Τα life hacks είναι μέθοδοι που κάνουν τις καθημερινές δραστηριότητες πιο εύκολες, αποτελεσματικές ή ευχάριστες. Μπορεί να περιλαμβάνουν απλές, εφαρμόσιμες στρατηγικές για τη βελτίωση της ψυχικής υγείας και της ευεξίας. Και είναι ακριβώς το είδος περιεχομένου που γίνεται viral στο TikTok. Το πρόβλημα είναι ότι πολλές φορές αυτές οι πρακτικές δεν βασίζονται σε επιστημονικά τεκμήρια.

Δείτε ακόμη: Γιατί νυστάζετε μετά το φαγητό; 3 απίθανοι λόγοι 

Κοκτέιλ κορτιζόλης

Η κορτιζόλη είναι η ορμόνη που εκκρίνεται από το σώμα σε περιόδους άγχους. Η παρατεταμένη υπερέκκρισή της, εξαιτίας χρόνιου στρες, μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας, όπως αυξημένος κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου, αύξηση βάρους, διαταραχές ύπνου και ψυχικές διαταραχές. Εδώ και μερικά χρόνια, το TikTok προωθεί τα λεγόμενα «κοκτέιλ κορτιζόλης» – ένα μείγμα από χυμό πορτοκαλιού, θαλασσινό αλάτι, νερό καρύδας και συμπλήρωμα μαγνησίου – ως έναν τρόπο μείωσης των επιπέδων αυτής της ορμόνης του στρες.

«Αν και το “κοκτέιλ κορτιζόλης” προωθείται ως μια εύκολη λύση για την αντιμετώπιση της εξουθένωσης, τα επιστημονικά δεδομένα που στηρίζουν αυτούς τους ισχυρισμούς δεν είναι τόσο σαφή», δήλωσε η ενδοκρινολόγος Jodi Nagelberg, αναπληρώτρια κλινική καθηγήτρια ιατρικής. «Μπορεί να είναι δροσιστικό στη γεύση, αλλά το να ισχυρίζεται κανείς ότι ένα τέτοιο κοκτέιλ αποτελεί “θεραπεία” για τις επιπτώσεις του χρόνιου στρες στο σώμα είναι τουλάχιστον υπερβολή.»

«Ακόμα κι αν κάποιος νιώσει καλύτερα πίνοντας ένα τέτοιο “αντίδοτο”, δεν μπορούμε να αποκλείσουμε το ενδεχόμενο να πρόκειται απλώς για φαινόμενο placebo», πρόσθεσε. «Συνήθως δεν υπάρχει ανάγκη να “διορθώσουμε” τα επίπεδα κορτιζόλης, αλλά να στοχεύσουμε στην υποκείμενη αιτία του χρόνιου στρες ως μέσο βελτίωσης της συνολικής υγείας.»

Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα τέτοιο ρόφημα, το οποίο περιέχει υψηλή ποσότητα ζάχαρης μπορεί να είναι προβληματικό για άτομα με διαβήτη. Επιπλέον, τα υψηλά επίπεδα καλίου του ροφήματος ενδέχεται να είναι επιβλαβή για άτομα με νεφρική ανεπάρκεια ή χρόνια νεφρική νόσο. «Αν και πολλά από αυτά τα hacks μπορεί να είναι ακίνδυνα αλλά αναποτελεσματικά, η υπερβολική πρόσληψη διαφόρων βιταμινών ή μετάλλων μπορεί να προκαλέσει σωματική βλάβη», δήλωσε η Nagelberg.

Η Nagelberg επισημαίνει ότι οι επιδράσεις των περισσότερων συστατικών του ροφήματος στα επίπεδα κορτιζόλης δεν έχουν αξιολογηθεί με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια. Ή, αν έχουν, το αποτέλεσμα είναι μικρό.

Δείτε ακόμη: Μήπως το ντους σάς προκαλεί φαγούρα;

Sleepmaxxing

Ο όρος “sleepmaxxing” προέκυψε από πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης όπως το TikTok και χρησιμοποιείται για να περιγράψει τεχνικές και προϊόντα που στοχεύουν στη βελτίωση του ύπνου. Περιλαμβάνει τα πάντα, από τη χρήση βαριών κουβερτών στο κρεβάτι μέχρι το κλείσιμο του στόματος με ταινία για να αναγκάζεσαι να αναπνέεις από τη μύτη.

