Αν περνάτε έστω και λίγο χρόνο στα social media, ιδίως στο TikTok, πιθανότατα έχετε δει να γίνεται λόγος για την καθαρή πρωτεΐνη (clear protein). Οι fitness influencers το πίνουν μετά την προπόνηση, οι διατροφολόγοι το συστήνουν σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και οι εταιρείες συμπληρωμάτων το προωθούν ως την πιο «ελαφριά» εκδοχή της πρωτεΐνης. Τι ακριβώς είναι όμως αυτή η διάφανη πρωτεΐνη και κατά πόσο αξίζει τη θέση της στο shaker σας;

Διαβάστε ακόμη: Υπερβολική πρωτεΐνη στη διατροφή: 5 συμπτώματα που δείχνουν ότι το παρακάνετε

Μια «καθαρή» εκδοχή της πρωτεΐνης

Παρά την ονομασία της, η clear protein δεν είναι κάτι καινούργιο αφού χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια στα νοσοκομεία, κυρίως σε ασθενείς που δεν μπορούν να καταναλώσουν στερεά τροφή. Πρόκειται, δηλαδή, για ένα συμπλήρωμα πρωτεΐνης σε διαφορετική μορφή.

Διαβάστε ακόμη: Κολοκυθόσποροι ή σπόροι chia; Ποιοι έχουν περισσότερη πρωτεΐνη, φυτικές ίνες και μαγνήσιο;

Η βασική διαφορά της clear protein από την κλασική πρωτεΐνη σε σκόνη (όπως το γνωστό whey protein) βρίσκεται στη διαδικασία επεξεργασίας της. Η κοινή πρωτεΐνη ορού γάλακτος περιέχει και λίπος και υδατάνθρακες, κάτι που της δίνει τη χαρακτηριστική παχύρρευστη, «γαλακτερή» υφή. Αντίθετα, η clear protein προέρχεται από whey protein isolate, μια μορφή όπου έχουν αφαιρεθεί σχεδόν πλήρως το λίπος και οι υδατάνθρακες. Το αποτέλεσμα; Ένα διάφανο ρόφημα με λεπτή, νερουλή σύσταση, περισσότερο σαν χυμός ή αρωματισμένο νερό παρά σαν κρεμώδες shake.

Πώς καταναλώνεται;

Η καθαρή πρωτεΐνη κυκλοφορεί κυρίως σε σκόνη, σε δοχεία, σακουλάκια ή ατομικά φακελάκια, αλλά και έτοιμη σε συσκευασμένα ροφήματα. Αρκεί να προσθέσετε τη σκόνη σε νερό και να την ανακινήσετε, και σε λίγα δευτερόλεπτα θα έχετε ένα ρόφημα με περίπου 20-25 γραμμάρια πρωτεΐνης ανά δόση.

Σε αντίθεση με τη σοκολατένια γεύση ή βανίλιας των παραδοσιακών πρωτεϊνών, οι καθαρές πρωτεΐνες δίνουν πιο «δροσερές» επιλογές: λεμόνι, φράουλα, τροπικά φρούτα, ροδάκινο, βατόμουρο ή καρπούζι. Συχνά περιέχουν γλυκαντικά ή φυσικά εκχυλίσματα (όπως στέβια ή monk fruit) για να βελτιώσουν τη γεύση, καθώς χωρίς αυτά θα ήταν ελαφρώς όξινες ή πικρές λόγω του χαμηλού pH.

Τα πλεονεκτήματά της

Η μεγαλύτερη αρετή της clear protein είναι η ευκολία. Είναι πιο δροσερή και ελαφριά από τα συνηθισμένα ροφήματα πρωτεΐνης, γεγονός που την καθιστά ιδανική για όσους δυσκολεύονται να καταναλώσουν κάτι «βαρύ» μετά την προπόνηση. Επίσης, είναι χαμηλή σε θερμίδες, καθώς στερείται λίπους και υδατανθράκων, χαρακτηριστικό που μπορεί να ενδιαφέρει όσους επιδιώκουν απώλεια βάρους ή γράμμωση.

Ακόμη, επειδή η whey isolate δεν περιέχει λακτόζη, η clear protein μπορεί να είναι κατάλληλη για άτομα με δυσανεξία ή ευαισθησία στα γαλακτοκομικά. Έτσι, αποτελεί εναλλακτική για όσους παρουσιάζουν φούσκωμα ή πεπτικές ενοχλήσεις από τα παραδοσιακά shakes.

