Αν και το νερό είναι το πιο πολύτιμο συστατικό για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού μας, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν πίνουν όσο θα έπρεπε. Η επαρκής ενυδάτωση επηρεάζει όχι μόνο την καλή υγεία του δέρματος ή τη σωματική απόδοση, αλλά και ζωτικές λειτουργίες όπως η πέψη, η θερμορύθμιση, η αρτηριακή πίεση και η λειτουργία του εγκεφάλου.

Διαβάστε ακόμη: Εμφιαλωμένο ή νερό βρύσης: Ποιο είναι πιο υγιεινό;

Τι συμβαίνει όμως όταν παραλείπουμε να πίνουμε αρκετό νερό μέσα στην ημέρα; Το σώμα προειδοποιεί – συχνά με τρόπους που δεν φανταζόμαστε. Αυτά είναι έξι βασικά συμπτώματα που ίσως έχετε παρατηρήσει, χωρίς να τα συσχετίζετε με την αφυδάτωση.

Διαβάστε ακόμη: Είναι τα κεράσια ωφέλιμα για την υγεία σας; Ποιοι πρέπει να προσέχουν;

1. Δυσκοιλιότητα

Το πεπτικό σύστημα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την παρουσία υγρών για να λειτουργεί σωστά. Όταν δεν πίνετε αρκετό νερό, το παχύ έντερο προσπαθεί να απορροφήσει όσο το δυνατόν περισσότερα υγρά από την τροφή και τα απόβλητα, με αποτέλεσμα τα κόπρανα να γίνονται πιο σκληρά, ξηρά και δύσκολα στη διέλευση. Αυτό προκαλεί δυσκοιλιότητα, φούσκωμα, δυσφορία και αίσθημα ατελούς κένωσης.
Η επαρκής ενυδάτωση παίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της φυσιολογικής κινητικότητας του εντέρου (περισταλτισμός) και διευκολύνει την αποβολή των τοξινών και άχρηστων ουσιών από τον οργανισμό.

Τι μπορείτε να κάνετε:Καταναλώνετε περισσότερες φυτικές ίνες (φρούτα, λαχανικά, βρόμη), κάντε ήπια σωματική άσκηση, πίνετε άφθονο νερό ώστε να λειτουργήσουν ως φυσικά «ρυθμιστικά» στο πεπτικό σύστημα. Ακόμα και η έναρξη της ημέρας με ένα ποτήρι χλιαρό νερό έχει αποδειχθεί ότι ενεργοποιεί το έντερο και ανακουφίζει από τη δυσκοιλιότητα.

2. Συνεχής κόπωση

Αισθάνεστε διαρκώς εξαντλημένοι, ακόμα κι όταν έχετε κοιμηθεί καλά ή δεν έχετε καταπονηθεί ιδιαίτερα; Η αιτία μπορεί να βρίσκεται σε κάτι τόσο απλό και θεμελιώδες όσο η μειωμένη πρόσληψη νερού. Η αφυδάτωση οδηγεί σε μείωση του όγκου του αίματος, γεγονός που σημαίνει ότι λιγότερο οξυγόνο και λιγότερα θρεπτικά συστατικά φτάνουν στους ιστούς και τα όργανα. Το σώμα, προκειμένου να διατηρήσει τις βασικές λειτουργίες του, μειώνει προσωρινά τον ρυθμό του μεταβολισμού, γεγονός που οδηγεί σε αίσθημα κόπωσης, υπνηλίας και έλλειψη συγκέντρωσης.

Παράλληλα, η αφυδάτωση επηρεάζει τη λειτουργία του εγκεφάλου: ακόμα και ένα ποσοστό απώλειας νερού της τάξης του 1-2% μπορεί να προκαλέσει δυσκολία στη συγκέντρωση, ευερεθιστότητα και πνευματική κόπωση. Επιπλέον, χωρίς επαρκή υγρά, οι μύες κουράζονται ευκολότερα και η φυσική αντοχή μειώνεται, κάτι που γίνεται ιδιαίτερα αισθητό κατά τη διάρκεια της άσκησης ή απλών καθημερινών δραστηριοτήτων.

Τι μπορείτε να κάνετε: Πιείτε νερό σε τακτά διαστήματα, ακόμα κι αν δεν διψάτε έντονα. Μερικές φορές, ένα ποτήρι νερό είναι πιο αποτελεσματικό για την ενέργειά σας από έναν δεύτερο καφέ.

