Τα τελευταία χρόνια τα smartphones έχουν καταφέρει να κυριαρχήσουν σε όλους τους τομείς της καθημερινότητάς μας. Μας ξυπνούν το πρωί, μας κρατούν απασχολημένους όταν δεν μπορούμε να κοιμηθούμε και βρίσκονται πάντα κοντά μας όλη μέρα. Είναι το τελευταίο πράγμα που βλέπουμε πριν κοιμηθούμε και το πρώτο που παίρνουμε στα χέρια μας το πρωί. Ωστόσο, ένας αυξανόμενος αριθμός ανθρώπων επιλέγει να απομακρύνει το τηλέφωνο από το υπνοδωμάτιο και να επιστρέψει στα χειροκίνητα ξυπνητήρια. Ορισμένοι ειδικοί ύπνου υποστηρίζουν ότι αυτή η αλλαγή έχει πραγματικά οφέλη για την υγεία.

Διαβάστε ακόμη: Είναι υγιεινό να κοιμάστε με κάλτσες; Τι λέει η επιστήμη 

Πώς τα κινητά διαταρράσσουν τον ύπνο

Τα τηλέφωνα και οι εφαρμογές τους είναι σχεδιασμένα για να τραβούν και να κρατούν την προσοχή μας, όχι για να υποστηρίζουν την ανάπαυση. Η Δρ Emma Lin, πιστοποιημένη πνευμονολόγος και ειδικός ιατρικής του ύπνου, αναφέρει ότι τα κινητά διεγείρουν τον εγκέφαλο τη λάθος στιγμή. «Τα τηλέφωνα διεγείρουν τον εγκέφαλο όταν χρειάζεται να ηρεμήσει», εξηγεί. «Ένα μηχανικό ξυπνητήρι δεν έχει φως, δεν προκαλεί πειρασμό και δεν δίνει προειδοποίηση, κάτι που βοηθά τον εγκέφαλο να αισθανθεί ασφαλής και να αποκοιμηθεί».

Ένα από τα προβλήματα της παρουσίας ενός τηλεφώνου κοντά μας είναι η έκθεση στο φως. Οι οθόνες των τηλεφώνων εκπέμπουν μπλε φως, το οποίο καταστέλλει τη μελατονίνη, την ορμόνη που ρυθμίζει τον κιρκάδιο ρυθμό. Όταν η έκκριση μελατονίνης διαταράσσεται, η διαδικασία του ύπνου δυσχεραίνεται. Ακόμη και μικρές αλληλεπιδράσεις με τη συσκευή μπορούν να προκαλέσουν σημαντικές αλλαγές στην ετοιμότητα του εγκεφάλου για ύπνο. Η Δρ Lin εξηγεί ότι ακόμη και το να ελέγξει κανείς την ώρα στο κινητό κατά τη διάρκεια της νύχτας συχνά αρκεί για να ξυπνήσει πλήρως τον εγκέφαλο. «Βλέπω ότι αυτό οδηγεί σε μεγαλύτερο χρόνο για να αποκοιμηθεί κανείς και συνολικά μειωμένη διάρκεια ύπνου», λέει.

Τι αλλάζει με το αναλογικό ρολόι ξυπνητήρι

Τα οφέλη από την εγκατάλειψη του τηλεφώνου ως ξυπνητήρι εκτείνονται πέρα από την ποιότητα του ύπνου. Πολλοί παρατηρούν σημαντική αλλαγή και στο πώς αισθάνονται το πρωί. «Οι ασθενείς που μεταβαίνουν σε χειροκίνητο ξυπνητήρι συχνά αποκοιμούνται πιο γρήγορα, ξυπνούν λιγότερο κατά τη διάρκεια της νύχτας και αισθάνονται πιο ήρεμοι και ανανεωμένοι το πρωί», λέει η Δρ Lin.
Χωρίς την άμεση διέγερση της οθόνης του τηλεφώνου, το νευρικό σύστημα μεταβαίνει πιο φυσικά από τον ύπνο στην εγρήγορση. Η ειδικός σημειώνει επίσης ότι οι ασθενείς αισθάνονται λιγότερη βιασύνη και μεγαλύτερη συναισθηματική ισορροπία το πρωί. «Οι ασθενείς μου αναφέρουν ότι αισθάνονται πιο ανανεωμένοι και λιγότερο πιεσμένοι», λέει. «Αυτά είναι σημάδια βελτιωμένου αναζωογονητικού ύπνου». Χωρίς την άμεση έκθεση σε μηνύματα, ειδήσεις ή ειδοποιήσεις στην οθόνη, οι άνθρωποι μπορούν να ξυπνήσουν αργά τόσο σωματικά όσο και πνευματικά πριν ανταποκριθούν στις τεχνολογικές απαιτήσεις.

Διαβάστε ακόμη: Γιατί ξυπνάμε πιο κουρασμένοι παρότι κοιμηθήκαμε | Το τεράστιο λάθος

Ποιοι μπορούν να ωφεληθούν

Αν και σχεδόν όλοι μπορούν να ωφεληθούν από την απομάκρυνση του τηλεφώνου από το υπνοδωμάτιο, οι ειδικοί λένε ότι ορισμένες ομάδες παρατηρούν αλλαγές πιο γρήγορα. «Άτομα με αϋπνία, άγχος, άπνοια ύπνου ή καρδιαγγειακές και πνευμονικές παθήσεις ωφελούνται περισσότερο από την απομάκρυνση του τηλεφώνου ως ξυπνητήρι», λέει η Δρ Lin. Προσθέτει ότι η στέρηση ύπνου επιβαρύνει διάφορα όργανα, αλλά ιδιαίτερα την καρδιά και τους πνεύμονες, καθιστώντας τον ποιοτικό ύπνο εξαιρετικά σημαντικό για αυτούς τους ανθρώπους. Οι γονείς και οι εργαζόμενοι επαγγελματίες μπορούν επίσης να επωφεληθούν ιδιαίτερα από τη διακοπή του κύκλου έντονης πνευματικής διέγερσης αργά το βράδυ και το πρωί.

Photo credit: iStock