Υπάρχει ένας ολόκληρος μηχανισμός, πιο περίπλοκος από το δίπολο “φάε-κάψε θερμίδες”, ο οποίος επηρεάζει το βάρος μας. Αυτή η απλή σκέψη μού περασε για πρώτη φορά από το μυαλό κάποια στιγμή το 2005. Είχα μόλις γυρίσει από ένα τριήμερο ταξίδι στο Παρίσι. Εκεί, είχα φάει και είχα πιει με την καρδιά μου. Ποιες τύψεις; Άγνωστη λέξη. Προφανώς δεν έτρωγα του σκασμού. Όμως, είχα απολαύσει φαγητό, ποτό και γλυκά χωρίς να σκεφτώ ούτε για μια στιγμή διατροφή, πρόγραμμα, θερμίδες. Και γύρισα 1.5 κιλό κάτω.

Δείτε ακόμη: Μήπως το pullet είναι το νέο haircut trend της χρονιάς; 

Το σώμα λειτουργεί με 0-1

Για να καταλάβουμε πώς λειτουργεί το σώμα, θα πρέπει να το παραλληλίσουμε με έναν υπολογιστή. Όσο “έξυπνο” κι αν είναι το μηχάνημα, στην ουσία λειτουργεί με τη λογική 0-1. Η μόνη πληροφορία που μπορεί να κατανοήσει είναι αν από κάποιο κύκλωμα περνάει ρεύμα ή όχι. Αν περνάει ρεύμα, το κύκλωμα έχει την τιμή 1. Αν δεν περνάει, έχει την τιμή 0.

Κάπως έτσι, τηρουμένων των αναλογιών, φυσικά, λειτουργεί και το σώμα. Το σώμα αποθηκεύει λίπος για να το έχει ως απόθεμα ασφαλείας για τις δύσκολες ώρες. Ο μηχανισμός του δεν ξεχωρίζει πως εμείς θέλουμε να χάσουμε βάρος για κοινωνικούς λόγους. Για τον οργανισμό, η πληροφορία είναι απλή: νιώθω ασφαλής, άρα έχω την πολυτέλεια να κάψω θερμίδες. Δεν νιώθω ασφαλής και νιώθω να απειλούμαι για οποιονδήποτε λόγο, άρα μπλοκάρω το κάψιμο λίπους. Και όχι μόνο αυτό. Απειλή σημαίνει πως δίνω εντολή στα λιποκύτταρα να κρατήσουν, αλλά και να ενισχύσουν το περιεχόμενό τους. Σε απλά ελληνικά, αυτό σημαίνει πως ό,τι τρώω, το σώμα το μετατρέπει σε λίπος.

Τι πυροδοτεί την έκκριση κορτιζόλης

Ίσως έχετε ακούσει τη λέξη κορτιζόλη. Είναι η ορμόνη πίσω από όλον αυτόν τον μηχανισμό, και παράγεται στα επινεφρίδια. Είναι η ορμόνη που συμβάλλει ώστε να μην καταρρέουμε σε καταστάσεις στρες. Όταν είναι στα σωστά επίπεδα, είναι πολύτιμη. Όταν εκκρίνεται ανεξέλεγκτα, όμως, είναι υπεύθυνη για κρίσεις βουλιμίας, για απώλεια μυϊκού όγκου, για ακραίες αυξομειώσεις της ινσουλίνης. Κορτιζόλη σε ισορροπία, σημαίνει σώμα σε ισορροπία.

Οι τύψεις -και όλο το συναίσθημα που χτίζουν γύρω τους- είναι ένας από τα βασικούς λόγους που οδηγούν σε υπερέκκριση κορτιζόλης. Όλη αυτήν την στενάχωρη και πιεστική αίσθηση που προκαλούν οι τύψεις, το σώμα τη μεταφράζει με έναν απλό τρόπο: απειλή. Το σώμα καταλαβαίνει “κινδυνεύω να λιμοκτονήσω”. Ναι, έτσι όπως το διαβάζετε, είναι ακραίο, αλλά αληθεύει: το σώμα μεταφράζει κάθε “κρίση” σε επικείμενο λοιμό. Η λύση; Να παγώσει τη θερμιδική δαπάνη. Όλες οι θερμίδες μέσα.

Δείτε ακόμη: Μαλλιά | 5 άγνωστες τροφές για δυνατή τρίχα 

Μέτρον άριστον, κατά προτίμηση με χαμόγελο

Ο παραπάνω μηχανισμός, όπως τον περιγράφω, λειτουργεί πάντα. Σε κάθε συνθήκη και δεδομένη χρονική στιγμή, το σώμα “μετράει” τις απειλές που δέχεται και τα σήματα που λαμβάνει. Είναι προφανώς σημαντικό να λειτουργεί κανείς με την ευρύτερη λογική του “μέτρον άριστον”. Ωστόσο, το να χαμογελάμε στο φαγητό μας, το να τρώμε χωρίς τύψεις ό,τι κι αν είναι αυτό που θέλουμε να φάμε τη δεδομένη στιγμή, είναι ένα όπλο για το οποίο κανείς δεν μας έχει μιλήσει επαρκώς.

Όπως οι περισσότερες, χρόνια παλεύω με το βάρος μου. Εγκυμοσύνες, ορμονικά σκαμπανευάσματα, διαχείριση κρίσεων κάθε είδους. Η ζυγαριά είναι η πρώτη που πληρώνει το μάρμαρο. Κι ενώ ξέρω πώς λειτουργεί ο μηχανισμός αυτός, δεν έχω μπορέσει πάντα να τον εφαρμόσω. Εκτός από τώρα.

Αυτό το διάστημα, μετά από μια απότομη, ορμονική αύξηση στο βάρος την περασμένη χρονιά, αποφάσισα να αλλάξω εντελώς τακτική. Δεν ξεκίνησα δίαιτα. Αυτό που έκανα είναι να περιορίσω λίγο τις ποσότητες και να τρώω ό,τι μου γυαλίσει στο μάτι. Μια μπουκιά. Αλλά να το τρώω.

Τέλος, κάθε φορά που τρώω, ό,τι κι αν είναι αυτό, σετάρω το μυαλό μου να απολαμβάνει τη γεύση και να λέει “ευχαριστώ”. Αποτέλεσμα: δεν μπορώ να ανακαλέσω στη μνήμη μου ποια είναι η τελευταία φορά που βαρυστομάχιασα (για κάποιον λόγο, με την “τεχνική” αυτή τρώω λιγότερο). Και ζυγίζω 7 κιλά κάτω από το καλοκαίρι.

Προτείνω να χρησιμοποιήσετε την τεχνική αυτή. Μπορεί να μην δουλέψει (που αμφιβάλλω). Μπορεί να δουλέψει και να σας ανοίξει έναν νέο ορίζοντα στον τρόπο που βλέπετε την τροφή και το σώμα σας (που θεωρώ ως το πιο πιθανό). Σε κάθε περίπτωση, μια δοκιμή θα σας πείσει.

Photo credit: Envato