Πολλοί διάσημοι έχουν υιοθετήσει το μπάνιο σε παγωμένο νερό ως μέρος της καθημερινής τους ρουτίνας ευεξίας. Ο Hugh Jackman, γνωστός για τον ρόλο του ως Wolverine, το χρησιμοποιεί για να μειώσει τον μυϊκό πόνο και να διατηρείται σε άριστη φυσική κατάσταση. Η Jessica Biel μοιράζεται στα social media την αγάπη της για βουτιές σε κρύο νερό, επισημαίνοντας τα αναζωογονητικά οφέλη τους για σώμα και νου. Ο David Beckham τις εντάσσει στη μετα-αγωνιστική αποκατάστασή του, μειώνοντας τη φλεγμονή και επιταχύνοντας την αναδόμηση των μυών. Η Gwyneth Paltrow προωθεί το μπάνιο σε παγωμένο νερό ως μέρος της ολιστικής της προσέγγισης στην υγεία, πιστεύοντας στα οφέλη του για καλύτερο ύπνο και μεγαλύτερη ζωτικότητα, όπως και η Kate Middleton και η Brooke Shields.

Διαβάστε ακόμη: Claudia Schiffer: Το μπάνιο σε παγωμένο νερό κάνει καλό στην υγεία τελικά;

Και αν η ιδέα να βουτήξετε και εσείς μέχρι τον λαιμό σε παγωμένο νερό σάς φαίνεται αναζωογονητική, επειδή υποστηρίζεται ότι μειώνει το άγχος, βελτιώνει τον ύπνο, ενισχύει το ανοσοποιητικό και όλα αυτά συμβάλλουν στην καλή καρδιαγγειακή υγεία, ξανασκεφτείτε το.
Οι αποδείξεις γι’ αυτά τα οφέλη είναι περιορισμένες. Επιπλέον, αυτή η συνήθεια δεν συνιστάται σε όσους έχουν ιστορικό καρδιαγγειακής νόσου, ειδικά σε άτομα με αρρυθμίες, σύμφωνα με τον Dr. Prashant Rao, καρδιολόγο αθλητών στο Beth Israel Deaconess Medical Center που συνεργάζεται με το Harvard.

Διαβάστε ακόμη: Μπορεί ένα απλό ποτήρι νερό να ρίξει την πίεση;

«Προσεγγίζω με μεγάλη προσοχή τη θεραπεία με κρύο νερό, καθώς τα αποτελέσματα που υπόσχεται μπορούν να επιτευχθούν καλύτερα με άλλες παρεμβάσεις, όπως η άσκηση», σημειώνει. Και ενώ μερικοί αθλητές χρησιμοποιούν το κρύο νερό μετά από έντονες προπονήσεις για μείωση πόνου και γρηγορότερη αποκατάσταση, δεν είναι σαφές ότι αυτή η πρακτική βελτιώνει την απόδοση. «Μάλιστα, λίγα στοιχεία δείχνουν ότι η θεραπεία με κρύο νερό μετά την άσκηση μπορεί να μειώσει τα κέρδη σε δύναμη και μυϊκή ισχύ», προσθέτει.

Μπάνιο σε παγωμένο νερό: Ποια είναι τα πιθανά οφέλη;

Η άνετη θερμοκρασία για εμάς είναι περίπου 21° C. Όμως αυτό αφορά τον αέρα, όχι το νερό. Οι πισίνες συνήθως ρυθμίζονται στους 25–28° C. Για τους περισσότερους, κάθε τι κάτω από 21° C θα τους φανεί πολύ δροσερό.

Η θεραπεία με κρύο νερό μπορεί προσωρινά να μειώσει το στρες, να βελτιώσει τον ύπνο και να ενισχύσει την ποιότητα ζωής, σύμφωνα με ανάλυση 11 μελετών που δημοσιεύτηκε στο PLOS One. Ωστόσο, τα στοιχεία για βελτίωση της διάθεσης ή της ανοσίας είναι περιορισμένα. Οι περισσότερες μελέτες αφορούσαν βουτιές τουλάχιστον μέχρι το στήθος σε νερό 15° C ή χαμηλότερο για 3–20 λεπτά ή κρύα ντους 30–90 δευτερολέπτων για ένα μήνα.

Ανασκόπηση του 2024 στο Journal of Thermal Biology εξέτασε τις καρδιαγγειακές επιδράσεις της έκθεσης στο κρύο νερό σε υγιείς ανθρώπους. Φαίνεται ότι ενισχύει τη δραστηριότητα του παρασυμπαθητικού νευρικού συστήματος, δηλαδή την ανταπόκριση «ξεκούρασης και αποκατάστασης». Το όφελος σχετίζεται κυρίως με τη βελτίωση της μεταβλητότητας του καρδιακού ρυθμού (HRV). Όμως, ο HRV μετράται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου και είναι δύσκολο να αξιολογηθεί με ακρίβεια. Επιπλέον, οι βελτιώσεις στον HRV δεν έχουν αποδειχθεί ότι συνδέονται με καλύτερα καρδιαγγειακά αποτελέσματα.
Δεν υπάρχει σαφής σύμπνοια για την καλύτερη θερμοκρασία, διάρκεια ή χρόνο βουτιάς, γεγονός που περιορίζει τα πιθανά οφέλη. Συνεπώς, προς το παρόν, μην περιμένετε οφέλη για την καρδιά.

Τι να προσέχετε

Παρά το ότι η αίσθηση μετά τη βουτιά μπορεί να είναι χαλαρωτική, το αρχικό σοκ του παγωμένου νερού ενεργοποιεί την αντίδραση «μάχης ή φυγής» του συμπαθητικού νευρικού συστήματος. «Απελευθερώνει ισχυρούς νευροδιαβιβαστές, όπως αδρεναλίνη και νορεπινεφρίνη, που αυξάνουν τον καρδιακό ρυθμό και την πίεση», εξηγεί ο Dr. Rao. Τα αιμοφόρα αγγεία που τροφοδοτούν το δέρμα στενεύουν, μεταφέροντας περισσότερο αίμα στο στήθος και επιβαρύνοντας την καρδιά.

Η επιπλέον αδρεναλίνη μπορεί επίσης να διαταράξει τον καρδιακό ρυθμό. Αν και συνήθως αυτό δεν είναι πρόβλημα για υγιείς καρδιές, όσοι έχουν αρρυθμία, σύμπτωμα  κολπικής μαρμαρυγής, πρέπει να αποφύγουν το μπάνιο σε παγωμένο νερό. Το ίδιο ισχύει για άτομα με προβλήματα κυκλοφορικού, όπως περιφερική αρτηριακή νόσο ή σύνδρομο Raynaud, όπου οι αρτηρίες στα δάχτυλα συστέλλονται με το κρύο.

Photo credit: Istock