Πριν λίγες μέρες κανονίζαμε με τις φίλες μου να βγούμε για φαγητό. “Άσε θα κλείσω εγώ τραπέζι από την εφαρμογή”, είπε  μια από την παρέα και μετά από λίγο, στην κοινή μας ομάδα στο viber, απάντησε ότι στο ένα δεν υπήρχαν κρατήσεις παρά μόνο τον επόμενο μήνα και στο άλλο υπήρχε οργάνωση κρατήσεων, το λεγόμενο sitting, αλλά το slot δίωρο ήταν πολύ αργά. Τελικά μέχρι να συντονιστούμε με τα ωράριά μας και τα προγράμματά μας καταλήξαμε να πάμε για έναν καφέ, όπου για πρώτη φορά δεν χρειάστηκε να κάνουμε κράτηση, και την επόμενη φορά υποσχεθήκαμε ότι θα προγραμματίζαμε πολύ νωρίτερα την έξοδό μας.

Διαβάστε ακόμη: Όταν η μόδα μυρίζει ναφθαλίνη

Αυτή η τυρρανία του προγραμματισμού που έχει εισβάλει σε κάθε πτυχή της ζωής μας, από το πιο απλό, όπως το να επιλέξουμε θέση στο θέατρο ή στο εστιατόριο, μέχρι το πιο σύνθετο, όπως το να οργανώσουμε ένα ταξίδι ή μια επαγγελματική συνάντηση, με κάνει να νιώθω ότι εγκλωβίζομαι. Ότι χάνω την αίσθηση της ελευθερίας. Ότι η αυθόρμητη απόλαυση της στιγμής, η επιλογή να ακολουθήσω την παρόρμησή μου έχει εκλείψει.

Κι ενώ κάποτε αρκούσε ένα τηλεφώνημα, τώρα χρειάζεται να γνωρίζουμε ώρες, εφαρμογές και πλατφόρμες, με έναν εντελώς τεχνοκρατικό και απρόσωπο τρόπο και να στέλνουμε appointment μέσω gmail με confirm. Άπαξ και απαντήσει αρνητικά κάποιος, πάμε πάλι από την αρχή…

Διαβάστε ακόμη: Γιατί θυμώνεις που θυμώνεις;

Νοσταλγώντας το αυθόρμητο

Θυμάμαι ότι κάποτε αποφασίζαμε αυθόρμητα, “έτσι όπως είμαστε”, να πάμε σινεμά ή να δειπνήσουμε σε ένα εστιατόριο, χωρίς να χρειαστεί να κλείσουμε εισιτήρια ή να κάνουμε κράτηση τραπεζιού. Σήμερα, όμως, η αύξηση της ζήτησης και η ανάγκη για οργάνωση έχουν επιβάλει την προ-κράτηση, συχνά με την επιλογή συγκεκριμένης θέσης ή τραπεζιού και συγκεκριμένης ημερομηνίας και ώρας.

Η αυθόρμητη απόλαυση έχει αντικατασταθεί από την αγωνία της κράτησης και την απογοήτευση της μη διαθεσιμότητας.

Αυτή η τάση ωστόσο δεν περιορίζεται μόνο στην ψυχαγωγία και την εστίαση. Επεκτείνεται σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Η εργασία, οι κοινωνικές συναναστροφές, ακόμη και ο ελεύθερος χρόνος μας, απαιτούν προγραμματισμό. Η τεχνολογία, ενώ μας προσφέρει ευκολία και οργάνωση, ενισχύει αυτήν την τάση, με εφαρμογές και πλατφόρμες που μας υπενθυμίζουν τις υποχρεώσεις και τα ραντεβού μας.

Όμως αυτή η συνεχής ανάγκη για προγραμματισμό έχει επιπτώσεις. Μας στερεί την ελευθερία να ζήσουμε τη στιγμή, να απολαύσουμε την έκπληξη και τον αυθορμητισμό. Μας εγκλωβίζει σε ένα αυστηρό πρόγραμμα, όπου κάθε στιγμή είναι προκαθορισμένη, δημιουργώντας μια ακαμψία. Η δημιουργικότητα και η ευελιξία μας περιορίζονται, καθώς δεν υπάρχει χώρος για αυθόρμητες αποφάσεις και αλλαγές. Μας ακινητοποιεί οδηγώντας μας στη ματαίωση των ραντεβού μας αλλά και στη ματαίωση των προσδοκίων μας. Και, φυσικά, μας στερεί την προσωπική επαφή με τον άνθρωπο που κανονίζει τις κρατήσεις. Δεν υπάρχει κάποιος να ρωτήσουμε και να απαντήσει στις απορίες μας. Ακούγεται λίγο drama; Μπορεί και να είναι για τους υπέρμαχους του προγραμματισμού και των απαρέγγλιτων to do list τους.

Η ζωή δεν είναι ένα αυστηρό πρόγραμμα από ελεγχόμενες εμπειρίες, αλλά ένα ταξίδι γεμάτο απροσδόκητες εκπλήξεις και αναπάντεχες στιγμές.

Dolce far niente: Ζωή χωρίς πρόγραμμα

Δεν λέω ότι ο προγραμματισμός δεν είναι αναγκαίος για την οργάνωση. Είναι ανακουφιστικός πολλές φορές, απαραίτητος – όσο και το οξυγόνο – για τους control freaks, αποτελεσματικός. Ωστόσο, χρειάζεται να βρούμε μια ισορροπία μεταξύ της ανάγκης μας για οργάνωση και της επιθυμίας μας για ελευθερία. Ο αυθορμητισμός μας επιτρέπει να ζούμε στο παρόν, να ευχαριστιόμαστε τις μικρές στιγμές και να βιώνουμε έντονα τα συναισθήματά μας. Μας στερεί το “dolce far niente”, το οποίο δεν σημαίνει ακριβώς αδράνεια αλλά ικανότητα να απολαμβάνουμε τη στιγμή και να βρίσκουμε χαρά στην απλότητα της ζωής. Σημαίνει τη συνειδητή επιλογή να αφήνουμε στην άκρη τις έγνοιες και τις υποχρεώσεις και να επιτρέπουμε στον εαυτό μας να χαίρεται την ομορφιά της στιγμής, χωρίς τύψεις ή ενοχές.

Μπορεί η πρόκληση (και λύση ταυτόχρονα) να είναι να μάθουμε να διαχειριζόμαστε τον χρόνο μας με πιο ευέλικτο τρόπο. Να αφήνουμε χώρο για αυθόρμητες δραστηριότητες και να μην επιτρέπουμε στον προγραμματισμό να μας εγκλωβίσει. Ωστόσο δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η ζωή δεν είναι ένα αυστηρό πρόγραμμα από ελεγχόμενες εμπειρίες, αλλά ένα ταξίδι γεμάτο απροσδόκητες εκπλήξεις και αναπάντεχες στιγμές. Και αυτές καμία προ-κράτηση δεν μπορεί να μας προσφέρει.