3. Ημικρανίες ή πονοκέφαλοι

Γνωρίζατε ότι ο εγκέφαλός μας αποτελείται κατά περίπου 75% από νερό; Όταν το σώμα μας αφυδατώνεται, το ίδιο συμβαίνει και με τον εγκέφαλο. Η μείωση των υγρών μπορεί να οδηγήσει σε προσωρινή συρρίκνωση του εγκεφαλικού ιστού, προκαλώντας ένταση στις μεμβράνες που τον περιβάλλουν. Αυτή η μηχανική πίεση είναι ένας από τους βασικούς λόγους που εμφανίζεται ο πονοκέφαλος εξαιτίας της αφυδάτωσης.

Παράλληλα, η έλλειψη νερού μειώνει τη ροή του αίματος και, κατά συνέπεια, την παροχή οξυγόνου και γλυκόζης στον εγκέφαλο. Το αποτέλεσμα είναι να επιδεινώνονται τα συμπτώματα της ημικρανίας, να θολώνει η σκέψη και να μειώνεται η αντίληψη.

Σε πολλές περιπτώσεις, ένα ποτήρι δροσερό νερό μπορεί να προσφέρει σημαντική ανακούφιση, ειδικά αν η αιτία του πονοκεφάλου είναι ήπια αφυδάτωση. Αυτός είναι και ο λόγος που οι ειδικοί συνιστούν να ενυδατωνόμαστε επαρκώς, ιδιαίτερα σε περιόδους ζέστης, στρες, έντονης σωματικής δραστηριότητας ή πολύωρης παραμονής μπροστά από οθόνες.

Τι μπορείτε να κάνετε: Αν νιώθετε τα πρώτα σημάδια ενός πονοκεφάλου, δοκιμάστε να πιείτε ένα με δύο ποτήρια νερό και να ξεκουραστείτε για λίγα λεπτά πριν καταφύγετε σε παυσίπονα. Η πρόληψη, δηλαδή η σταθερή ενυδάτωση μέσα στη μέρα, είναι το πιο αποτελεσματικό «ο» που έχετε ήδη στη διάθεσή σας.

4. Ξηροδερμία και αφυδατωμένο δέρμα

Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο και πιο εκτεθειμένο όργανο του σώματός μας, και η υγεία του αντανακλά άμεσα την εσωτερική μας κατάσταση. Όταν δεν προσλαμβάνουμε αρκετά υγρά, το δέρμα χάνει τη φυσική του υγρασία και ελαστικότητα. Το αποτέλεσμα; Τραχύτητα, ξεφλούδισμα, λεπτές γραμμές που μοιάζουν πιο έντονες, θαμπή όψη και αίσθημα «τραβήγματος», ακόμη και σε νεανικές επιδερμίδες.

Αν και οι ενυδατικές κρέμες και οι οροί παίζουν καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση του δερματικού φραγμού και στην εξωτερική φροντίδα, δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την ενυδάτωση από μέσα προς τα έξω. Το νερό βοηθά στη σωστή κυκλοφορία του αίματος, συμβάλλει στην αποβολή τοξινών μέσω του ιδρώτα και της λέμφου, και επιτρέπει στα κύτταρα του δέρματος να λειτουργούν αποδοτικά και να ανανεώνονται με φυσικό τρόπο.

Επιπλέον, η χρόνια αφυδάτωση μπορεί να κάνει το δέρμα πιο ευάλωτο σε φλεγμονές, ερεθισμούς και εξανθήματα, ενώ επιβραδύνει την επούλωση μικρών τραυμάτων ή σημαδιών.

Τι μπορείτε να κάνετε: Στοχεύστε σε τουλάχιστον 6-8 ποτήρια νερό την ημέρα και δώστε έμφαση σε τροφές πλούσιες σε νερό, όπως αγγούρι, καρπούζι, φράουλες και μαρούλι. Θυμηθείτε: ακόμη και η πιο ακριβή κρέμα δεν μπορεί να κάνει θαύματα αν το δέρμα σας διψά εσωτερικά.

5. Σκουρόχρωμα ούρα

Ένας από τους πιο άμεσους και αξιόπιστους δείκτες της ενυδάτωσης του οργανισμού είναι τα ούρα. Όταν το σώμα σας είναι καλά ενυδατωμένο, το χρώμα των ούρων είναι συνήθως ανοιχτό, διαυγές ή κιτρινο-υπόλευκο. Αντιθέτως, όταν τα ούρα αποκτούν σκούρα κίτρινη ή κεχριμπαρένια απόχρωση, είναι σημάδι ότι οι νεφροί σας συγκρατούν υγρά, καθώς ο οργανισμός προσπαθεί να διατηρήσει το διαθέσιμο νερό.

