Τι κρύβεται πίσω από τα χρωματιστά διαμάντια;
Από τα κίτρινα και τα μπλε που περιέχουν προσμίξεις, μέχρι τα ροζ και τα κόκκινα που γεννιούνται υπό ακραίες πιέσεις, τα διαμάντια αφηγούνται μια μοναδική γεωλογική ιστορία.
Oι περισσότεροι τα έχουμε στο μυαλό μας ως διάφανα και λαμπερά, όμως ορισμένα εμφανίζονται σε απροσδόκητα χρώματα, όπως μπλε, πράσινο και ροζ. Γιατί λοιπόν κάποια διαμάντια έχουν διαφορετικά χρώματα;
Διαβάστε ακόμη: Από την πισίνα στο κόκκινο χαλί: Το θρυλικό κολιέ της Elizabeth Taylor
Πώς σχηματίζονται τα διαμάντια;
Τα διαμάντια αποτελούνται από ένα και μόνο στοιχείο: τον άνθρακα. Είναι απλώς καθαρός άνθρακας, ο οποίος μετατρέπεται σε πολύτιμο λίθο υπό συνθήκες εξαιρετικά υψηλής πίεσης. Συνήθως σχηματίζονται βαθιά κάτω από την επιφάνεια της Γης, σε βάθος άνω των 160 χιλιομέτρων, στον μανδύα του πλανήτη. Εκεί, η πίεση και η θερμοκρασία είναι αρκετά ακραίες ώστε τα άτομα άνθρακα να ενωθούν σε ένα σφιχτό πλέγμα. Αφού σχηματιστούν, τα διαμάντια πρέπει να φτάσουν στην επιφάνεια πολύ γρήγορα, ώστε το πλέγμα τους να παραμείνει άθικτο.
Συνήθως αυτό συμβαίνει όταν ηφαιστειακές εκρήξεις εκτοξεύουν τα πετρώματα από τα βάθη προς τα έξω. Αν ένα διαμάντι παραμείνει βαθιά στη Γη, μπορεί να λιώσει ή να μετατραπεί σε γραφίτη με την πάροδο εκατομμυρίων ετών.
Κίτρινα και μπλε
Photo credit: Sotheby’s
Η πλειοψηφία των διαμαντιών είναι άχρωμα. Υπάρχουν όμως ορισμένοι φυσικοί τρόποι με τους οποίους τα διαμάντια παίρνουν χρώμα. Πρώτον, όπως όλα τα ορυκτά, τα διαμάντια μπορεί να αποκτήσουν προσμίξεις κατά τον σχηματισμό τους. Αυτές οι ξένες ουσίες είναι στοιχεία διαφορετικά από τον άνθρακα που ενσωματώνονται στη δομή του πολύτιμου λίθου. Ωστόσο, επειδή τα μόρια άνθρακα είναι πολύ μικρά και τοποθετημένα σε πυκνό πλέγμα, ελάχιστα στοιχεία μπορούν να εισχωρήσουν σε αυτό.
Υπάρχουν όμως κάποιες εξαιρέσεις. Το άζωτο, το οποίο βρίσκεται δίπλα στον άνθρακα στον περιοδικό πίνακα, μπορεί να εισχωρήσει στο πλέγμα του διαμαντιού και να δημιουργήσει κίτρινα ή πορτοκαλί διαμάντια. Το βόριο, ένα άλλο στοιχείο με μικρή ατομική ακτίνα, μπορεί να δημιουργήσει εντυπωσιακά μπλε διαμάντια. Σε αντίθεση με τα περισσότερα διαμάντια, τα οποία σχηματίζονται πιο κοντά στην επιφάνεια της Γης, τα μπλε διαμάντια προέρχονται από ακραία βάθη, έως και τέσσερις φορές βαθύτερα. Η διαδικασία αυτού του βαθύτατου σχηματισμού περιλαμβάνει την καταβύθιση, κατά την οποία οι τεκτονικές πλάκες της Γης κινούνται και μεταφέρουν τα μπλε διαμάντια πιο κοντά στην επιφάνεια μέσα σε εκατομμύρια χρόνια.
Διαβάστε ακόμη: Κάθε πότε επιστρέφει μια τσάντα στη μόδα;
Πράσινα
Photo credit: Sotheby’s
Η ραδιενεργή ακτινοβολία μπορεί να δώσει στα διαμάντια πράσινο χρώμα. Αυτό μπορεί να συμβεί αν τα γειτονικά πετρώματα περιέχουν ουράνιο, το οποίο «εκτοξεύει άτομα» στη δομή του διαμαντιού. Αυτή η διαδικασία επηρεάζει συνήθως μόνο τα εξωτερικά στρώματα του διαμαντιού, γι’ αυτό και τα έντονα πράσινα διαμάντια με ομοιόμορφο χρώμα σε όλη τους τη μάζα είναι εξαιρετικά σπάνια και ιδιαίτερα πολύτιμα.
Ροζ και κόκκινο
Photo credit: Sotheby’s
Κι ενώ τα περισσότερα διαμάντια με χρώμα οφείλουν τις αποχρώσεις τους σε ίχνη στοιχείων ή προσμείξεων, τα ροζ διαμάντια αποκτούν το χρώμα τους από ένα φαινόμενο που ονομάζεται “πλαστική παραμόρφωση”. Αυτή η διαδικασία περιλαμβάνει ακραίες πιέσεις, ακόμη μεγαλύτερες από εκείνες που απαιτούνται για τον σχηματισμό των υπολοίπων διαμαντιών, οι οποίες παραμορφώνουν το κρυσταλλικό πλέγμα του διαμαντιού και το κάνουν να αντανακλά το κόκκινο φως. Όσο εντονότερη είναι η παραμόρφωση, τόσο βαθύτερη γίνεται η ροζ απόχρωση.
Οι πιο έντονες και βαθιές ροζ αποχρώσεις εμφανίζονται ως κόκκινες, και μόλις 30 τέτοια φυσικά κόκκινα διαμάντια είναι γνωστά παγκοσμίως. Πολλά ροζ ή κόκκινα διαμάντια δεν επιβιώνουν αυτής της διαδικασίας σχηματισμού και όσα επιβιώνουν είναι συνήθως μικρού μεγέθους. Είναι εξαιρετικά δύσκολο και σπάνιο να βρεθούν τέτοια πετράδια με υψηλή καθαρότητα και μεγάλο αριθμο καρατίων.
Η πλειονότητα των ροζ διαμαντιών που υπάρχουν σήμερα προέρχεται από το ορυχείο Argyle, το οποίο βρίσκεται στη βορειοδυτική Αυστραλία. Τα ροζ διαμάντια του Argyle είναι ιδιαίτερα περιζήτητα λόγω της έντονου χρωματικού τους κορεσμού. Με το κλείσιμο του ορυχείου Argyle το 2020, η σπανιότητα και η ζήτηση αυτών των διαμαντιών συνεχίζουν να αυξάνονται, καθιστώντας τα μερικά από τα πιο πολυπόθητα και πολύτιμα πετράδια στον κόσμο.
Photo credits: @tiffanyandco/Instagram
