Τι κοινό έχει ένας χωρισμός, μια τηλεοπτική συνέντευξη και ένα viral σχόλιο στο TikTok; Όχι, δεν είναι η συνταγή για μια επιτυχημένη σειρά στο Netflix. Είναι η πιο πρόσφατη «επική μάχη» στην ελληνική σόουμπιζ, με πρωταγωνιστές τον Δημήτρη Αλεξάνδρου και την Ιωάννα Τούνη. Εν αρχή ήταν η συνέντευξη του πρώτου σε τηλεοπτική εκπομπή, όπου μίλησε ανοιχτά για τη σχέση τους και όσα έγιναν μετά τον χωρισμό τους. Στη συνέχεια η δεύτερη αντέδρασε δημοσίως με αιχμηρές αναρτήσεις και σχόλια στα social media. Αποτέλεσμα, ένα δεύτερο κύμα δημόσιων αποκαλύψεων και αντιδράσεων.

Στην εποχή των likes και των screenshots, τα προσωπικά, και ιδιαίτερα τα ερωτικά, δεν μένουν πια εν οίκω. Γαργαλώντας τα χαμηλότερα των ενστίκτων μας, αποτελούν πλέον θέματα δημόσιας συζήτησης σε κάθε τηλεοπτικό πάνελ, ή δημόσια θέματα ιδιωτικών συζητήσεων σε σαλόνια κομμωτηρίου και όχι μόνο. Οι πάντες σχολιάζουν, αναλύουν, και παίρνουν μέρος σχεδόν αναγκαστικά σε ένα ατέλειωτο ψηφιακό κατηγορώ.

Μπορείτε να διαβάσετε επίσης: Ό,τι δεν φτάνει η αλεπού, το κάνει Ozempic

Μήπως η ιδιωτικότητα ήταν trend που πέρασε;

Παλιότερα, η φράση «τα εν οίκω μη εν δήμω» ήταν κάτι σαν βασιλική εντολή, την οποία κανείς δεν τολμούσε να αμφισβητήσει.  Κάπως σαν το “δεν πίνουμε καφέ μετά τις 7”. Η κεντρική ιδέα ήταν απλή και σοφή. Τα προσωπικά θέματα μιας σχέσης ανήκουν σε εκείνους που τη ζουν, όχι σε ακροατήρια, κάμερες ή σχολιαστές.

Τώρα πια, σε μια εποχή όπου κάθε στιγμιότυπο του πρωινού καφέ μπορεί να μετατραπεί σε Insta story και κάθε διαφωνία σε viral clip, η ιδιωτικότητα μοιάζει να έχει αναχωρήσει προς άγνωστο προορισμό. Τα ερωτικά, οι τσακωμοί, οι επανασυνδέσεις και οι αποτυχίες εκτίθενται με τον ίδιο τρόπο που σερβίρεται ένα brunch σε μοντέρνα resto-ταβέρνα Κυριακή μεσημέρι. Kάτω από έντονο φως, με hashtags και σχόλια από ανθρώπους που πιθανόν δεν γνωρίζουν καν τα ονόματα των πρωταγωνιστών τους στην πραγματική ζωή.

η προστασία της προσωπικής ζωής δεν είναι μόνο ευθύνη των influencers, αλλά και του κοινού που αποφασίζει πώς θα καταναλώσει το περιεχόμενο

Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, όταν ένα ζευγάρι επιλέγει να μιλήσει δημόσια για τη σχέση του, δεν εκθέτει το μαζί, αλλά, στην ουσία, ο ένας τον άλλον. Ξαφνικά όλες οι αδυναμίες, οι παρεξηγήσεις και τα δυσάρεστα από το παρελθόν αρχίζουν να κυκλοφορούν έξω στη δίνη της ψηφιακής κουτσομπολίστικης αγοράς. Αυτό δεν σημαίνει μόνο περισσότερα views. Σημαίνει απώλεια ελέγχου και στιγμές εκτεθειμένες σε δημόσια θέα, που μπορούν να ξαναζωντανέψουν με κάθε retweet.

