Παρόλο που τα φάρμακα περνούν από δεκαετίες ανάπτυξης και δοκιμών για να διασφαλιστεί ότι είναι ασφαλή και αποτελεσματικά, υπάρχουν χιλιάδες συνδυασμοί τροφών με τους οποίους μπορούν να αλληλεπιδράσουν. Γι αυτό το λόγο, να διαβάζετε πάντα τις οδηγίες στη συσκευασία των φαρμάκων σας και να συμβουλεύεστε τον φαρμακοποιό ή τον γιατρό σας πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε αγωγή.

Διαβάστε ακόμη: Προσοχή! Αυτές οι τροφές λεκιάζουν τα δόντια σας 

Γκρέιπφρουτ

Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα αλληλεπίδρασης τροφών με φάρμακα, γνωστό από τη δεκαετία του 1980, είναι το γκρέιπφρουτ και ο χυμός του. Οι φουρανοκουμαρίνες που περιέχονται στο γκρέιπφρουτ αναστέλλουν ένα βασικό ένζυμο, το κυτόχρωμα P450 3A4, το οποίο είναι υπεύθυνο για τη διάσπαση πολλών φαρμακευτικών ουσιών. Η αναστολή του ενζύμου μπορεί να οδηγήσει στη συσσώρευση του φαρμάκου στο σώμα σε επίπεδα τοξικά. Υπάρχουν περισσότερα από 85 φάρμακα με τα οποία μπορεί να αλληλεπιδράσει το γκρέιπφρουτ, συμπεριλαμβανομένων φαρμάκων για τη μείωση της χοληστερίνης (όπως οι στατίνες), για την υπέρταση (όπως η νιφεδιπίνη και η φελοδιπίνη), για τη στυτική δυσλειτουργία (όπως το Viagra), αντιικά φάρμακα (όπως η σακουιναβίρη) και η κυκλοσπορίνη (ανοσοκατασταλτικό φάρμακο που χρησιμοποιείται για την πρόληψη της απόρριψης μοσχευμάτων).

Πράσινα φυλλώδη λαχανικά

Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το λάχανο, το μπρόκολο, το σπανάκι, το σέσκουλο και το λάχανο, περιέχουν σχετικά υψηλά επίπεδα βιταμίνης K, όπως και τα δαμάσκηνα και ορισμένα φυτικά έλαια. Η βιταμίνη K μπορεί να ενισχύσει την πήξη του αίματος – επομένως, εάν λαμβάνετε αντιπηκτικά φάρμακα όπως η βαρφαρίνη, προσέξτε, καθώς αυτές οι τροφές μπορεί να μειώσουν την αποτελεσματικότητα του φαρμάκου.

Γλυκόριζα

Η γλυκόριζα είναι αρωματικό που βρίσκεται σε τσίχλες, καραμέλες και γλυκά. Είναι επίσης ένα φυτικό φάρμακο, που καταπραΰνει το στομάχι και βοηθά στην πέψη. Ωστόσο, η ουσία γλυκυρριζίνη μπορεί να προκαλέσει απότομη πτώση των επιπέδων καλίου στον οργανισμό, επηρεάζοντας την αρτηριακή πίεση και προκαλώντας ανώμαλο καρδιακό ρυθμό, ιδιαίτερα σε άτομα με προβλήματα υπέρτασης ή καρδιοπάθειες. Επιπλέον, είναι επικίνδυνο να παίρνετε γλυκόριζα με διγοξίνη, ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία καρδιακών παθήσεων.

Διαβάστε ακόμη: 11 αντικείμενα που δεν πλένετε τακτικά αλλά θα έπρεπε 

Γαλακτοκομικά και δημητριακά

Τα γαλακτοκομικά προϊόντα όπως το γάλα, το γιαούρτι και το τυρί μπορούν να επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο ορισμένα αντιβιοτικά (όπως η σιπροφλοξασίνη και η νορφλοξασίνη) απορροφώνται από το πεπτικό σύστημα – ένας μηχανισμός που οι ερευνητές αποκαλούν «το φαινόμενο του τυριού». Παρόμοιο αποτέλεσμα μπορούν να έχουν και τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, όπως τα δημητριακά ολικής άλεσης. Τα μόρια των γαλακτοκομικών και δημητριακών φαίνεται πως «αγκαλιάζουν» τα μόρια του φαρμάκου όσο αυτά βρίσκονται στο έντερο και τα εμποδίζουν να περάσουν στην κυκλοφορία του αίματος. Η λύση είναι απλή: οι ασθενείς θα πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων δύο έως τέσσερις ώρες πριν ή μετά τη λήψη του συνταγογραφούμενου αντιβιοτικού.

Τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση

Η τυραμίνη είναι ένα αμινοξύ που βοηθά στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης. Ο οργανισμός μας είναι συνήθως ικανός να διασπάσει την τυραμίνη αποτελεσματικά, αλλά εάν παίρνετε ορισμένα αντικαταθλιπτικά που ονομάζονται αναστολείς της μονοαμινοξειδάσης (MAOI – monoamine oxidase inhibitors), τότε τα επίπεδα της τυραμίνης μπορεί να αυξηθούν σε βαθμό που να μην μπορούν να διασπαστούν, οδηγώντας σε υπέρταση – με συμπτώματα όπως ταχυκαρδία, πονοκέφαλος, υψηλή πίεση και, σε ορισμένες περιπτώσεις, εγκεφαλικό επεισόδιο.

Η τυραμίνη βρίσκεται σε μια ευρεία ποικιλία τροφίμων, όπως κάθε είδους εκχύλισμα μαγιάς (όπως το marmite), τροφές που έχουν υποστεί ζύμωση, κάπνισμα, τουρσί ή ωρίμανση, όπως ψάρια και κρέατα, παλαιωμένα και έντονα αρωματικά τυριά, καθώς και ορισμένα αλκοολούχα ποτά. Η σοκολάτα επίσης κατηγορείται συχνά για αυτή την αλληλεπίδραση, καθώς περιέχει μικρές ποσότητες τυραμίνης, όμως τα επιστημονικά στοιχεία που τη συνδέουν άμεσα με πρόβλημα είναι περιορισμένα.

Οι ειδικοί μόλις πρόσφατα άρχισαν να καταγράφουν συστηματικά αυτές τις αλληλεπιδράσεις, και ορισμένοι ελπίζουν ακόμη και να αξιοποιήσουν αυτούς τους συνδυασμούς ώστε τα φάρμακα να λειτουργούν πιο αποτελεσματικά από ό,τι μόνα τους. Για παράδειγμα, ογκολόγοι εξετάζουν πώς ορισμένες δίαιτες μπορούν να ενισχύσουν τη δράση των αντικαρκινικών φαρμάκων.

Photo credit: @elleandelle.me/Instagram