Τις προάλλες έπεσα τυχαία στην ιστοσελίδα της Marisa Franco, η οποία είναι κορυφαία στις φιλίες και τις ανθρώπινες σχέσεις. Κάνοντας scroll προς τα κάτω είδα μια έρευνά της με τίτλο: What kind of friend are you? (Τι φίλος είσαι;) Ποιος δεν θα έμπαινε στον κόπο να απαντήσει στις ερωτήσεις για να μάθει το αποτέλεσμα; Δεν απάντησα. Μέσα μου βαθιά ήξερα τι τύπος φίλη είμαι (και ας διαφαίνεται μια αλαζονική χροιά σε αυτήν την πρόταση).

Διαβάστε ακόμη: O homo Γκρινιάριενς

Προσφέρω, είμαι δοτική και υποστηρικτική, δεν προδίδω και συγχωρώ. Όμως για να είμαι ειλικρινής δεν γνωρίζω τι τύπος φίλος είναι οι δικοί μου φίλοι, τουλάχιστον όχι όλοι αλλά όσοι υπήρξαν αναξιόπιστοι, όσοι αποδείχτηκαν «λίγοι» σε κάποιες περιστάσεις ή δεν εμφανίστηκαν ποτέ στις δυσκολίες. Για μένα η φιλία, που την κουβαλάω σα φυλαχτό κατάσαρκα (πολλές φορές κάνω λογοπαίγνιο με το όνομά μου: τονίζομαι παντού, Φίλια, Φιλία, Φιλιά), σημαίνει εκείνο το μαγικό στοιχείο που καλλιεργείται όταν δύο άνθρωποι έρχονται τόσο, μα τόσο κοντά, και μοιάζει σαν να συμβαίνει ένα μικρό θαύμα. Μέγα λάθος. Η Ψυχολογία των Προσδοκιών, το να περιμένεις απλώς να συμβεί κάτι δεν θα το κάνει να συμβεί, λένε οι ειδικοί.

Οι παλιές φιλίες

Κατανοώ απόλυτα τις φιλίες που απομακρύθηκαν επειδή η ζωή μας τράβηξε σε διαφορετικές κατευθύνσεις, σαν διελκυστίνδα. Δεν ήμαστε πια 13 ετών, μετακομίσαμε μακριά. Κάποια έγινε μαμά και δεν είχε χρόνο μεταξύ των εξουθενωτικών επαγγελματικών ωραρίων και των οικογενειακών υποχρεώσεων να τα πει χωρίς πλαστελίνες και φρουτόκρεμες στα ενδιάμεσα διαλείμματα. “Το μωρό κλαίει, πρέπει να φύγω, να το ταΐσω, να το θηλάσω, τα λέμε άλλη μέρα, άλλη ώρα, άλλη στιγμή”…

Τα ΄χουν αυτά οι αποστάσεις, συστέλλονται και διαστέλλονται αυτόνομα και αυθαίρετα. Κάπως έτσι οι φιλίες καταλήγουν με ένα συναινετικό διαζευκτικό χαρακτήρα. Ίσως ολοκλήρωσαν τον κύκλο τους και καλά θα κάνουμε να τις αφήσουμε σαν μπαλόνια από τα χέρια μας. Να χαθούν στο διάστημα, να γίνουν αστρόσκονη, απειροελάχιστοι κόκκοι, μέχρι να κατοικήσουν σε ένα παράλληλο σύμπαν με σένα, εξακολουθώντας να πορεύονται χωρίς εσένα και εσύ χωρίς εκείνες. Αυτό λέγεται και “ενηλικίωση”. Δεν είναι σινεμά η ζωή, ξεκαθαρίστηκαν αυτά.

Διαβάστε ακόμη: Eυαισθησία à la carte

Οι κοινές φιλίες

Υπάρχουν και οι φιλίες που χάνονται λόγω πραγματικού διαζυγίου. Είναι οι κοινές φιλίες, αυτές που δεν μπορείς σε καμία περίπτωση να διεκδικήσεις την επιμέλειά τους. Αυτές που θα πρέπει να τις αφήσεις να επιλέξουν αν θα έρθουν μαζί σου, αν θα πάνε με εκείνον ή εάν θα εξαφανιστούν για πάντα από τη σφαίρα σου. Είναι αυτοί οι κοινοί φίλοι στους οποίους επένδυσες χρόνο, χρήμα, σκέψη. Συμμετείχατε σε μαραθώνιες βραδιές κινηματογράφου και νύχτες επιτραπέζιων παιχνιδιών. Πήγατε μαζί διακοπές ή ταξίδια, μοιραστήκατε νέες γεύσεις και κάνατε άπειρες κουβέντες.

Όταν η κοινή παράμετρος χάνεται, η φυγόκεντρος της καθημερινότητας αλλά και η άβολη σχέση που δημιουργείται, η επιλογή ποιος θα πάει με ποιον ή ποιος δεν θα πάει με κανέναν, δημιουργούν εκ των ουκ άνευ νεόδμητα στρατόπεδα. Πώς να κάνεις παρέα με κάποιον απ’ τους «αντιπάλους»; Έτσι οι κοινές φιλίες πέφτουν και αυτές στο πεδίο της μάχης και των αγεφύρωτων διαφορών που εμφανίστηκαν στο προσκήνιο. Από το πουθενά.

