Η Ικαρία δεν είναι απλώς ένα πανέμορφο νησί του Αιγαίου με άγρια φύση και αργούς ρυθμούς. Είναι μία από τις πέντε «Μπλε Ζώνες» του πλανήτη, περιοχές όπου οι κάτοικοι ζουν περισσότερο και καλύτερα. Στην Ικαρία, οι άνθρωποι φτάνουν συχνά τα 100, διατηρώντας σωματική και πνευματική διαύγεια, χωρίς να εξαρτώνται από φάρμακα ή ιατρικές παρεμβάσεις. Ποιο είναι, λοιπόν, το μυστικό τους;

Διαβάστε ακόμη: Biohacking | Εκεί που η αντιγήρανση συναντά τη μακροζωία

1. Απλή, μεσογειακή διατροφή

Η ικαριώτικη διατροφή μοιάζει με εκείνη που οι γιαγιάδες μας θεωρούσαν αυτονόητη. Λαχανικά εποχής, όσπρια, χόρτα, ελαιόλαδο, άγρια βότανα, λίγο ψάρι και σπάνια κρέας. Το ψωμί είναι σπιτικό και ο καφές ελληνικός, ο οποίος έχει πολλά αντιοξειδωτικά, που προστατεύουν τα κύτταρα από τη φθορά. Το κόκκινο κρασί, επίσης, έχει την τιμητική του, πάντα όμως με μέτρο. Ένα φλιτζάνι τσάι από δεντρολίβανο, φασκόμηλο ή λουΐζα αντικαθιστά το αναψυκτικό ή το ενεργειακό ποτό. Η αποχή από επεξεργασμένα τρόφιμα είναι σχεδόν απόλυτη.

Διαβάστε ακόμη: 10.000 βήματα την ημέρα: Ξεχάστε το! Τι είναι αυτό που μετράει πραγματικά;

Αυτό το μοντέλο διατροφής, παραλλαγή της ευρύτερης μεσογειακής δίαιτας, είναι από τα πιο μελετημένα στον κόσμο και συνδέεται επιστημονικά με μειωμένο κίνδυνο για καρδιοπάθειες, εγκεφαλικά, διαβήτη τύπου 2 και ορισμένες μορφές καρκίνου. Οι φυτικές ίνες από τα όσπρια και τα λαχανικά συμβάλλουν στην καλή λειτουργία του εντέρου, τα καλά λιπαρά του ελαιόλαδου προστατεύουν την καρδιά, ενώ τα αντιφλεγμονώδη συστατικά των βοτάνων και των φρούτων δρουν προληπτικά ενάντια στην κυτταρική γήρανση. Σε συνδυασμό με το ήπιο θερμιδικό φορτίο και την απουσία ζάχαρης και βιομηχανικών λιπών, η ικαριώτικη διατροφή λειτουργεί σαν μια φυσική ασπίδα μακροζωίας. Θρέφει το σώμα, αλλά κυρίως δεν το επιβαρύνει.

2. Καθημερινή φυσική δραστηριότητα

Κανείς στην Ικαρία δεν κάνει «γυμναστική» με την κλασική έννοια. Όμως όλοι κινούνται συνεχώς. Οι ηλικιωμένοι σκαρφαλώνουν σε ανηφόρες, φροντίζουν τον κήπο, μαζεύουν ξύλα, κουβαλούν νερό. Η φυσική δραστηριότητα ενσωματώνεται στην καθημερινότητα χωρίς προσπάθεια, σαν φυσική συνέχεια της ζωής. Το σώμα μένει ενεργό χωρίς στρες ή πίεση για «καλύτερη φυσική κατάσταση», κι όμως, αυτή έρχεται από μόνη της.

