«Γριά». Μια τόσο μικρή, τόσο σκληρή λέξη. Και όμως, πόσο συχνά τη χρησιμοποιεί η κοινωνία για να χαρακτηρίσει μια γυναίκα που αποφασίζει να κάνει παιδί μετά τα 45 ή ακόμη και μετά τα 50. Όχι επειδή δεν μπορεί αλλά επειδή δεν “πρέπει”. Δεν είναι σωστό. Δεν ταιριάζει. Σε τι όμως; Στο στενό κουτάκι που έχουμε χτίσει γύρω από τη γυναικεία ηλικία, τις δυνατότητες του σώματος και το “πότε είναι σωστό”;

Δείτε ακόμη: Γιατί η μόδα μισεί το μεγάλο στήθος; 

Αλλά ας το πούμε καθαρά: η ηλικία είναι απλώς ένας αριθμός. Η μητρότητα δεν έχει ωράριο. Και καμία γυναίκα δεν οφείλει να χωρέσει σε ένα χρονοδιάγραμμα που άλλοι έχουν φτιάξει για αυτήν.

Η επιστήμη σήμερα έχει αλλάξει το παιχνίδι. Η εξωσωματική γονιμοποίηση, η δωρεά ωαρίων, η κρυοσυντήρηση, η εξελιγμένη ιατρική φροντίδα δίνουν τη δυνατότητα σε γυναίκες 45, 48, ακόμα και 50 ετών να γίνουν μητέρες, με επίγνωση, με επιλογή, με υπευθυνότητα. Ναι, η φύση έχει κανόνες. Αλλά η επιστήμη βοηθά όσους επιθυμούν να τους ξεπεράσουν με ασφάλεια.

Τι δεν έχει αλλάξει όμως; Η κοινωνική ματιά. Η αυστηρή κριτική. Η ιδέα πως μια γυναίκα μετά τα 45 «έχει αργήσει», πως «είναι εγωίστρια» να φέρει ένα παιδί στον κόσμο όταν πλησιάζει τα 50. Πως κάνει κάτι παράλογο.

Γενικά, η μητρότητα μετά τα δεύτερα -άντα ή τα πρώτα -ήντα αποτελεί ακόμη ένα άρρητο ταμπού, πυροδοτώντας επικριτικά σχόλια εις βάρος της γυναίκας. Αυτή η στάση εδράζεται σε ένα συνδυασμό κοινωνικών προκαταλήψεων που θέλουν τη μητρότητα συνυφασμένη με νεότερες ηλικίες και τον ρόλο της γιαγιάς για τις γυναίκες άνω των πενήντα, σε βιολογικές αντιλήψεις που εστιάζουν στη μειωμένη γονιμότητα και τους αυξημένους κινδύνους υγείας, καθώς και σε ηλικιακά στερεότυπα που υποτιμούν την ικανότητα μιας μεγαλύτερης σε ηλικία γυναίκας να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της μητρότητας. Η κριτική αυτή συχνά απορρέει από πατριαρχικές δομές, ανησυχίες που εκφράζονται με επικριτικό τρόπο, έλλειψη κατανόησης των προσωπικών επιλογών και, ενδεχομένως, από έναν φόβο για οτιδήποτε ξεφεύγει από τα καθιερωμένα κοινωνικά πρότυπα.

Ας θυμηθούμε όμως μερικά παραδείγματα. Η Janet Jackson έγινε μητέρα στα 50 της. Η Halle Berry στα 47. Η Naomi Campbell απέκτησε παιδί στα 50 και δεύτερο λίγο μετά. Η Brigitte Nielsen, στα 54. Η Άριελ Κωνσταντινίδη περιμένει το τρίτο της παιδί σε ηλικία 54 ετών ενώ η Τζένη Μπαλατσινού έγινε ξανά μητέρα μετά τα 50. Όλες ωστόσο δέχτηκαν απίστευτα σχόλια και αμφισβήτηση, λόγω ηλικιακού ρατσισμού (ageism). Αλλά όλες δήλωσαν δημόσια πως η μητρότητα τους ήρθε τη σωστή στιγμή, όχι «νωρίτερα».

Το πρόβλημα δεν είναι η ηλικία. Είναι το βλέμμα που πέφτει πάνω στη γυναίκα με βάση την ηλικία.

Ο πατέρας στα 55 θεωρείται “ώριμος”, “καθωσπρέπει”, “έτοιμος”. Η μητέρα στα 48 αντιμετωπίζεται σαν κάποια που αγνοεί τη φύση και καταπατά τους κανόνες γονιμότητας. Ή ακόμα χειρότερα, που “δεν σκέφτεται το παιδί”.

Δείτε ακόμη: Το #MeToo μόλις άρχισε 

Αλλά τι σημασία έχει για ένα παιδί η ηλικία της μητέρας του, όταν μεγαλώνει με αγάπη, φροντίδα, σταθερότητα; Ποιος ορίζει τι είναι καλύτερο: μια γυναίκα 20 ετών που απέκτησε παιδί χωρίς να το επιθυμεί, επειδή «έτσι έπρεπε» ή μια γυναίκα στα 50 που παλεύει συνειδητά, χρόνια, για να γίνει μητέρα;

Η μητρότητα δεν είναι αριθμός. Είναι πράξη αγάπης και απόφασης. Και κάθε γυναίκα πρέπει να έχει το δικαίωμα να την ζήσει όταν εκείνη νιώθει έτοιμη, όχι γιατί δεν «προλαβαίνει». Στο τέλος, δεν έχει σημασία τι λέει η κοινωνία μας. Σημασία έχει τι λέει η καρδιά της.

Photo credit: Getty images