Αυτά τα μη συναινετικά διαζύγια σε αφήνουν κατάχαμα στη μέση της κουζίνας, μόνη, με πεσμένα όλα τα συναισθήματα στο πάτωμα γύρω σου, ανεπανόρθωτα πληγωμένη. Τι σε πλήγωσε περισσότερο; Οι προσδοκίες που είχες από αυτούς, η πίστη ότι τουλάχιστον αυτοί θα ήταν για πάντα στη ζωή σου. Τι σημαίνει εξάλλου “για πάντα”; Άσχετα με το τι λένε οι θεωρητικοί της ρομαντικής θεωρίας που θέλει τις αληθινές φιλίες να είναι αιώνιες, δυστυχώς και αυτές οι φιλίες ξεθωριάζουν. Χάνονται και αλλάζουν διεύθυνση. Μετακομίζουν σε κάποιον άλλον πλανήτη που δεν πρόκειται να τις δεις ούτε με το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ.

Και αυτό είναι επώδυνο επειδή οι παράπλευρες απώλειες πιέζουν τη ζωή σου να ανασυσταθεί από την αρχή, αναγκάζοντάς σε να σηκωθείς, να μαζέψεις τα πεσμένα συναισθήματα, να τα βάλεις στη θέση τους, γνωρίζοντας πώς οι θέσεις δεν είναι πια οι ίδιες, μετατοπίστηκαν. Μαζί με αυτές και εσύ.

Οι “άπιστες”

Τέλος, είναι και οι ξαφνικοί, απότομοι και ανάλγητοι χωρισμοί. Η κολλητή σου από τη δουλειά που σε πρόδωσε και εκμεταλλεύτηκε τον κόπο σου για να φανεί καλύτερη ή σε υποβίβασε και σε θυσίασε στο βωμό του ανταγωνισμού. Αποχώρησε από τη ζωή σου με άκομψο τρόπο, κλείνοντας την πόρτα με δύναμη και αδικία, στα μούτρα σου. Ένας απίστευτος, αδιανόητος, θλιβερός χωρισμός. Μια κηδεία χωρίς μνημόσυνο, με ξινισμένο  κονιάκ και πικρό καφέ «να ζήσουμε να τη θυμόμαστε». Μια φιλία που έληξε άδοξα μπάσταρδα και θέλεις να ξεχάσεις, για την προδοσία ρε γμτ. Ακόμη κι αν δεν ήταν πλήρης ημερών (έστω στο περίπου, λίγο πάνω απ’ τον πήχυ του «προσδόκιμου»).

Κακά τα ψέματα, όποια φιλία κι αν φτάσει στο τέλος της μας ραγίζει την καρδιά με έναν ίσως λιγότερο δραματικό, αλλά με έναν διαρκή και υπόκωφο τρόπο. Και μας βάζει στη διαδικασία να επανεξετάσουμε τι άνθρωποι θέλουμε να είμαστε και από ποιους να περιστοιχιζόμαστε. Η pop κουλτούρα το λέει «τοξικές φιλίες» εγώ το λέω «ξεκαθάρισμα», που κάνει και καλό στο εσωτερικό μας feng shui. Θέλοντας και μη, όταν οι φιλίες εξαφανίζονται από προσώπου γης οι περισσότεροι αποτιμούμε τις σχέσεις μας, διαπιστώνοντας με πικρία πού μας τοποθετούσαν. Κι όταν αντιλαμβανόμαστε ότι μας τοποθέτησαν πολύ χαμηλά σε σχέση με την υψηλή θέση που τους είχαμε εμείς, αυτό πονάει, αυτή η απόρριψη τρυπάει τη σάρκα σου και ανοίγει τρύπες στα κόκαλά σου, που δεν επουλώνονται σχεδόν ποτέ.

Και όχι, δεν είναι κακό να απομακρύνεσαι εσύ ή οι άλλοι και να τελειώνει μια φιλία που δεν λειτουργεί. Λένε πως, για πολλούς λόγους (πέρα από τους πρακτικούς) πρέπει να ξεκαθαρίζουμε την ντουλάπα μας. Πρέπει να αποχωριζόμαστε τα παλιά που έχουμε να φορέσουμε χρόνια για να κάνουμε χώρο για το “καινούριο”. Τότε, πού το παράξενο να κάνουμε το ίδιο με τις σχέσεις;

Όμως, συμβαίνει το εξής παράδοξο με μένα. Στη δική μου ντουλάπα ακόμη κρατάω κάποια παλιά ρούχα, λίγο φθαρμένα, λίγο στενά. Ρούχα που μου θυμίζουν τις ωραίες ηλιόλουστες εποχές, που με κινητοποιούν να ξαναμπώ μέσα τους και να ξεκινήσω μαζί τους μια νέα μέρα. Δεν πετώ αυτά που αγάπησα πολύ. Μπορεί να μην τα θρηνώ πια, ξέρω όμως ότι είναι εκεί, για μένα. Κάποια στιγμή θα με αγκαλιάσουν ξανά. Θα με ζεστάνουν και εγώ θα με συγχωρέσω που τα άφησα στην άκρη. Και θα συγχωρέσω και εκείνα που χάθηκαν από το οπτικό μου πεδίο και μετοίκησαν στο διάστημα ή στη Μέσα Γη…