Πόσες φορές έχουμε ανοίξει τη ντουλάπα μας και έχουμε κοιτάξει μελαγχολικά εκείνο το φόρεμα που αγοράσαμε με τόση λαχτάρα, αλλά ποτέ δεν φορέσαμε; Ίσως ένα κίτρινο φόρεμα, μια μπλε ζακέτα, μια κόκκινη φούστα ή ένα μουσταρδί παλτό… Κι όμως, παραμένει κρεμασμένο στη ντουλάπα μας, με το ταμπελάκι του. Γιατί συμβαίνει αυτό; Ρωτήσαμε τη Σωτηρία Μακαρώνη, ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, MSc και μας εξήγησε:

Διαβάστε ακόμη: Που καταλήγουν τα ρούχα μετά το κόκκινο χαλί;

6 πράγματα που μαθαίνουμε από τα ρούχα που δεν φοράμε

1. Ξαναθυμόμαστε γιατί τα αγοράσαμε

Κάποιες φορές αγοράζουμε με βάση μια εξιδανικευμένη εικόνα του εαυτού μας. Φανταζόμαστε τον εαυτό μας να φοράει αυτά τα ρούχα σε ειδικές περιστάσεις ή όταν θα είμαστε πιο αδύνατες. “Η έμφαση δίνεται στην εσφαλμένη αντίληψη του εαυτού μας. Αυτή η αυτο-απάτη μας επιτρέπει να δικαιολογήσουμε ψυχολογικά την αγορά ρούχων, που διαφορετικά θα φαίνονταν ακατάλληλη ή αταίριαστη” εξηγεί η ψυχολόγος Σωτηρία Μακαρώνη. “Όταν ψωνίζουμε, οραματιζόμαστε τους μελλοντικούς εαυτούς μας. Γι’ αυτό τόσοι πολλοί άνθρωποι αγαπούν να ψωνίζουν: διεγείρει τη φαντασία τους. Καθώς εξετάζουμε διαφορετικά αντικείμενα, φανταζόμαστε πώς θα αντιδράσουν οι άλλοι, πώς θα νιώσουμε φορώντας τα, και ούτω καθεξής.
Το πρόβλημα είναι ότι οι άνθρωποι συχνά ψωνίζουν οραματιζόμενοι έναν τρόπο ζωής που μπορεί να μην υπάρξει ποτέ, από τον πιο αδύνατο εαυτό ή αυτόν που κάνει διακοπές σε τροπικό νησί. Το πιο συνηθισμένο σε αυτήν την κατηγορία, όμως, είναι τα ρούχα που είναι πολύ μικρά – τζιν ή φορέματα ή μαγιό που αγοράστηκαν για να φορεθούν στο μέλλον, μετά τη δίαιτα. Για κάποιους, φυσικά, η δίαιτα δεν έχει πάντα το επιθυμητό αποτέλεσμα. Για άλλους, οι πιο αδύνατοι εαυτοί τους συνήθως δεν συμπαθούν αυτά που επέλεξε η πιο παχουλή εκδοχή τους.”

Διαβάστε ακόμη: The Tarkhan Dress | Ποιο από τα αρχαιότερα ρούχα φοριέται ακόμη και σήμερα;

2. Κατανοούμε την εξέλιξη του γούστου μας

Συχνά, τα ρούχα που δεν φοράμε αποκαλύπτουν πως το γούστο μας έχει αλλάξει, ενώ οι αγοραστικές μας συνήθειες όχι. Ίσως αγοράζουμε ακόμα ρούχα που ταιριάζουν σε μια παλαιότερη εκδοχή του εαυτού μας αλλά όχι στη σημερινή.