Επιπλέον, έχει εφαρμογές και σε ιατρικά πλαίσια. Σε διαδικασίες όπως η κολονοσκόπηση, όπου απαιτείται δίαιτα διαυγών υγρών, η clear protein προσφέρει μια λύση ώστε να μη μένει ο οργανισμός χωρίς καθόλου πρωτεΐνη.

Τα μειονεκτήματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε

Όπως όλα τα συμπληρώματα, έτσι και η καθαρή πρωτεΐνη έχει και τα όριά της. Οι ειδικοί συμφωνούν πως οι περισσότεροι δεν χρειάζονται επιπλέον πρωτεΐνη πέρα από αυτή που προσλαμβάνουν μέσω της διατροφής τους. Το σώμα μας δεν έχει εξελιχθεί ώστε να δέχεται μεγάλες ποσότητες πρωτεΐνης σε υγρή μορφή.

Η υπερκατανάλωση πρωτεϊνών σε όποια μορφή μπορεί να επιβαρύνει τα νεφρά και να οδηγήσει σε διατροφική ανισορροπία, καθώς συχνά αντικαθιστά πιο πλήρεις τροφές. Αν, για παράδειγμα, πιείτε ένα ρόφημα καθαρής πρωτεΐνης, μπορεί να θεωρήσετε ότι «καλύψατε» την ανάγκη σας και να παραλείψετε ένα κανονικό γεύμα που θα σας παρείχε φυτικές ίνες, βιταμίνες και αντιοξειδωτικά.

Επιπλέον, η απουσία υδατανθράκων σημαίνει ότι δεν πρόκειται για την καλύτερη επιλογή μετά την άσκηση, όπου ο συνδυασμός πρωτεΐνης και υδατανθράκων βοηθά στην αποκατάσταση των μυών και στην αναπλήρωση του γλυκογόνου. Για τον λόγο αυτό, οι περισσότεροι ειδικοί δεν θα σας τη συστήσουν ως επιλογή μετά την προπόνηση, αν δεν υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος.

Ποιοι μπορεί να ωφεληθούν;

Η καθαρή πρωτεΐνη ίσως έχει θέση στη διατροφή σας εάν:

  • Είστε αθλητές ή bodybuilders που επιδιώκουν αύξηση μυϊκής μάζας με ελάχιστη πρόσληψη θερμίδων.
  • Ακολουθείτε ιατρικές οδηγίες που επιβάλλουν καθαρή διατροφή ή περιορισμό λίπους.
  • Έχετε δυσανεξία στη λακτόζη και δυσφορία με τα παραδοσιακά shakes.
  • Θέλετε απλώς μια πιο δροσερή, εύπεπτη εναλλακτική χωρίς τη «σκόνη» και τη βαριά υφή των κλασικών ροφημάτων.

Αν ανήκετε σε κάποια από τις παραπάνω κατηγορίες, η clear protein μπορεί να σας εξυπηρετήσει περιστασιακά. Αν όμως είστε ένας υγιής ενήλικας που τρέφεται ισορροπημένα, οι ειδικοί συμφωνούν πως δεν υπάρχει λόγος να την εντάξετε στην καθημερινότητά σας.

Πόσο ασφαλής είναι η μακροχρόνια χρήση;

Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν αρκετές μελέτες που να εξετάζουν τις επιπτώσεις της μακροχρόνιας κατανάλωσης clear protein. Αν και δεν φαίνεται να είναι επιβλαβής, θα χρειαστούν περισσότερα δεδομένα για να γνωρίζουμε αν η απομόνωση της πρωτεΐνης (χωρίς τα υπόλοιπα μακροθρεπτικά στοιχεία) μπορεί να δημιουργήσει ανισορροπία στον οργανισμό. Άλλωστε, στη φύση, η πρωτεΐνη δεν «έρχεται» ποτέ μόνη της: τη συναντάμε πάντα σε συνδυασμό με λίπος, φυτικές ίνες ή υδατάνθρακες, όπως συμβαίνει στα αυγά, στα όσπρια ή στο ψάρι.

Η καθαρή πρωτεΐνη είναι σίγουρα ένα πρακτικό και ευχάριστο συμπλήρωμα, ειδικά αν ψάχνετε κάτι δροσερό μετά την προπόνηση ή αν χρειάζεστε επιπλέον πρωτεΐνη για ιατρικούς λόγους. Ωστόσο, δεν είναι μαγική λύση ούτε αντικαθιστά τα οφέλη μιας πλούσιας, φυσικής διατροφής.

Photo credit: Istock