Η πρωτεΐνη αναφέρεται συνεχώς ως ο σύμμαχος στην απώλεια βάρους, με αποτέλεσμα πολλοί να υιοθετούν το «όσο περισσότερο, τόσο το καλύτερο». Παρόλα αυτά, αν εξαιρέσουμε περιπτώσεις όπως την ανάρρωση από χειρουργική επέμβαση ή την άθληση υψηλού επιπέδου, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν χρειάζονται παραπάνω από τη συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα πρωτεΐνης, που είναι 0,8 γραμμάρια ανά κιλό σωματικού βάρους, δηλαδή περίπου 51 γραμμάρια για έναν ενήλικο 63 κιλών. Αυτά είναι μερικά σημάδια ότι ίσως λαμβάνετε περισσότερη από όσο χρειάζεστε.

Διαβάστε ακόμη: Καφές και υγεία: Υπολογίστε το όριο καφεΐνης για τον οργανισμό σας 

1. Αφυδάτωση

Όταν καταναλώνετε μεγαλύτερη ποσότητα πρωτεΐνης από όση χρειάζεται το σώμα σας, τα νεφρά σας δουλεύουν υπερωρίες για να τη μεταβολίσουν. Το άζωτο όμως που προκύπτει από τη διάσπαση των πρωτεϊνών, πρέπει να αποβληθεί από το σώμα. «Ο μόνος τρόπος με τον οποίο τα νεφρά μπορούν να απομακρύνουν το πλεονάζον άζωτο είναι αυξάνοντας την ούρηση, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται αφυδάτωση», εξηγεί ο Babak Razani, καθηγητής καρδιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Pittsburgh. Τα συμπτώματα της αφυδάτωσης μπορεί να περιλαμβάνουν αίσθημα δίψας, κούραση, ζάλη ή αίσθημα λιποθυμίας, καθώς και ασυνήθιστα ξηρό δέρμα, βυθισμένα μάτια ή ξηρότητα στο στόμα.

2. Αφρώδη ούρα

Αν τα ούρα σας φαίνονται αφρώδη, αυτό μπορεί να είναι ένδειξη πρωτεϊνουρίας, δηλαδή υψηλού επιπέδου πρωτεΐνης στα ούρα, μια ενδεχομένως σοβαρή κατάσταση που μπορεί να υποδεικνύει βλάβη στα νεφρά. Η συχνοουρία είναι ένα άλλο σύμπτωμα της πρωτεϊνουρίας και μπορεί να υποδεικνύει υπερβολική κατανάλωση πρωτεΐνης.

3. Πέτρες στα νεφρά

Η νεφρολιθίαση αλλά είναι κάτι που πρέπει να προσέξετε, ιδιαίτερα αν έχετε ιστορικό λίθων ή παράγοντες κινδύνου όπως ευαισθησία σε ουρολοιμώξεις, λέει ο Dr. Razani. Η υπερβολική κατανάλωση ζωικής πρωτεΐνης μπορεί να οδηγήσει σε νεφρικούς λίθους επειδή η συχνή ούρηση για την αποβολή του πλεονάζοντος αζώτου μπορεί να διαταράξει τα φυσιολογικά επίπεδα οξύτητας των ούρων και να προκαλέσει παραγωγή οξαλικών, ουσιών που σχηματίζουν λίθους, εξηγεί ο Razani. Τα τυπικά σημάδια νεφρικών λίθων περιλαμβάνουν έντονο πόνο στη πλευρά, την κάτω πλάτη και την κοιλιά, πόνο κατά την ούρηση και παρουσία αίματος στα ούρα.

4. Ακανόνιστες κενώσεις

Η υπερκατανάλωση οποιουδήποτε θρεπτικού συστατικού — συμπεριλαμβανομένης της πρωτεΐνης — μπορεί να δυσκολέψει την πέψη και να προκαλέσει προβλήματα στην κινητικότητα του εντέρου, όπως δυσκοιλιότητα, λέει ο Razani. Η δυσκοιλιότητα είναι συχνή όταν η υπερκατανάλωση πρωτεΐνης συνοδεύεται από μείωση άλλων θρεπτικών συστατικών όπως οι φυτικές ίνες, προσθέτει.

