Το διαζύγιο είναι μια δύσκολη και επώδυνη εμπειρία. Δεν πρόκειται μόνο για μια προσωπική απογοήτευση, αλλά για μια απόφαση που μπορεί να αλλάξει τη δομή της οικογένειας, να επηρεάσει τα οικονομικά ενώ έχει βαθιές κοινωνικές και πολιτιστικές επιπτώσεις.

Διαβάστε ακόμη: Αυτός είναι ο λόγος που δεν μπορείτε να ξεπεράσετε έναν χωρισμό

Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο του 2025 στο Communications Psychology ανέλυσε τις στάσεις απέναντι στο διαζύγιο και την πιθανότητα να συμβεί, εξετάζοντας άτομα από 55 χώρες. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι ορισμένες αξίες, τόσο σε προσωπικό όσο και σε πολιτισμικό επίπεδο, παίζουν καθοριστικό ρόλο στο αν ένα άτομο νιώθει έτοιμο να φύγει από έναν δυστυχισμένο γάμο ή αν αισθάνεται υποχρεωμένο να παραμείνει.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτές οι αξίες διαμορφώνονται από νωρίς στη ζωή και τείνουν να παραμένουν σταθερές με την πάροδο του χρόνου. Αυτό σημαίνει ότι οι πεποιθήσεις μας για τον γάμο και το διαζύγιο διαμορφώνονται πολύ πριν φτάσουμε στη στιγμή της απόφασης.

Ας δούμε λοιπόν τις δύο βασικές αξίες που, σύμφωνα με τη μελέτη, επηρεάζουν την απόφαση για διαζύγιο.

Διαβάστε ακόμη: Τα ετερώνυμα έλκονται | Πόσο όμως διαρκούν;

1. Πολιτισμικές αξίες

Το διαζύγιο συχνά αμφισβητεί τις παραδοσιακές αντιλήψεις της κοινωνίας σχετικά με τις σχέσεις και τη σταθερότητα της οικογένειας. Ορισμένοι πολιτισμοί το θεωρούν απειλή για την κοινωνική συνοχή, ενώ άλλοι το βλέπουν ως τον απαραίτητο δρόμο για την προσωπική ολοκλήρωση και τις πιο υγιείς σχέσεις.

Οι πολιτισμικές αξίες διαμορφώνουν επίσης τον τρόπο που ένα άτομο αντιλαμβάνεται το διαζύγιο. Σε κάποιες κοινωνίες, η λήξη ενός γάμου θεωρείται πράξη αυτοδιάθεσης, ενώ σε άλλες αποτελεί αποτυχία τήρησης των κοινωνικών υποχρεώσεων.

Οι ερευνητές βρήκαν ότι οι κοινωνίες που προάγουν την ατομική αυτονομία έχουν υψηλότερα ποσοστά διαζυγίων, ενώ εκείνες που δίνουν έμφαση στη συλλογική ταυτότητα τείνουν να έχουν χαμηλότερα ποσοστά διαζυγίων.

Σε κουλτούρες που προωθούν την αυτονομία, τα άτομα ενθαρρύνονται να εκφράζουν τη μοναδικότητά τους, να επιδιώκουν την προσωπική τους ευτυχία και να ακολουθούν τις φιλοδοξίες τους. Το διαζύγιο αντιμετωπίζεται ως μια λογική και συχνά αναγκαία επιλογή.
Σε κοινωνίες που δίνουν έμφαση στη συλλογικότητα, τα άτομα θεωρούνται αναπόσπαστα μέλη ενός συνόλου. Εδώ, η διατήρηση της οικογενειακής σταθερότητας και η συμμόρφωση με τις κοινωνικές προσδοκίες είναι προτεραιότητα, ακόμα και αν αυτό συνεπάγεται προσωπικές θυσίες. Το διαζύγιο αποτελεί στίγμα και οι άνθρωποι είναι λιγότερο πιθανό να το επιδιώξουν, ακόμα κι αν ο γάμος τους δεν είναι ικανοποιητικός.

Αν μεγαλώσατε σε ένα κοινωνικό περιβάλλον που δίνει έμφαση στη συλλογικότητα, μπορεί να νιώθετε έντονη πίεση να διατηρήσετε τον γάμο σας, ανεξάρτητα από το κόστος για την προσωπική σας ευτυχία. Αντίθετα, αν προέρχεστε από μια κουλτούρα που εκτιμά την αυτονομία, πιθανότατα βλέπετε το διαζύγιο ως μια αποδεκτή και, μερικές φορές, απαραίτητη επιλογή.

