Για να ανακαλύψουμε 29 καλλιτέχνες, φωτογράφους και σχεδιαστές, από την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι οποίοι, μας προσκαλούν σε μια έκθεση (με την υποστήριξη του ΝΕΟΝ) που δεν αφορά απλώς τη μόδα. Αφορά το βλέμμα, την ταυτότητα, το σώμα, τον εαυτό μας. Τη ματιά μας απέναντι στην κοινωνία και τη ματιά της κοινωνίας πάνω μας. Με εικαστικές καταθέσεις από τον Δημήτρη Αντωνίτση και την Vanessa Beecroft μέχρι τον Hussein Chalayan, τον Μπιλ Γεωργούση και την Μαρία Παπαδημητρίου.

Διαβάστε ακόμη: Frida Kahlo: Μια μεγάλη αναδρομική έκθεση στην Tate Modern

Και στο κέντρο της; Ένα συγκινητικό αφιέρωμα σε μια γυναίκα που μιλούσε μέσα από τα ρούχα: την Σοφία Κοκοσαλάκη. Για να δούμε από κοντά 24 δημιουργίες της, με πτυχώσεις ή χωρίς, άρωμα Κρήτης, ρούχα και κοσμήματα που αφηγούνται, σχεδόν μας ψιθυρίζουν ιστορίες, πέντε χρόνια μετά τον θάνατο της ταλαντούχας δημιουργού που ταξίδεψε την δική της Ελλάδα σε ολόκληρο τον κόσμο και «έφυγε» από τη ζωή στα 47 της χρόνια.

Διαβάστε ακόμη: Giorgio Armani Privé: 20 χρόνια υψηλής ραπτικής σε μία έκθεση

Οι επιμελητές της έκθεσης, Μαρία Μαραγκού, Μαρία Παναγίδου και Σταύρος Καβαλλάρης, επιχείρησαν να αναδείξουν τη συσχέτιση της αμφίδρομης σχέσης της μόδας και των προκλήσεων της εποχής μας όπως αυτές εκφράζονται, και επηρεάζονται από τη σύγχρονη τέχνη και τους προβληματισμούς που νεωτεριστικά αυτή προβάλλει.

Για να ταξιδέψουμε από την αρχαιότητα στο σήμερα και τη μόδα του 21ου αιώνα. Να συναντήσουμε τη μόδα ως αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας, αποκωδικοποιώντας και επαναπροσδιορίζοντας επιρροές, συμπεριφορές και σύμβολα status. Εκεί όπου η πολυτέλεια δεν μπορεί να θεωρείται ελιτίστικη.

Θυμάμαι την Σοφία Κοκοσαλάκη, να αφηγείται με την αλήθεια της πως ξεκίνησαν όλα. Σε συνεντεύξεις μας μπροστά και πίσω από την κάμερα. Της άρεσε ο ανεπιτήδευτος λόγος, όπως και η ανάγλυφη, πολυεπίπεδη μόδα που προσφέρεται για διαφορετικές αναγνώσεις, κρύβει μηνύματα, αναμνήσεις, βιώματα, χωρίς να τα φωνάζει.

«Αυτό που με συγκινεί και με ενδιαφέρει όταν κοιτάω την πολιτιστική μας κληρονομιά είναι πως ότι βλέπω είναι ακόμη μοντέρνο, στέκει και σήμερα», είχε πει στην κάμερα. «Από τα βάζα, μέχρι τα αγάλματα, τα παπούτσια, τα κοσμήματα, βγαίνει και φοριέται σήμερα. Δεν είναι μόνο η δωρικότητα. Αυτό θα ήθελα να συμβεί και με τη δική μου δουλειά. Να την βλέπεις μετά από 10, 15, 100 χρόνια και να είναι ακόμη μοντέρνα. Όχι μπανάλ. Να υπερβείς τον χρόνο».

Δεν άφησε μόνο το αποτύπωμα της στη μόδα, είναι η ελληνική μόδα, αφιλτράριστη, αυθεντική. Η Ελλάδα της Σοφίας Κοκοσαλάκη στην Εβδομάδα Μόδας του Λονδίνου, στο Παρίσι, στο Μιλάνο, η Ελλάδα της Σοφίας Κοκοσαλάκη στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων το 2004, με κοστούμια εμπνευσμένα από αρχαία, μελανόμορφα αγγεία.

Καμία φολκλόρ διάθεση, καμία έπαρση, κι ας την αποθέωνε ο ξένος και εγχώριος Τύπος, συστήνοντας την κάθε τόσο σαν τη διάδοχο του John Galliano. Τα ρούχα της, ανδρικά, γυναικεία, αιθέρια, αρχαιοελληνικά, απόλυτα μοντέρνα, τόσο για τη δική της επωνυμία, όσο και για ιστορικούς οίκους ή εμπορικά brands με τα οποία συνεργάστηκε, είχαν ξεκάθαρη, αναγνωρίσιμη ταυτότητα.

Η Σοφία Κοκοσαλάκη σπούδασε μόδα, εργάστηκε στα περιοδικά, ξεκίνησε την καριέρα της στη μόδα σαν ντουέτο με τον Άγγελο Φρέντζο και τους Visionaires, σαν μια πιο αβάν-γκαρντ εκδοχή της μόδας για την εποχή, πειραματίστηκε αφού πρώτα συστήθηκε σαν ντιζάινερ.

Μοντέρνα ρούχα, μπροστά από την εποχή τους, με επιρροές από τον Βέλγο Martin Margiela και τους Ιάπωνες Comme des Garcons και Yohji Yamamoto, το παγκόσμιο κοινό αναγνώρισε γρήγορα το ταλέντο ενός νέου κοριτσιού που χαμογελούσε σαν παιδί.

Η Σοφία Κοκοσαλάκη σεβάστηκε την ελληνική κληρονομιά, για να την φιλτράρει κάθε φορά και με έναν διαφορετικό τρόπο, δεν ανέβαζε στα social media κάθε φορά που ένα αναγνωρίσιμο πρόσωπο φορούσε κάτι δικό της… Κι όμως η Kate Moss, η Anne Hathaway, η Gwyneth Paltrow, φορούσαν δικές της δημιουργίες στο κόκκινο χαλί αλλά η ίδια δεν ήθελε να επικεντρώνεται σε αυτό. Στο πρώτο της σόου στο Λονδίνο την απασχόλησε η ελληνικότητα, όχι η πρώτη σειρά. Και ναι, είχε πάει ο Alexander McQueen για να την συναντήσει και να την συγχαρεί. Αλλά δεν υπάρχει το φωτογραφικό ντοκουμέντο σε ταυτόχρονη αναμετάδοση, γιατί η Σοφία Κοκοσαλάκη δεν το είχε ανάγκη.

Οι ρυθμοί της άλλαξαν από την ημέρα που έγινε μητέρα. Το κόσμημα της έδωσε την ελευθερία να μπορεί να ταξιδεύει στην Αγγλία και την Ελλάδα, με δικούς της όρους πλέον, να απολαμβάνει την οικογένεια της, να ονειρεύεται τη μέρα που θα επιστρέψει στην Κρήτη. Σα να το ήξερε…

Info

Έκθεση: «Είσαι ό,τι φοράς / What You Wear is What You Are».

Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Κρήτης.

Διάρκεια: Μέχρι τις 31 Οκτωβρίου.

Photo credits: Μουσείο Σύγγχρονης Τέχνης Κρήτης.