Η συχνότητα με την οποία ουρείτε είναι εξίσου σημαντική: ένας ενήλικας με φυσιολογική πρόσληψη υγρών ουρεί περίπου 6-8 φορές την ημέρα. Αν διαπιστώσετε ότι περνούν πολλές ώρες χωρίς να αισθάνεστε την ανάγκη να πάτε στην τουαλέτα ή ότι η ποσότητα των ούρων είναι περιορισμένη, είναι πολύ πιθανό να βρίσκεστε σε κατάσταση ήπιας έως μέτριας αφυδάτωσης — ακόμα κι αν δεν διψάτε.

Επιπλέον, τα συμπυκνωμένα ούρα έχουν πιο έντονη μυρωδιά και μπορεί να συνοδεύονται από αίσθημα καύσου ή ενόχληση, ειδικά αν συνοδεύονται από ανεπαρκή πρόσληψη υγρών σε συνδυασμό με κατανάλωση καφέ, αλκοόλ ή έντονη σωματική δραστηριότητα.

Τι μπορείτε να κάνετε: Παρατηρείτε το χρώμα των ούρων σας μέσα στην ημέρα και φροντίστε να πίνετε μικρές ποσότητες νερού ανά τακτά χρονικά διαστήματα, ακόμη κι αν δεν διψάτε. Ειδικά το πρωί, μετά τον ύπνο, και πριν την άσκηση ή την έκθεση στον ήλιο, ένα ποτήρι νερό μπορεί να κάνει τη διαφορά στην ενυδάτωση και την ευεξία σας.

6. Αίσθημα έντονης πείνας ή λιγούρας

Έχετε ποτέ αισθανθεί ξαφνικά ότι πεινάτε — ενώ έχετε φάει πρόσφατα; Μπορεί να μην πρόκειται για πείνα, αλλά για… δίψα. Ο υποθάλαμος, το τμήμα του εγκεφάλου που ρυθμίζει βασικές λειτουργίες όπως η θερμοκρασία, ο ύπνος, η πείνα και η δίψα, μπορεί να «μπερδέψει» τα σήματα αυτών των αναγκών, ειδικά όταν ο οργανισμός είναι ελαφρώς αφυδατωμένος. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αναζητούμε τροφή — συχνά αλμυρή ή πλούσια σε θερμίδες — ενώ στην πραγματικότητα το σώμα μας ζητάει υγρά.

Οι λιγούρες που προκύπτουν από αφυδάτωση μπορεί να είναι πιο έντονες το απόγευμα ή μετά την άσκηση, όταν τα αποθέματα υγρών έχουν μειωθεί, αλλά ο εγκέφαλος δεν καταφέρνει να τα ερμηνεύσει σωστά. Επιπλέον, η κατανάλωση αλμυρών τροφών αυξάνει ακόμη περισσότερο την ανάγκη του οργανισμού για νερό, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο.

Τι μπορείτε να κάνετε: Την επόμενη φορά που θα νιώσετε μια ανεξήγητη λιγούρα, ειδικά για σνακ ή junk food, πιείτε πρώτα ένα ποτήρι νερό και περιμένετε 10-15 λεπτά. Συχνά η επιθυμία για φαγητό θα υποχωρήσει. Εντάξτε τη συνήθεια αυτή στην καθημερινότητά σας, ιδιαίτερα πριν από τα κυρίως γεύματα ή όταν εργάζεστε πολλές ώρες και ξεχνάτε να ενυδατωθείτε επαρκώς.

Η σωστή ενυδάτωση δεν βοηθά μόνο τον μεταβολισμό αλλά μπορεί να λειτουργήσει και ως ένα φυσικό εργαλείο διαχείρισης του βάρους.

Πόσο νερό χρειάζεστε πραγματικά;

Η γενική σύσταση είναι 2 λίτρα την ημέρα (8 ποτήρια), όμως αυτό διαφέρει ανάλογα με το φύλο, την ηλικία, το επίπεδο φυσικής δραστηριότητας και τις καιρικές συνθήκες. Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό (όπως τα φρούτα και τα λαχανικά) συμβάλλουν κι αυτά στην ημερήσια πρόσληψη.

Τι μπορείτε να κάνετε: Αν δυσκολεύεστε να πίνετε νερό μέσα στην ημέρα, δοκιμάστε να προσθέσετε λεμόνι, μέντα ή αγγούρι, ή κρατήστε ένα επαναγεμιζόμενο παγούρι κοντά σας για υπενθύμιση.

Τι να θυμάστε: Η αφυδάτωση δεν είναι μόνο ένα καλοκαιρινό φαινόμενο ή αποτέλεσμα άσκησης. Είναι μια σιωπηλή απειλή για την καθημερινή σας ευεξία. Το σώμα σας σάς μιλά, αρκεί να το ακούσετε.

Photo credit: @jessideoliveira/IG