2. Προσωπικές αξίες

Πέρα από τις πολιτισμικές επιρροές, οι προσωπικές αξίες παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στο αν ένα άτομο θα αποφασίσει ή όχι να πάρει διαζύγιο.

Οι ερευνητές βρήκαν ότι οι άνθρωποι που δίνουν προτεραιότητα στις “αξίες διατήρησης” είναι λιγότερο πιθανό να εξετάσουν το ενδεχομένο ενός διαζυγίου. Αυτές οι αξίες περιλαμβάνουν τη σταθερότητα, τον σεβασμό στις παραδόσεις και τη συμμόρφωση με κοινωνικές νόρμες.

Συμμόρφωση: Άτομα που εκτιμούν τη συμμόρφωση τείνουν να ακολουθούν τις κοινωνικές προσδοκίες. Σε κοινότητες όπου το διαζύγιο αποτελεί στίγμα, αυτά τα άτομα είναι πιο πιθανό να παραμείνουν σε έναν γάμο για να αποφύγουν την κοινωνική κατακραυγή.

Παράδοση: Σε πολλούς πολιτισμούς και θρησκείες, το διαζύγιο θεωρείται αποτυχία διατήρησης ηθικών ή πνευματικών δεσμεύσεων. Άτομα που εκτιμούν την παράδοση συχνά αισθάνονται υποχρεωμένα να μείνουν σε έναν γάμο, ακόμη και αν δεν είναι καλός.
Από την άλλη πλευρά, οι άνθρωποι που είναι ανοιχτοί στην αλλαγή είναι πιο πιθανό να επιλέξουν το διαζύγιο όταν ο γάμος δεν συμβαδίζει πλέον με τους στόχους τους. Αυτές οι αξίες περιλαμβάνουν:

  • Αυτοκατεύθυνση: Άτομα που εκτιμούν την ανεξαρτησία και την προσωπική ανάπτυξη βλέπουν το διαζύγιο ως ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουν τη ζωή τους. Δεν μένουν σε σχέσεις που εμποδίζουν τις φιλοδοξίες τους.
  • Διέγερση: Όσοι αναζητούν νέες εμπειρίες και προκλήσεις μπορεί να αισθανθούν παγιδευμένοι σε έναν στάσιμο γάμο. Αν η σχέση γίνει ανιαρή, το διαζύγιο μπορεί να θεωρηθεί ως μια ευκαιρία για νέα ξεκινήματα.
  • Ηδονισμός: Άτομα που δίνουν προτεραιότητα στην απόλαυση και την προσωπική ικανοποίηση είναι λιγότερο πρόθυμα να ανεχτούν μακροχρόνια δυσαρέσκεια στον γάμο. Βλέπουν το διαζύγιο ως μέσο αναζήτησης ευτυχίας και πιο ικανοποιητικών σχέσεων.
    Επιπλέον, οι ερευνητές επισημαίνουν ότι, αν και οι αξίες διατήρησης συνήθως αποτρέπουν το διαζύγιο, υπάρχει μια εξαίρεση: η αναζήτηση ασφάλειας.

Εάν κάποιος αισθάνεται ότι η οικονομική του σταθερότητα, η συναισθηματική του ευημερία ή η σωματική του ασφάλεια απειλείται, μπορεί να θεωρήσει το διαζύγιο ως τη μόνη επιλογή για να προστατεύσει τον εαυτό του και τα παιδιά του. Σε αυτή την περίπτωση, το διαζύγιο δεν απορρίπτει τη σταθερότητα, την αποκαθιστά.

Κατανοήστε τις αξίες σας

Η κατανόηση των προσωπικών σας αξιών και αυτών του συντρόφου σας είναι σημαντική για έναν επιτυχημένο γάμο. Αν υπάρχουν συγκρουόμενες απόψεις σχετικά με την αυτονομία, την παράδοση ή την προσωπική ευτυχία, αυτές οι διαφορές μπορεί να οδηγήσουν σε συγκρούσεις.

Στο τέλος της ημέρας, η αγάπη είναι σημαντική, αλλά οι κοινές αξίες είναι αυτές που καθορίζουν αν ένας γάμος μπορεί να αντέξει στον χρόνο.