«Η πειθαρχία που επιβάλει κάποιος στον εαυτό του με τη δική του θέληση και όχι από κάποια εξωτερική ανάγκη ή πίεση». Αυτός είναι ο ορισμός της λέξης “αυτοπειθαρχία”. Και πιστεύω ότι οι περισσότεροι θα συμφωνήσουμε πως για τον άνθρωπο εθεωρείτο πάντα μία αρετή.

Από τα αρχαία ακόμα χρόνια η αυτοπειθαρχία επηρέασε πολλά κινήματα θρησκευτικά, φιλοσοφικά και ιδεολογικά. Οι Στωικοί φιλόσοφοι (Επίκτητος, Μάρκος Αυρήλιος) πίστευαν ότι η κυριαρχία του λογικού πάνω στα πάθη ήταν απαραίτητη για την ευδαιμονία και την ισορροπία του ανθρώπου, ενώ ο Πλάτωνας πίστευε ότι η αυτοπειθαρχία συμβάλει στην «εσωτερική τάξη» της ψυχής. Αντίστοιχα στη Χριστιανική παράδοση η «πνευματική τελείωση» επιτυγχάνεται με τον προσωπικό έλεγχο του σώματος και των επιθυμιών. Για να μην μιλήσουμε για τον δομικό ρόλο της αυτοπειθαρχίας σε σωματικές πρακτικές όπως η Yoga και οι πολεμικές τέχνες (Kung Fu, Karate, Aikido κ.λπ.).

Δια μέσου των αιώνων λοιπόν, καταλαβαίνουμε τη σημασία της «συνεργασίας» μυαλού και σώματος, με το ένα να επιβάλλεται κατά καιρούς στο άλλο. Κι αν κάποτε η σημασία αυτής της συνεργασίας ήταν ας το πούμε πιο «χαλαρή», σήμερα η αυτοπειθαρχία μας έχει «επιβληθεί» με έναν τρόπο που συναρτάται με τις καθημερινές μας λειτουργίες, διαμορφώνοντας τρόπο ζωής.

Ας σκεφτούμε για λίγο το εξής: από τη μία έχουμε την έκθεσή μας σε ένα παγκοσμοποιημένο περιβάλλον που κυρίως μέσω της τεχνολογίας, μας τροφοδοτεί συνεχώς με προκλήσεις λογιών-λογιών, στοχεύοντας την εικόνα μας, το πορτοφόλι μας, ακόμα και αυτές τις προσωπικές μας σχέσεις. Και απ’ την άλλη, έχουμε ένα οικονομικό σύστημα που χωρίς να το διακηρύσσει ανοιχτά, ενθαρρύνει (για να μην πούμε εθίζει…) στον καταναλωτισμό. Και κάπως έτσι, ο σημερινός άνθρωπος πρέπει να εκπαιδεύει συστηματικά τον εαυτό του, δηλαδή να αυτοπειθαρχείται, για να μπορεί να δαμάζει/αναχαιτίζει ανάγκες, πειρασμούς και απαιτήσεις της καθημερινότητας.

Με αυτήν τη διαπίστωση κατά νου, ας δούμε παρακάτω μερικές από τις πολλές περιπτώσεις που η αυτοπειθαρχία είναι αναγκαία.

Είναι… λίγα τα λεφτά Άρη!

Επειδή το πορτοφόλι των περισσοτέρων από εμάς έχει δεχτεί μιαν ανελέητη επίθεση τα τελευταία χρόνια, η σωστή και μετρημένη διαχείριση των χρημάτων μας, είναι επιβεβλημένη. Οι «φουσκωμένες» κάρτες, οι αγορές επί πιστώσει και τα τεφτέρια στους παντοπώλες της γειτονιάς, είναι εικόνες από μιαν άλλη ζωή που έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Βάζουμε προτεραιότητες, πειθαρχούμε τις διαθέσεις μας για ό,τι δεν είναι και τόσο απαραίτητο, και ευχόμαστε τουλάχιστον να μπορούμε να έχουμε έναν αξιοπρεπή βίο.

