H είδηση στην ιταλική εφημερίδα Corriere della Sera δεν άφηνε περιθώρια δεύτερης ανάγνωσης. «Απαγορεύονται τα σορτς και οι σαγιονάρες στην Scala του Μιλάνου». Και είναι η στιγμή που σκέφτεσαι: ποιος ή ποια μπορεί να φύγει από το σπίτι του σα να πήγαινε στην παραλία για να δει και να ακούσει μια υπερπαραγωγή όπερας σε βελούδινα καθίσματα για μια εμπειρία ζωής;

Δείτε ακόμη: ChatGPT τώρα και στο ανάκλιντρο της μόδας 

Κι όμως φαίνεται ότι ο ενδυματολογικός κώδικας δεν ήταν ποτέ πιο ανοιχτός. Σήμερα που όλα επιτρέπονται, η ευκολία και η άνεση είναι το άλλοθι. Η διεύθυνση του θέατρου κάλεσε τους επισκέπτες να «επιλέγουν ρούχα που συνάδουν με την ευπρέπεια του χώρου», μετά από παράπονα θεατών.

Τουρίστες, λάτρεις της όπερας, επισκέπτες της τελευταίας στιγμής έχουν προειδοποιηθεί ότι θα τους απαγορεύεται πλέον η είσοδος στο ιστορικό θέατρο La Scala του Μιλάνου αν εμφανιστούν φορώντας σορτς, μπλουζάκια ή σαγιονάρες. Αν εμφανιστούν με κιμονό; Ως παραδοσιακή στολή των Ιαπώνων είναι αποδεκτή, ακόμη κι αν φορούν τα παραδοσιακά ξύλινα τσόκαρα.

Δεν θα πρέπει να ξαφνιαστεί κανείς αν διαβάσει στην είσοδο του θεάτρου πινακίδα με «κανόνες συμπεριφοράς» που προτρέπει το κοινό να σέβεται και να τιμά τον χώρο. Όσοι εμφανίζονται ακατάλληλα ντυμένοι, δεν θα τους επιστρέφεται το αντίτιμο του εισιτηρίου. Το μήνυμα έχει επίσης περάσει τόσο στα εισιτήρια, όσο και στην επίσημη ιστοσελίδα της όπερας.

«Οι κανόνες πρέπει τώρα να ενισχυθούν, ιδίως λόγω της ζέστης», δήλωσε εκπρόσωπος του θεάτρου. «Ορισμένοι θεατές ενοχλήθηκαν αφού είδαν άλλους να ντύνονται ακατάλληλα, να εμφανίζονται με σαγιονάρες, σε έναν χώρο όπου οι άνθρωποι κάθονται τόσο κοντά ο ένας δίπλα στον άλλον».

Μέχρι πρότινος διάβαζες στο εισιτήριο ότι προτείνεται για τους άνδρες να επιλέγουν «σακάκι και γραβάτα», αν και ο ενδυματολογικός κώδικας δεν ήταν ποτέ υποχρεωτικός. Ωστόσο, υπάρχει ένας σιωπηλός κανόνας ότι οι θεατές οφείλουν να είναι τουλάχιστον ευπρεπώς ντυμένοι. Αν όχι με γραβάτα, με κοστούμι οι άνδρες (σίγουρα όχι με μπουφάν τον χειμώνα) κι ένα φόρεμα, ένα ταγέρ, ένα επίσημο σύνολο οι γυναίκες (και όχι με φόρμα γυμναστηρίου). «Δεν είναι σωστό να λέμε στους ανθρώπους πώς να ντύνονται, αλλά πρέπει να είναι ευπρεπώς ντυμένοι», συμπληρώνει ο εκπρόσωπος του ιστορικού θεάτρου.

