Στην Εβδομάδα Μόδας του Παρισιού 2025, είδαμε αρκετούς άνδρες με τακούνια. Από τις γόβες και τις μπότες στην πασαρέλα της Vivienne Westwood μέχρι τα χοντρά loafers που φορούσε ο ράπερ και ηθοποιός Jaden Smith ως καλεσμένος του Louis Vuitton. Μπορεί η κίνηση να φάνηκε προοδευτική, αλλά υπήρξε μια εποχή που αυτός ήταν ο κανόνας.

Δείτε ακόμη: Tα γυαλιά ηλίου μέσα από το φακό της ιστορίας

Η σχέση των γυναικών με τα ψηλοτάκουνα παπούτσια χρονολογείται από τον 17ο αιώνα, όταν έγιναν βασικό στοιχείο στις γκαρνταρόμπες των εύπορων για την ικανότητά τους να κάνουν τα πόδια να φαίνονται μικρότερα και πιο λεπτεπίλεπτα. Πριν από αυτό, φοριούνταν αποκλειστικά από τους άνδρες και αποτελούσαν ένδειξη ανδρισμού και υψηλού κοινωνικού status.

It’s a man’s world

Τα τακούνια εφευρέθηκαν τον 10o αιώνα στην Περσία (σημερινό Ιράν) και σχεδιάστηκαν για να βοηθούν τους αναβάτες αλόγων να συγκρατούνται στους αναβολείς τους. Η έννοια του τακουνιού ήταν άρρηκτα συνυφασμένη με την ιππασία και συνεπώς με την αρρενωπότητα. Χρειάστηκαν αιώνες για να εισαχθούν στην Ευρώπη μέσω του εμπορίου κατά τη διάρκεια του 16ου αιώνα.

Τον 17ο αιώνα, οι πλούσιοι Ευρωπαίοι άνδρες φορούσαν δύο είδη τακουνιών: τα συμπαγή δερμάτινα (το είδος που συναντάμε στις μπότες ιππασίας) και τα καλυμμένα με δέρμα (για το πιο πολυτελές στιλ της αυλής). Το τελευταίο μεταφέρθηκε τελικά στη γυναικεία ένδυση, η οποία επιβιώνει σήμερα στα στιλέτο και στα kitten heels, ενώ το δερμάτινο συμπαγές τακούνι παραμένει δημοφιλές στις καουμπόικες μπότες και στα σκαρπίνια. Εκείνη την εποχή, τα ψηλότερα τακούνια συνεπάγονταν και υψηλότερο κύρος για τους άνδρες, καθώς δεν ήταν πρακτικά για μεγάλες βόλτες ή εργασία.

Μια από τις πιο διάσημες απεικονίσεις των περίτεχνων ανδρικών τακουνιών μπορεί να δει κανείς στο πορτρέτο του Λουδοβίκου ΙΔ’ του 1701 από τον Hyacinthe Rigaud. Ο Γάλλος μονάρχης λάμπει με χρυσά και μπλε ρούχα και λευκές κάλτσες, ενώ φοράει λευκά παπούτσια με κόκκινα τακούνια.

Γνωστά ως “Les talons rouges” στα γαλλικά, τα κόκκινα τακούνια ήταν ένα βασιλικό σύμβολο κύρους που ο βασιλιάς περιόριζε σε μια επιλεγμένη ομάδα ευγενών, σύμφωνα με το Μουσείο J. Paul Getty, όπου στεγάζεται ο πίνακας. Αιώνες αργότερα, οι κόκκινες λουστραρισμένες σόλες του Γάλλου σχεδιαστή Christian Louboutin προωθήθηκαν στην αγορά με παρόμοιο πολυτελές αποτέλεσμα.

ΤΑΚΟΥΝΙΑ

Photo credit: Hyacinthe Rigaud – wartburg.edu, Wikipedia

Η αλλαγή του παραδείγματος

Η Elizabeth Semmelhack, ανώτερη επιμελήτρια του Μουσείου Παπουτσιών Bata στο Τορόντο, επισημαίνει τον 17ο αιώνα ως ορόσημο στην αλλαγή των ιδεών γύρω από την ανθρωπότητα. Τα επιχειρήματα του Διαφωτισμού προωθούσαν το ιδεώδες ότι οι άνδρες, ακόμη και εκείνοι των κατώτερων τάξεων, ήταν μοναδικά προικισμένοι με ορθολογική σκέψη και ότι αυτή τους η ικανότητα τους καθιστούσε άξιους πολιτικού δικαιώματος. Οι γυναίκες, αντίθετα, παρουσιάζονταν ως εκ φύσεως ανεπαρκείς στη λογική και ακατάλληλες για την εκπαίδευση, την ιδιότητα του πολίτη και τον έλεγχο της ιδιοκτησίας.

Η μόδα επαναπροσδιορίστηκε και τα τακούνια εγκαταλείφθηκαν από τους περισσότερους άνδρες μέχρι τα μέσα του 19ου αιώνα. Οι γυναίκες έγιναν οι αποκλειστικές κάτοχοί τους λόγω ενός νέου προτύπου γυναικείας ομορφιάς, το οποίο ήταν τα μικρά πόδια. Το ψηλό τακούνι γίνεται ένα εργαλείο στο πλαίσιο της γυναικείας μόδας για να σηκώσει τον όγκο των γυναικείων ποδιών προς τα πάνω για να κάνει τα πόδια τους να φαίνονται όσο το δυνατόν μικρότερα.

Δείτε ακόμη: Σουτιέν: Από τη Μινωική Κρήτη στην πασαρέλα της Victoria’s Secret

Η επιστροφή (;)

Ωστόσο, σε έναν κόσμο όπου το μεγαλύτερο ύψος εξακολουθεί να θεωρείται γενικά ελκυστικό χαρακτηριστικό, ο μέσος άνδρας παγκοσμίως είναι μικρότερος από 1.80μ. Μέχρι τις δεκαετίες του ’70 και του ’80, παρά τις φιλόδοξες προσπάθειες του glam rock να εντάξει τα πανύψηλα τακούνια στη σκηνή, οι άνδρες που ήθελαν να προσθέσουν ύψος το έκαναν συχνά κρυφά, με ένθετα που κρύβονταν στα επίσημα παπούτσια τους.


Σημερα, παρά τις εξαιρέσεις εξαιρέσεις στο κόκκινο χαλί και στην πασαρέλα, το ταμπού παραμένει. Είτε πρόκειται για τις μπότες με διάφανο τακούνι του σχεδιαστή Rick Owens, είτε για τα λευκά ή χρυσά τακούνια του ηθοποιού Jared Leto που θυμίζουν εποχές ντίσκο, είτε για την τεράστια συλλογή από μπότες ζωγραφισμένες στο χέρι του μουσικού Prince, τέτοιες εμφανίσεις συχνά θεωρούνται ότι ανατρέπουν τις νόρμες των φύλων. Αλλά είναι όντως έτσι, ή πρόκειται απλώς για μια αναβίωση της ιστορικής ανδρικής μόδας του παρελθόντος;

Photo credits: Vivienne Westwood