Εμείς ως θεατές κι αυτοί ως πρωταγωνιστές

Τώρα που μεγαλώσαμε με feeds και followers, το ερώτημα δεν είναι μόνο τι δημοσιεύεται, αλλά ποιος το δημοσιεύει και γιατί. Όταν έχουμε μπροστά μας μία δημόσια κόντρα, είναι εύκολο να καθίσουμε με ποπ-κόρν και να απολαύσουμε το show. Ναι, μπορούμε να το κάνουμε. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, πως πρέπει, ή πως δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς.

ο τρόπος που τελειώνει μια σχέση λέει πολλά για την ποιότητά της όσο υπήρξε

Ως θεατές, μπορούμε να επιλέξουμε αν θέλουμε να μετατραπούμε σε κριτές για μια σχέση που δεν μας αφορά ή σε ανθρώπους που σέβονται τα όρια των άλλων. Ακόμα κι όταν αυτά καταπίπτουν μπροστά στα μάτια μας. Το γεγονός ότι κάτι είναι δημόσιο δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι πρέπει να το σχολιάζουμε. Ούτε ότι πρέπει να αναπαράγουμε κάθε λεπτομέρεια.

Η προστασία της προσωπικής ζωής δεν είναι μόνο ευθύνη των influencers. Είναι και του κοινού που αποφασίζει πώς θα καταναλώσει το περιεχόμενο. Από την άλλη μεριά, όσοι έχουν δημόσιο προφίλ, ισχυρό ή ανερχόμενο, ας αξιολογούν δύο φορές κάτι πριν το κάνουν δημόσιο. Είτε αφορά μια ξεκάθαρα ευάλωτη πτυχή, είτε κάτι που δυνητικά μπορεί να γίνει αγκάθι στο μέλλον. Ένα story σήμερα μπορεί να γίνει headline αύριο. Κι αυτό που ξεκίνησε ως αυθόρμητη εξομολόγηση μπορεί πολύ γρήγορα να εξελιχθεί σε άρθρο που δεν ζητήσατε ποτέ να διαβάσετε.

Αναζητώντας έναν νέο ορισμό για την ιδιωτικότητα σε μια σχέση

Η γιαγιά μου έλεγε: Τα στερνά τιμούν τα πρώτα. Σε προσωπικό πλαίσιο, αυτό σημαίνει πως ο τρόπος που τελειώνει μια σχέση λέει πολλά για την ποιότητά της όσο υπήρξε. Αν, όσο υπήρξε, ήταν κρεμασμένη στα μανταλάκια, το ξεκατίνιασμα είναι μέρος της παραχώρησης που εμείς οι ίδιοι έχουμε κάνει οικειοθελώς στα κοινωνικά δίκτυα. Επειδή, κατά τα ψέματα, τα social media έχουν επαναπροσδιορίσει σχεδόν τα πάντα, ακόμα και τον τρόπο που βιώνουμε την ιδιωτικότητα.

Αν θέλουμε να διαφυλάξουμε τις πραγματικά σημαντικές σχέσεις, πρέπει να δώσουμε στη φράση «Τα εν οίκω μη εν δήμω» νέο ορισμό. Όχι πλέον στη λογική της παράδοσης, αλλά της αυτοπροστασίας. Αναρωτηθείτε πριν δημοσιεύσετε, πριν σχολιάσετε και πριν μεταδώσετε κάθε λεπτομέρεια της ζωής σας. Ή της ζωής ενός άλλου ανθρώπου που την μοιράζεται μαζί σας. Ας μπουν στη συζήτηση λέξεις κλειδιά: σεβασμός, γαλήνη, ιδιωτικότητα. Κι ίσως καταφέρουμε όλοι να σώσουμε όχι μόνο τις σημαντικές μας σχέσεις, αλλά, κυρίως, την ψυχική μας ηρεμία.

Photo credit: Ιωάννα Τούνη Instagram

Creative: Ανδρέας Κωστόπουλος