Δείτε ακόμη: Η αντι-Σταχτοπούτα δεν φορούσε Prada 

Η υπενθύμιση των ορίων αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης αναθεώρησης των κανόνων στη Scala του Μιλάνου. Απαγορεύεται στους θεατές να φέρνουν δικό τους φαγητό και ποτό στην όπερα και να φωτογραφίζουν ή να βιντεοσκοπούν κατά τη διάρκεια των παραστάσεων. Επιπλέον, οι θεατές δεν πρέπει να τοποθετούν τα κινητά τους τηλέφωνα στα θεωρεία, αφού ένα έπεσε και χτύπησε θεατή που καθόταν ακριβώς από κάτω. Το αυτονόητο, δηλαδή.

Και δεν αφορά μόνο το θέατρο των παθών της Ιταλίας. Σκέφτομαι το Ηρώδειο. Βρέθηκα πρόσφατα σε κοντσέρτο κλασικής μουσικής και παρατηρούσα μέχρι το ανκόρ, πλατφόρμες, τακούνια (τα μέλη της ορχήστρας στη σκηνή μάλλον δεν είχαν ενημερωθεί για την επίπεδη μόδα που επιβάλλεται για να αποφευχθεί η φθορά στα αρχαία μάρμαρα), τι-σερτ με λογότυπα, βεντάλιες, τσίχλες, κινητά, τζιν με σκισίματα, τσαλακωμένα, ιδρωμένα λινά…

Το βλέπεις στο γραφείο, στο αεροδρόμιο, στους γάμους, στον καθρέφτη της κοινωνίας. Δεν υπάρχουν κανόνες, δεν υπάρχουν όρια.

Η όπερα δεν είναι παραλία. Κι ας είναι καλοκαίρι. Οφείλεις να σέβεσαι τους συντελεστές της παράστασης, τον μύθο, την ιστορία. Με αφορμή την απαγόρευση της πλαστικής (ή δερμάτινης) σαγιονάρας, των μακό που φοριούνται και σαν πιτζάμα στον ύπνο, της αμάνικης, αποκαλυπτικής φανέλας, των σορτς για γυναίκες και άνδρες, είναι ευκαιρία να ξανακοιταχτούμε και να ξανασυστηθούμε.

Σε μια εποχή που κορίτσια κυκλοφορούν με νύχια-στιλέτο κι αόρατα φορέματα και αγόρια με χαμηλόμεσα τζιν και ξεχειλωμένες μπλούζες και οι πενηντάρηδες φωτογραφίζονται σαν τινέιτζερ, με ξεθωριασμένο ντένιμ και ροκ τι-σερτ, γυναίκες χωρίς ηλικία ανεβάζουν φωτογραφίες σε ναρκισσιστικό παραλήρημα με αποκαλυπτικά ντεκολτέ και μίνι φούστες.

Nα ανακεφαλαιώσουμε; Στο Ηρώδειο δεν φοράμε τακούνια, αλλά φλατ. Όχι σαγιονάρες, μπαλαρίνες. Στο θέατρο δεν πηγαίνουμε με βερμούδα και φανέλα. Στον γάμο δεν επιλέγουμε λευκό, εκτός κι αν είμαστε η νύφη. Αν θέλω να πάω να παρακολουθήσω όπερα στο Teatro alla Scala di Milano, «Carmen» ή «Turandot», δεν χρειάζεται να αποστηθίσω το λιμπρέτο. Αρκεί να βάλω τα «καλά» μου. Και δεν εννοούμε το καλό μου t-shirt.

Ο Πελλέας και η Μελισάνθη, η Λουτσία ντι Λαμερμούρ και η Τραβιάτα, προτιμούν το black tie. Ή έστω το cocktail dress. Θυμάστε την Julia Roberts όταν φόρεσε το κόκκινο φόρεμα για να συναντήσει τον Richard Gere στην όπερα στην ταινία «Pretty Woman»; Μπορείς να μην ξέρεις τι σημαίνει «libretto», αλλά τουλάχιστον φόρεσε κάτι που να μη γράφει «Ibiza 2021» ή «We love Mykonos». Η Κάρμεν θα σε ευγνωμονεί.