«Οι ειδικοί συμφωνούν ότι η ιδανική διάρκεια ύπνου είναι επτά έως εννέα ώρες κάθε βράδυ», δήλωσε ο Michael McCarthy, MD, Καθηγητής Ψυχιατρικής με ερευνητικό ενδιαφέρον στους κιρκαδικούς ρυθμούς. «Ο ανεπαρκής ύπνος σχετίζεται με κακή υγεία, αλλά και η υπέρβαση των εννέα ωρών συνδέεται επίσης με αρνητικά αποτελέσματα, όπως η πρόωρη θνησιμότητα».

Ο McCarthy συμφωνεί ότι κάποιες τεχνικές του sleepmaxxing έχουν αξία – όπως το να κρατάμε το δωμάτιο δροσερό και σκοτεινό, να διαχειριζόμαστε το άγχος, ή να χρησιμοποιούμε λευκό θόρυβο αν υπάρχουν ενοχλητικοί ήχοι από το περιβάλλον. Άλλες όμως, όπως η χρήση ταινίας στο στόμα, «δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς σε σχέση με τον ύπνο και ενδέχεται να έχουν απρόβλεπτες και ανεπιθύμητες επιπτώσεις στην υγεία». Τόνισε επίσης ότι το άγχος για το αν κοιμόμαστε σωστά μπορεί να είναι αντιπαραγωγικό.

«Κάθε είδους άγχος, συμπεριλαμβανομένης της εμμονικής ανησυχίας για τον ύπνο, μπορεί να προκαλέσει προβλήματα στον ύπνο», ανέφερε. «Η διατήρηση ενός σταθερού προγράμματος ύπνου και είναι βοηθητική και εκπαιδεύει το σώμα να γνωρίζει πότε πρέπει να κοιμηθεί. Η παραμονή σε εξωτερικούς χώρους, ιδίως τις πρωινές ώρες, είναι βασική για τη διατήρηση υγιών κιρκαδικών ρυθμών».

Floor time

Το “floor time” είναι ακριβώς αυτό που ακούγεται: το να ξαπλώνετε στο πάτωμα. Η πρακτική αυτή έχει γίνει viral στο TikTok, με τους υποστηρικτές της να ορκίζονται ότι το να περάσετε μερικά λεπτά ξαπλωμένοι σε ξύλινο δάπεδο, χαλί ή ακόμα και στο γρασίδι είναι ένας εύκολος τρόπος να χαλαρώσετε και να αποφορτιστείτε από το άγχος. Και ίσως έχουν δίκιο.

«Όταν ξαπλώνεις, συνδέεσαι με το σώμα σου αντί με το μυαλό σου – αυτό είναι το πρώτο που συμβαίνει», δήλωσε η Pollyanna Casmar, κλινική καθηγήτρια ψυχιατρικής που προσφέρει φροντίδα σε βετεράνους με όλο το φάσμα των ψυχικών διαταραχών. «Είμαστε τόσο παγιδευμένοι στις σκέψεια μας συνεχώς, που χάνουμε την επαφή με ό,τι συμβαίνει στο σώμα μας.»

Η Casmar ανέφερε ότι το να ξαπλώνουμε σε μια σταθερή επιφάνεια βοηθά στην ενεργοποίηση του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος του σώματος. Ενώ το συμπαθητικό σύστημα προετοιμάζει τον οργανισμό για δράση (απόκριση μάχης ή φυγής), το παρασυμπαθητικό σύστημα προάγει την ανάπαυση και την πέψη σε συνθήκες ηρεμίας. Όσο περισσότερο το εφαρμόζουμε, είπε, τόσο περισσότερο θα μπορεί αυτή η πρακτική να ρυθμίζει το άγχος και να επαναφέρει την ισορροπία στο σώμα.

Αν δεν μπορείτε να ξαπλώσετε στο πάτωμα, η Casmar προτείνει να καθίσετε σε μια καρέκλα με τα πόδια να ακουμπούν στο έδαφος και να εξασκηθείτε σε αυτό που αποκαλεί «αναπνοή του πνευμονογαστρικού νεύρου» (vagus breathing). Το να εισπνέετε και να εκπνέετε αργά με αναστεναγμό, για περισσότερο χρόνο από την εισπνοή και με ανοιχτό στόμα, μπορεί να ενεργοποιήσει το πνευμονογαστρικό νεύρο – βασικό στοιχείο του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος.

Photo credit: Freepik