Αυτή η ήπια, αδιάκοπη κίνηση βοηθά στη διατήρηση της μυϊκής μάζας και της ευλυγισίας, ενισχύει την καρδιαγγειακή υγεία και βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος. Ταυτόχρονα, ρυθμίζει το σάκχαρο και την αρτηριακή πίεση, μειώνει τον κίνδυνο για οστεοπόρωση και καταπολεμά τη φλεγμονή. Ακόμα και η διάθεση ανεβαίνει: η φυσική δραστηριότητα αυξάνει τα επίπεδα των ενδορφινών και μειώνει τα συμπτώματα άγχους και κατάθλιψης. Στην Ικαρία, η κίνηση δεν είναι στόχος, είναι τρόπος ύπαρξης και ίσως αυτή η απλότητα να είναι το πιο έξυπνο fitness πρόγραμμα που υπάρχει.

3. Κοινωνικότητα και καλή διάθεση

Οι Ικαριώτες δεν ζουν μόνοι. Η οικογένεια, οι φίλοι, οι γείτονες είναι πάντα παρόντες, σε γιορτές, στα καφενεία, στις βόλτες ή στα πανηγύρια. Η αίσθηση του ανήκειν, η συμμετοχή στην κοινότητα, η συντροφικότητα και το χιούμορ δημιουργούν ένα ισχυρό ψυχικό αντίδοτο στο άγχος. Οι ερευνητές συμφωνούν: το να έχεις δικούς σου ανθρώπους γύρω σου προστατεύει από την κατάθλιψη και ενισχύει το ανοσοποιητικό.

4. Ο ύπνος χωρίς ρολόι

Στην Ικαρία, η έννοια του χρόνου είναι σχετική. Πολλοί κοιμούνται αργά και ξυπνούν αργότερα. Υπάρχουν μεσημεριανοί υπνάκοι, αλλά και ήρεμα πρωινά χωρίς βιασύνη. Ο ύπνος είναι ιερός και δεν θυσιάζεται για χάρη της παραγωγικότητας. Οι Ικαριώτες ακούν το σώμα τους και του δίνουν αυτό που χρειάζεται: έναν ξεκούραστο, φυσικό ύπνο.

Ο καλός ύπνος ενισχύει τη μνήμη και τη συγκέντρωση, ρυθμίζει τις ορμόνες της πείνας και του στρες, ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα και μειώνει τον κίνδυνο χρόνιων νοσημάτων όπως η υπέρταση, ο διαβήτης και η καρδιοπάθεια. Επιπλέον, προστατεύει από την κατάθλιψη και βοηθά στην κυτταρική αναγέννηση, κάτι που αντικατοπτρίζεται και στην επιδερμίδα.

5. Η φιλοσοφία του «μη βιάζεσαι»

Η διάσημη ικαριώτικη αργοπορία δεν είναι αμέλεια, είναι στάση ζωής. Οι άνθρωποι εδώ δεν τρέχουν. Δεν προγραμματίζουν την ημέρα τους με λεπτομέρεια. Αφήνουν τα πράγματα να κυλήσουν. Ζουν με το ρεύμα της φύσης και της εποχής. Αυτό τους χαρίζει λιγότερο στρες, λιγότερες προσδοκίες και περισσότερη απόλαυση στο παρόν.

Τι σημαίνει αυτό για εμάς;

Δεν χρειάζεται να μετακομίσουμε στην Ικαρία για να γευτούμε τα οφέλη της. Αρκεί να υιοθετήσουμε μικρές αλλά ουσιαστικές αλλαγές:

  • Να τρώμε λιγότερο, πιο απλά και εποχιακά.
  • Να ενσωματώνουμε κίνηση στην καθημερινότητά μας.
  • Να επενδύουμε στις σχέσεις μας.
  • Να κοιμόμαστε χωρίς ενοχές.
  • Και, κυρίως, να σταματήσουμε να βιαζόμαστε.

Ίσως τότε να ανακαλύψουμε ότι το μυστικό της μακροζωίας δεν είναι τελικά μυστήριο, είναι επιλογή.

Photo credit: Istock