολύ σοβαρές επιπτώσεις. Και οι σοβαρές επιπτώσεις δεν είναι ότι μπορεί για κάποιο διάστημα να μην είναι οι… εραστές που ήταν! Πρέπει να πειστούν ότι σοβαρές θα είναι οι συνέπειες που θα έρθουν εάν δεν πάρουν την αγωγή που πρέπει. Κατανοητές οι όποιες ενστάσεις… αλλά. Κάτι χάνεις, κάτι κερδίζεις και σε κάθε περίπτωση τα πάντα μπορούν να αντιμετωπιστούν σε διάλογο με τον γιατρό και κατά προτεραιότητα. Σίγουρα όμως το θέμα της φαρμακευτικής αγωγής στους άνδρες είναι ένα αγκάθι στην αντιμετώπιση των ψυχικών τους παθήσεων. Η μη λήψη φαρμάκων όταν αυτά είναι απαραίτητα, δημιουργεί μεγάλα ατομικά, οικογενειακά και κοινωνικά ζητήματα.
«Άντε, πάμε να σε κεράσω μια πορτοκαλάδα, να σου ανέβει και λίγο η πίεση που έχει πέσει στα τάρταρα μαζί με το ηθικό σου…», είπα στον Πέτρο εκείνη την μέρα βγαίνοντας από το νοσοκομείο.
«Και δηλαδή τι να πω τώρα εγώ με τον ψυχίατρο; Ω χουυυυ, πφφφφφ…..», έκανε ο Πέτρος ξεφυσώντας με δυσφορία.
Σταμάτησα να περπατάω, σταμάτησε κι αυτός. Τον κοίταξα στα μάτια και περίμενα μέχρι που σήκωσε το κεφάλι του.
«Καλά μωρέ, θα πάω….».
Τον αγκάλιασα και συνεχίσαμε για την πλατεία.