Οι οθόνες μάς απειλούν…

Ζούμε ξεκάθαρα την εποχή της οθόνης. Τηλεόραση με χιλιάδες κανάλια στη διάθεσή μας, κινητά τηλέφωνα με ό,τι πληροφορία μπορείς να φανταστείς, tablets και computers που φέρνουν άμεσα όλο τον κόσμο μπροστά στα μάτια μας. Αυτό είναι υπέροχο! Όμως μπορείς να αντισταθείς στην υπερβολή; Μπορείς να κάνεις χρήση με μέτρο; Αυτοπειθαρχία στον μέγιστο βαθμό είναι η απάντηση (με σύσταση των ιατρών!).

Το νερό… νεράκι!

Κάποτε έμπαινες κάτω από τη ντουζιέρα και ξεχνούσες να την κλείσεις. Γέμιζες χωρίς καμία τύψη την μπανιέρα με ζεστό νερό για να χαρείς με το ταίρι σου ένα ρομαντικό βράδυ. Ή επίσης, χρησιμοποιούσες το λάστιχο με τρεχούμενο νερό χωρίς λύπηση για να πλύνεις το αυτοκίνητο. Σήμερα, εάν έχεις έστω και ελάχιστη οικολογική συνείδηση, προσπαθείς να καταναλώνεις με σύνεση και πειθαρχία το απολύτως απαραίτητο νερό. Αλλιώς… θα διψάσεις πολύ σύντομα!

Τα ζώα μάς κοιτάνε στα μάτια

«Θέλω να τρώω κάθε μέρα (ή μέρα παρά μέρα) κρέας γιατί αλλιώς νιώθω ότι δεν έφαγα!». Παϊδάκια, κοψίδια, γουρουνοπούλα, μέτρια ψημένο με αιματάκι, αρνάκι μωρό, κουνέλι στιφάδο. Όμως τώρα, κάτι η ακρίβεια, κάτι η κακομεταχείρηση, κάτι τα φάρμακα που τους δίνουν και επίσης η συνειδητοποίηση ότι υπάρχει σοβαρό πρόβλημα συνολικά στη ζωϊκή τροφική αλυσίδα, ο σύγχρονος άνθρωπος μαθαίνει να αυτοπειθαρχείται (κατανάλωση με μέτρο ή και καθόλου ) και στο κρέας αλλάζοντας συνήθειες αιώνων.

Μισή φρατζόλα, τέσσερις ντομάτες και δύο φέτες καρπούζι

Κάποτε λέγαμε ελαφρά τη καρδία «τσιγγούνηδες» τους τουρίστες που συναντούσαμε στο σούπερ μάρκετ και μετά από κάθε γεύμα μας, άλλο ένα πήγαινε στο καλάθι με τα σκουπίδια. Τώρα προσπαθούμε να περιορίσουμε το παλιό ελληνικό συνήθειο και βοηθούσης της οικονομικής κατάστασης, πειθαρχούμε σε αγορές φαγητού που να ανταποκρίνονται σε όσα πραγματικά χρειαζόμαστε.

Τα νεύρα μου!

Ξέχασες να αφήσεις διάδρομο να περάσει το μηχανάκι και τρως βρίσιμο και μία μούντζα όλη δική σου! Δεν έχεις πιάσει «τον στόχο» στο γραφείο ενώ έχεις πεθάνει στη δουλειά και ο προϊστάμενος σε επιπλήττει. Δεν πρόλαβες να μαγειρέψεις και να βάλεις πλυντήριο και η οικογένεια ομαδικώς σου ζητάει τα ρέστα. Ε, τότε είναι που κάνεις, αυτοπειθαρχία, και συγκρατιέσαι γιατί άμα ανοίξεις το στόμα σου θα γίνει χαμός!

Και αν με όλα τα παραπάνω ταυτιστήκατε, συνεχίστε τη μέρα σας με… «breath in, breath out».