3. Είμαστε παρορμητικοί

Πολλές φορές αγοράζουμε με την καρδιά μας, όχι με το μυαλό. Οι παρορμητικές αγορές είναι πιο εύκολες όταν ψωνίζουμε σε φυσικό κατάστημα, όπου μπορούμε να αγγίξουμε και να νιώσουμε το ρούχο. “Όταν αγοράζουμε παρορμητικά το κάνουμε συνήθως για να αντιμετωπίσουμε αρνητικά συναισθήματα, όπως άγχος, πλήξη ή θλίψη. Η αγορά ενός αντικειμένου μπορεί να προσφέρει μια προσωρινή αίσθηση ευχαρίστησης και ανακούφισης.” λέει η ψυχολόγος. Επίσης, θετικά συναισθήματα, όπως ο ενθουσιασμός ή η χαρά, μπορούν να μας ωθήσουν σε παρορμητικές αγορές.

4. Μας δελεάζουν οι ευκαιρίες

Συχνά, η προοπτική μιας καλής προσφοράς θολώνει την κρίση μας. Εστιάζουμε στο πόσα χρήματα εξοικονομήσαμε, αντί στο κόστος του ρούχου που δεν θα φορέσουμε ποτέ. “Οι προσφορές δημιουργούν την αίσθηση ότι κερδίζουμε κάτι, είτε πρόκειται για χρήματα, είτε για χρόνο, είτε για ένα προϊόν που δεν θα μπορούσαμε να αποκτήσουμε υπό κανονικές συνθήκες. Αυτή η αίσθηση του κέρδους ενεργοποιεί το κέντρο ανταμοιβής στον εγκέφαλό μας, απελευθερώνοντας ντοπαμίνη και προκαλώντας θετικά συναισθήματα.” λέει η ψυχολόγος.

Η ιδέα επίσης ότι θα χάσουμε μια μοναδική ευκαιρία μπορεί να είναι πολύ ισχυρή. Ο φόβος της απώλειας, γνωστός και ως FOMO (Fear of Missing Out), μας ωθεί να δράσουμε γρήγορα, ακόμα κι αν δεν χρειαζόμαστε πραγματικά το προϊόν.

Τέλος, “οι προσφορές μας δίνουν την αίσθηση ότι έχουμε τον έλεγχο και ότι κάνουμε μια έξυπνη αγορά. Η δυνατότητα να “κερδίσουμε” μια καλή συμφωνία ενισχύει την αυτοεκτίμησή μας και μας κάνει να νιώθουμε ικανοποιημένοι με την απόφασή μας.” εξηγεί η ψυχολόγος.

5. Φοβόμαστε

Αγαπάμε τόσο πολύ το ρούχο που φοβόμαστε να το φορέσουμε. Το κρατάμε για την “τέλεια” περίσταση που ποτέ δεν έρχεται. “Υπάρχουν αγοραστές που αγαπούν αυτό που αγόρασαν πάρα πολύ για να ρισκάρουν να το φορέσουν. Το φαινόμενο ονομάζεται αποστροφή απώλειας και είναι ιδιαίτερα κοινό σε ανθρώπους που αισθάνθηκαν στερημένοι ή υπέστησαν απώλειες στην παιδική τους ηλικία.” λέει η ψυχολόγος.

6. Αντιμετωπίζουμε τα λάθη μας

Μερικές φορές, απλά κάναμε λάθος αγορά. Αναγνωρίζοντάς το, μπορούμε να προχωρήσουμε και να δωρίσουμε το ρούχο. (Σημείωση: ποτέ μην ψωνίζετε σε αεροδρόμιο!).

Πώς να σταματήσουμε να αγοράζουμε ρούχα που δεν φοράμε;

Σκεφτείτε πριν αγοράσετε. Κάντε στον εαυτό σας αυτές τις τρεις ερωτήσεις που προτείνει η ψυχολόγος:

  • Έχω ήδη κάτι παρόμοιο στη ντουλάπα μου;
  • Tαιριάζει με το στιλ ή τον τρόπο ζωής μου;
  • Πού θα το φορέσω τις επόμενες τέσσερις εβδομάδες;

Η κατανόηση των λόγων πίσω από τις αγορές μας μπορεί να μας βοηθήσει να κάνουμε πιο συνειδητές επιλογές και να αποφύγουμε να γεμίζουμε τη ντουλάπα μας με ρούχα που δεν θα φορέσουμε ποτέ.

Photo credit: Istock