5. Αύξηση βάρους

Οι δίαιτες υψηλής πρωτεΐνης προωθούνται ως μέσο μείωσης της όρεξης, ώστε να καταναλώνετε λιγότερες συνολικές θερμίδες, λέει ο Razani, επομένως μπορεί να φαίνεται αντιφατικό ότι η υπερβολική πρωτεΐνη μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους. Η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχουν αρκετά επιστημονικά στοιχεία που να υποστηρίζουν ότι οι δίαιτες υψηλής πρωτεΐνης οδηγούν πάντα σε απώλεια βάρους, και κάποιοι μπορεί να πάρουν βάρος. Το πρόβλημα: Δεν μειώνει ο καθένας την πρόσληψη τροφής σε μια δίαιτα υψηλής πρωτεΐνης. «Η υπερβολική πρόσληψη πρωτεΐνης, αν ισορροπείται με μείωση άλλων τροφών, βοηθά στην απώλεια βάρους», λέει ο Razani. «Αλλά αν η συνολική πρόσληψη θερμίδων είναι μεγαλύτερη από πριν, ακόμα κι αν προέρχεται μόνο από πρωτεΐνη, τότε παρατηρείται αύξηση βάρους».

Διαβάστε ακόμη: Δεν σας αρέσει το γάλα; 4 τροφές πλούσιες σε ασβέστιο 

Πώς να μειώσετε την πρωτεΐνη που λαμβάνετε

Οι περισσότεροι άνθρωποι καταναλώνουν περισσότερη πρωτεΐνη από όση χρειάζονται, ακόμη και όταν δεν προσπαθούν να ακολουθήσουν δίαιτα υψηλής πρωτεΐνης, λέει ο Razani. Για παράδειγμα, θα πάρετε περίπου 17 γραμμάρια πρωτεΐνης από μια μερίδα 85 γρ. μαγειρεμένου μπακαλιάρου και 26 γραμμάρια πρωτεΐνης σε μια μερίδα 115 γρ. στήθος κοτόπουλου χωρίς κόκαλα και πέτσα — και αυτές οι ποσότητες είναι πολύ μικρότερες από ό,τι βάζουν πολλοί άνθρωποι στο πιάτο τους στο δείπνο. Επιπλέον, μπορείτε να πάρετε 8 γραμμάρια πρωτεΐνης από ένα φλιτζάνι γάλα ή ένα φλιτζάνι μαγειρεμένα ζυμαρικά — τρόφιμα που ίσως δεν θεωρείτε απαραίτητα πηγές πρωτεΐνης.

Δύο καλές στρατηγικές για να μειώσετε τη συνολική πρόσληψη πρωτεΐνης είναι να δώσετε προσοχή στις μερίδες σας και να βεβαιωθείτε ότι περιλαμβάνετε και άλλα θρεπτικά τρόφιμα στη διατροφή σας. Ακολουθώντας μια μεσογειακή διατροφή πλούσια σε ολικής άλεσης δημητριακά, φρέσκα φρούτα και λαχανικά, ξηρούς καρπούς, όσπρια, ελαιόλαδο και άπαχο πουλερικό και ψάρι, μπορείτε να έχετε μια ισορροπημένη διατροφή με τη σωστή ποσότητα πρωτεΐνης και άλλων θρεπτικών συστατικών, λέει ο Razani.

«Υπάρχουν πολλά δεδομένα που υποστηρίζουν ότι αυτή η διατροφή, με περίπου 15% των θερμίδων από πρωτεΐνη σε συνδυασμό με υγιεινά λιπαρά και σύνθετους υδατάνθρακες, είναι η καλύτερη συνολικά υγιεινή διατροφή για την πλειονότητα από εμάς», καταλήγει.

Photo credit: iStock